Ketoza - co to jest i czy jest bezpieczna?
Ketoza to stan, w którym dochodzi do pozyskiwania energii z własnej tkanki tłuszczowej, a nie, jak w normalnych warunkach - z cukrów. Jak osiągnąć ten stan, i co najważniejsze - czy jest on bezpieczny? Jakimi zasadami rządzi się dieta ketogeniczna? Poniżej znajdziesz odpowiedzi na wszystkie nurtujące cię pytania.
Ketoza to stan, w którym dochodzi do wzrostu stężenia ciał ketonowych przy jednocześnie niskim poziomie insuliny. O ketozie mówimy w przypadku, gdy liczba ciał ketonowych we krwi przekracza 0,5 mmol/litr. Mówiąc prościej, to sytuacja, w której rozpoczyna się pozyskiwanie energii z własnej tkanki tłuszczowej, a nie, jak w normalnych warunkach - z cukrów.
Skutkiem ubocznym ketozy jest obniżenie poziomu insuliny oraz utrata kilogramów. Z tego powodu ketoza bardzo chętnie wykorzystywana jest podczas odchudzania. Zdarza się także, że niektórzy pacjenci wprowadzani są w stan ketozy również z powodów medycznych. Dotyczy to przede wszystkim chorych na padaczkę, cukrzycę oraz chorobę Alzheimera.
Wyróżnić można trzy rodzaje ketozy. To:
1. Ketoza odżywcza - jest skutkiem diety ketogenicznej, która opiera się na spożywaniu tłuszczów. Stanowią one nawet 90 proc. całego jadłospisu. Co ważne, wprowadzenie organizmu w stan ketozy nie odbywa się z dnia na dzień. To kwestia dość indywidualna, jednak w przypadku diety ketogenicznej zazwyczaj następuje to po ok. 30 dniach;
2. Ketoza kliniczna - dotyczy pacjentów z określonymi chorobami. Chodzi m.in. o padaczkę i cukrzycę;
3. Ketoza powysiłkowa - to normalny stan organizmu, do którego dochodzi z powodu intensywnego wysiłku. Uważa się, że największy poziom stężenia we krwi związków ketonowych następuje po godzinie od treningu. Ketoza powysiłkowa ma charakter krótkotrwały.
Ketoza odżywcza jest normalnym stanem organizmu i nie stanowi zagrożenia. Niebezpieczna jest jednak kwasica ketonowa, która charakteryzuje się bardzo wysokim stężeniem ciał ketonowych we krwi - powyżej 15 mmol/litr. Towarzyszyć jej mogą takie objawy jak problemy z trawieniem, biegunki, wzdęcia oraz problemy ze snem. Z tego powodu należy zachować szczególną ostrożność podczas wprowadzania organizmu w stan ketozy. Dotyczy to również diety ketogenicznej, która powinna być stosowana pod okiem doświadczonego dietetyka lub lekarza. W trakcie trwania diety nie należy również zapominać o badaniach krwi. Diety ketogenicznej nie należy stosować dłużej niż trzy miesiące.
Dieta ketogeniczna (inaczej dieta keto) opiera się na spożywaniu tłuszczów. Najłatwiej opisać ją według schematu: 90 proc. wszystkich posiłków - tłuszcze, 8 proc. wszystkich posiłków - białko, 2 proc. wszystkich posiłków - węglowodany.
Dieta ketogeniczna jest kontrowersyjnym sposobem odżywiania, który trafił nawet na listę najgorszych diet na świecie. Pozwala zgubić zbędne kilogramy, ale bywa również groźna. Długotrwałe spożywanie tłuszczów może powodować skutki uboczne i powikłania. Chodzi m.in. o niedobory witaminowe, problemy z trawieniem, rozwój kamicy moczanowej, zwiększanie stężenia kwasu moczowego i problemy z nerkami.
Przeciwwskazaniem do diety ketogenicznej są choroby trzustki, nerek, wątroby i żołądka.
Tak jak już wspomnieliśmy - podczas diety keto należy spożywać przede wszystkim tłuszcze. Powinny one stanowić nawet 90 proc. jadłospisu. Poniżej przedstawiamy listę produktów, które są dozwolone:
- mięso - udka z kurczaka, skrzydełka z kurczaka, pierś z kurczaka, pierś z indyka, wołowina, wieprzowina, wątróbka, boczek, dziczyzna, jagnięcina. Mięso można spożywać zarówno w czystej postaci, np. w formie kotletów, jak i w formie wędlin czy kiełbas. Spożywane produkty powinny być dobrej jakości, o wysokiej zawartości mięsa;
- ryby i owoce morza - dozwolone są praktycznie wszystkie ryby;
- warzywa - warzywa o niskiej zawartości węglowodanów. Przede wszystkim wszystkie sałaty, rukola, jarmuż, szpinak, kapusta, brokuły, kalafior, ogórek, cukinia, bakłażan, papryka, cebula i grzyby;
- nabiał i jaja - pełnotłuste mleko, śmietana, jogurty, masło, tłuste twarogi, mascarpone, mozarella, ricotta, cheddar, parmezan, ser brie, sery żółte, jogurt grecki, ser feta, ser haloumi;
- napoje - woda, herbaty ziołowe, kawa;
- orzechy - produkty o niskiej zawartości węglowodanów, czyli orzechy brazylijskie, orzechy laskowe, orzechy makadamia, orzechy włoskie, orzechy ziemne, migdały;
- owoce - w małej ilości i tylko owoce o niskiej zawartości węglowodanów, czyli truskawki, maliny, jeżyny i jagody;
- inne tłuszcze - masło, oliwa z oliwek, olej kokosowy, olej z awokado, orzechy, olej MCT, masło kokosowe.
Czytaj także:
Dieta zgodna z grupą krwi - zasady i zalecenia
Kontrowersyjna dieta Dukana. Stosować miała ją nawet księżna Kate
