Japończycy dodają go do makaronów, sushi i ryb. Uważaj przy nadciśnieniu i na diecie

Podstawowy skład sosu teriyaki jest dość prosty, to tylko kilka składników. Zadbanie o to, aby były jakościowe oraz połączenie ich w odpowiednich proporcjach sprawią, że sos będzie wyrazisty, aromatyczny, o odpowiedniej konsystencji. Te składniki to:

• sos sojowy - bazowy składnik sosu teriyaki, który nadaje mu charakterystyczną słoność i głęboki, intensywny smak. Sos sojowy jest bogaty w umami, co stanowi podstawę tego sosu;
• cukier lub miód - słodycz jest istotnym elementem sosu teriyaki. Najczęściej stosuje się cukier biały lub brązowy, ale coraz częściej w bardziej zdrowych wariantach wykorzystuje się miód;
• mirin - jest to słodkie wino ryżowe, które nadaje sosowi delikatnie kwaśny i lekko słodki smak. Zastępuje się go czasami sake, chociaż mirin jest bardziej tradycyjnym składnikiem;
• czosnek i imbir - dodają one pikantnej, aromatycznej nuty, która doskonale balansuje słodko-słony smak sosu.

W zależności od przepisu skład sosu teriyaki może być modyfikowany o dodatkowe składniki, takie jak sezam, ocet ryżowy, skrobia kukurydziana (do zagęszczenia) lub sok z cytryny, aby nadać mu bardziej kwaskowatego smaku. 

Wszechstronność sosu teriyaki sprawia, że można go używać w wielu różnorodnych potrawach. Najpopularniejsze zastosowania obejmują:

• marynata do mięsa - sos teriyaki świetnie nadaje się do marynowania mięsa, zwłaszcza drobiu, wołowiny i wieprzowiny. Dzięki swoim składnikom wnika głęboko w mięso, nadając mu soczystości i wyjątkowego smaku. Klasyczne dania, jak np. kurczak teriyaki czy stek teriyaki, to jedne z najpopularniejszych potraw przyrządzanych przy użyciu tego sosu;
• grillowane ryby - Japończycy często używają sosu teriyaki jako marynaty do grillowanych ryb, szczególnie łososia i tuńczyka. Sos świetnie komponuje się z tłustymi rybami, dodając im głębi smaku;
• smażone warzywa - sos teriyaki może być również używany do smażenia warzyw, np. brokułów, papryki, marchewki czy grzybów. Nadaje warzywom wyjątkowego, karmelizowanego aromatu;
• ryż i makaron - dodany bezpośrednio do ryżu lub makaronu sos teriyaki nadaje im azjatyckiego smaku. W szczególności dobrze komponuje się z potrawami typu stir-fry;
• dipy i dodatki - warto również spróbować sosu teriyaki jako dipu do sushi, pierożków gyoza czy jako dodatku do sałatek. Jego słodko-słony smak świetnie balansuje dania o delikatniejszych smakach.

Wartości kaloryczne sosu teriyaki mogą się różnić w zależności od dokładnych proporcji składników i sposobu jego przygotowania. Średnio, jedna łyżka stołowa (ok. 15 ml) gotowego sosu teriyaki dostarcza:

• 15-30 kcal - zależnie od zawartości cukru;
• 3-6 g węglowodanów (głównie z cukrów);
• 0,1 g białka;
• tłuszczu - zazwyczaj minimalna ilość, jeśli w ogóle występuje.

Ze względu na obecność cukru sos teriyaki może być dość kaloryczny, szczególnie jeśli używamy gotowych, kupnych wersji. Dlatego osoby dbające o linię powinny stosować go z umiarem lub przygotować jego zdrowszą wersję, redukując ilość cukru bądź zamieniając go na miód lub syrop klonowy.

Oprócz smaku sos teriyaki ma również kilka interesujących właściwości zdrowotnych, choć warto pamiętać, że jego spożycie powinno być kontrolowane, szczególnie w przypadku osób z określonymi problemami zdrowotnymi. 

Sos teriyaki to:

• źródło umami - sos sojowy, główny składnik teriyaki, jest bogaty w glutaminian sodu, który jest naturalnym wzmacniaczem smaku umami. Umami to piąty smak, który zwiększa doznania smakowe i sprawia, że jedzenie jest bardziej satysfakcjonujące;
• składniki antyoksydacyjne - imbir i czosnek, które często dodaje się do sosu teriyaki, posiadają właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Imbir może również wspierać układ trawienny, a czosnek działa antybakteryjnie;
• potencjalnie wysokie stężenie sodu - należy jednak pamiętać, że sos sojowy jest bardzo bogaty w sód, co może stanowić problem dla osób z nadciśnieniem lub problemami z nerkami. Dlatego w takich przypadkach warto sięgnąć po sos sojowy o obniżonej zawartości soli;
• słodkość a indeks glikemiczny - wysoka zawartość cukru może podnieść poziom glukozy we krwi, dlatego osoby z cukrzycą lub problemy z poziomem cukru we krwi powinny uważać na ilość spożywanego sosu teriyaki.

Przygotowanie sosu teriyaki w domu jest niezwykle proste i nie wymaga wielu składników. Oto przepis na domowy sos teriyaki:

Składniki:

• 100 ml sosu sojowego,
• 50 ml mirin (lub łyżka miodu jako alternatywa),
• 1 łyżka cukru (lub miód),
• 1 ząbek czosnku (drobno posiekany),
• 1 łyżeczka świeżego, startego imbiru,
• 1 łyżeczka oleju sezamowego (opcjonalnie),
• 1 łyżka skrobi kukurydzianej (do zagęszczenia, opcjonalnie).

Sposób przygotowania:

1. W małym garnku wymieszaj sos sojowy, mirin, cukier, czosnek i imbir.
2. Doprowadź mieszankę do wrzenia na średnim ogniu, a następnie zmniejsz ogień i gotuj na wolnym ogniu przez ok. 5 minut, aż sos zgęstnieje.
3. Jeśli chcesz uzyskać bardziej gęstą konsystencję, wymieszaj skrobię kukurydzianą z odrobiną wody i dodaj do sosu, mieszając do momentu uzyskania pożądanej gęstości.
4. Po ostudzeniu sos jest gotowy do użycia jako marynata, dip lub sos do gotowania.

Sos teriyaki to niezwykle uniwersalny dodatek, który może wzbogacić zarówno dania mięsne, jak i warzywne, nadając im wyjątkowego, słodko-słonego smaku. Sprawdzi się podczas gotowania i serwowania nie tylko dań azjatyckich, ale też w kuchni polskiej.

CZYTAJ TAKŻE:

W Turcji piją go do obiadu i kolacji. Obniża ciśnienie, dba o prawidłową pracę jelit

Japończycy stosują niemal codziennie. Wspomaga trawienie, obniża cholesterol

"Bałkański kawior" pomoże schudnąć i wzmocni odporność. Poprawi też pracę serca