Rozrusznik serca - wskazania do operacji, jej przebieg i życie po zabiegu
Na całym świecie co roku stymulator serca wszczepia się ponad 400 tys. pacjentów. Często operacja jest ostatnią deską ratunku u osób z przewlekłymi chorobami serca i znacznie przedłuża chorym życie. Dowiedz się, kiedy należy wszczepić rozrusznik serca, jak wygląda operacja oraz życie po zabiegu.
Rozrusznik serca jest niewielkim urządzeniem, które składa się ze stymulatora i połączonych z nim elektrod. Elektrody to cienkie przewody, które są mocowane w przedsionku lub komorze serca. Mają one za zadanie wykrywanie naturalnej aktywności serca, a zebrane informacje przesyłają do stymulatora. Stymulator przetwarza je i następnie, za pomocą elektrod, wysyła impuls elektryczny, pobudzający skurcz serca.
Wskazania do wszczepienia stymulatora serca są liczne, ale najczęściej zabieg przeprowadza się u pacjentów z chorobami, które wywołują znaczne spowolnienie (bradykardię) i upośledzenie pracy serca.
Są to:
- zaburzenia przewodzenia impulsu elektrycznego z przedsionków do komór (bloki przedsionkowo-komorowe II i III stopnia);
- choroba węzła zatokowego, w której dochodzi do znacznej bradykardii;
- zaburzenia kurczliwości serca w przebiegu migotania przedsionków.
Implantacja rozrusznika serca u pacjentów z powyższymi chorobami jest wskazana szczególnie wtedy, gdy towarzyszą im dodatkowe objawy jak omdlenia, zawroty głowy, nasilone objawy niewydolności serca (duszność, kaszel, świsty oddechowe), a także pogorszenie tolerancji wysiłku.
Wszczepienie stymulatora można rozważyć również u osób z:
- nasilonymi blokami serca po przebytym zawale;
- zaawansowaną kardiomiopatią przerostową;
- zespołem wydłużonego odcinka QT;
- oporną na leczenie hipotonią ortostatyczną.
Wyróżnia się dwa typy stymulatorów serca - jednojamowe i dwujamowe.
W przypadku rozruszników jednojamowych elektroda umieszczona jest albo w przedsionku, albo w komorze, zależnie od rodzaju choroby serca, z jaką pacjent się zmaga. Elektrody stymulatorów dwujamowych są umieszczane w dwóch różnych jamach serca, z czego najczęściej jedna znajduje się w przedsionku, a druga w komorze serca. W niektórych przypadkach rozrusznik dwujamowy można umieścić w dwóch przedsionkach lub w dwóch komorach.
Wszczepienie rozrusznika jest bardzo szybkim zabiegiem - cała operacja trwa około godziny. Po znieczuleniu miejscowym okolicy lewego obojczyka robi się w tym miejscu niewielkie nacięcie. Drogą żyły podobojczykowej wprowadza się elektrodę do prawego przedsionka i sprawdza się, czy działa ona prawidłowo. To, czy znajduje się ona we właściwym miejscu, jest kontrolowane przy pomocy ekranu rentgenowskiego. Następnie elektrodę podłącza się do stymulatora, a sam stymulator umieszcza się na mięśniu piersiowym.
Pacjenci po operacji wszczepienia rozrusznika zazwyczaj bardzo szybko dochodzą do siebie - zwykle wypis ze szpitala chory otrzymuje po kilku dniach po zabiegu. Powikłania pojawiają się rzadko i dotyczą przede wszystkim rany pooperacyjnej - może ona ulec zakażeniu, jest wtedy czerwona, obrzmiała i może się sączyć z niej ropa. W takim przypadku należy się jak najszybciej skontaktować z lekarzem, który wykonywał zabieg.
Po wszczepieniu rozrusznika serca pacjenci mogą zwykle szybko powrócić do swoich codziennych zadań. Dzięki operacji u zdecydowanej większości pacjentów mijają dolegliwości związane z chorobą serca, które wcześniej ograniczały ich aktywność. Po zabiegu można bez obaw samodzielnie brać prysznic, ubierać się, powrócić do pracy, a nawet uprawiać sport.
Pamiętaj jednak, żeby po operacji:
- regularnie uczęszczać na kontrole rozrusznika - zwykle pacjentom zaleca się kontrolowanie funkcjonowania stymulatora co pół roku (kontrole odbywają się w ośrodku, który przeprowadził implantację);
- nosić zawsze przy sobie paszport stymulatora - zawiera on wszystkie niezbędne dane, m.in. dotyczące tego, jaki model urządzenia i jakiego producenta został wszczepiony.
Czasami zdarza się, że mimo operacji wszczepienia rozrusznika pacjentom nadal zdarza się stracić przytomność bądź też występują u nich inne dolegliwości. Może to wynikać z wielu przyczyn. Mogą odpowiadać za nie: niewłaściwe dostosowanie pracy stymulatora do potrzeb pacjenta, postęp choroby serca bądź też objawy są związane z samym faktem wszczepienia stymulatora. W takim wypadku skontaktuj się ze swoim lekarzem, który ustali przyczynę i zaleci odpowiednie postępowanie.
Czytaj także:
To nie zawał! Twoje serce właśnie mogło się "złamać"