Polacy rzadko stosują ten olej. Zbija cholesterol, jest dobry dla żołądka i wątroby
Słynie z olbrzymiej zawartości witaminy C. Jest zasobny w witaminę E i karotenoidy, i chętnie jest spożywany w formie przetworów - dżemów, konfitur czy soków. Niewiele osób wie jednak, że pozyskuje się z niego również olej, i to zarówno z nasion, jak i z miąższu owoców. Jakie właściwości ma olej z rokitnika? Jak stosować olej rokitnikowy? Wyjaśniamy.
Rokitnik zwyczajny (rokitnik pospolity) to krzew lub niskie drzewo z rodziny oliwnikowatych. W stanie naturalnym występuje w Europie i Azji, głównie w miejscach wilgotnych, najczęściej w pobliżu rzek, a w Polsce wzdłuż linii brzegowej Morza Bałtyckiego. Daje drobne, żółte, pomarańczowe lub czerwone owoce (w zależności od odmiany), które zawierają bardzo dużo cennych związków biologicznie czynnych. Za ich sprawą owoce rokitnika wykorzystywane są w przemyśle spożywczym (przetwory z rokitnika, prawdziwa witaminowa bomba, cieszą się coraz większą popularnością), kosmetycznym i farmaceutycznym. Od 2014 roku rokitnik jest w Polsce objęty ochroną częściową.
Każda część rośliny charakteryzuje się unikatowym składem chemicznym o znaczeniu prozdrowotnym. Jako surowiec leczniczy są wykorzystywane zarówno owoce, jak i nasiona czy liście. Uwaga większości skupia się jednak na owocach, które wyróżniają się bardzo dużą zawartością witamin.
Owoce rokitnika są bogate w witaminę C. Szacuje się, że zawartość witaminy C wynosi średnio 600 mg/100 g owoców, choć niektóre odmiany mają jej nawet więcej. Co ważne - w przypadku rokitnika witamina C charakteryzuje się dużą trwałością i jest mało wrażliwa na obróbkę termiczną.
Rokitnik zawiera też witaminę E (10 mg/100 g owoców), witaminy z grupy B (również zawiera ich więcej niż inne popularne owoce), witaminę K, a do tego magnez, potas, wapń czy żelazo. Za pomarańczowy kolor owoców odpowiedzialne są m.in. karotenoidy, silne antyoksydanty. A jeśli o antyoksydantach mowa, to w rokitniku obecne są również polifenole, które nadają im charakterystycznego, cierpkiego smaku.
Rokitnik należy do rodziny oliwnikowatych, czyli rodziny roślin, dla której charakterystyczna jest obecność tłuszczu zarówno w nasionach, jak i miąższu. Olej z rokitnika uchodzi za jeden z najcenniejszych olejów roślinnych. Wszystko dlatego, że stanowi bogate źródło nasyconych i nienasyconych kwasów tłuszczowych, steroli, a także tokoferoli. To, ile cennych składników będzie zawierał dany produkt, zależy m.in. od stopnia dojrzałości owoców, miejsca występowania, czasu zbioru, również od tego, czy olej pozyskany został z pulpy owocowej czy z nasion, a także od metody tłoczenia. I tak np. w oleju z owoców więcej jest karotenoidów i tokoferoli, a mniej kwasów nienasyconych.
Olej rokitnikowy jest gęsty, ma charakterystyczny smak, zapach i kolor - intensywny, ciemnopomarańczowy, o czym decyduje duża zawartość karotenoidów. To produkt bardzo ceniony w przemyśle farmaceutycznym, spożywczym i kosmetycznym.
Olej z rokitnika charakteryzuje się korzystnym składem kwasów tłuszczowych i wysoką zawartością fitozwiązków. To za ich sprawą jest wykorzystywany przy produkcji kosmetyków i suplementów diety.
W składzie oleju z rokitnika znajdziemy nasycone, jednonienasycone i wielonienasycone kwasy tłuszczowe. W przypadku oleju z nasion to przede wszystkim kwasy: linolowy, α-linolenowy, oleinowy, palmitynowy i stearynowy. Z kolei w oleju ekstrahowanym z miąższu owoców znajdują się głównie: kwas palmitynowy, kwas oleinowy i kwas palmitoleinowy.
Eksperci zwracają uwagę na obecność kwasu palmitoleinowego (omega-7). Występuje on w oleju z miąższu owoców rokitnika, a nie w oleju z nasion rokitnika czy w innych olejach roślinnych. Jest to składnik istotny m.in. dla skóry, bowiem stymuluje procesy regeneracyjne naskórka i wspomaga gojenie się ran.
I tak olej rokitnikowy może być stosowany zewnętrznie. Działa antybakteryjnie, przyspiesza gojenie zmian trądzikowych, zapobiega tworzeniu się blizn. Wspomaga leczenie egzemy, zapalenia atopowego skóry. Przeciwdziała powstawaniu zmarszczek, zmniejsza ich widoczność, poprawia koloryt skóry. Badania wykazały, że olej z nasion rokitnika zapobiega również negatywnym skutkom promieniowania UVA i UVB.
Olej z rokitnika można również pić prosto z łyżeczki lub dodawać do potraw. Stosowany wewnętrznie wpływa pozytywnie na funkcjonowanie przewodu pokarmowego, m.in. wspomaga regenerację błony śluzowej żołądka. Uchodzi za dobry wybór da wątroby - stanowi bowiem źródło związków, które można stosować w prewencji i leczeniu uszkodzeń wątroby spowodowanych nadużywaniem alkoholu, złą dietą czy też zaburzeniami metabolicznymi. W przypadku chorób układu pokarmowego warto jednak skonsultować stosowanie oleju z lekarzem. Przeciwwskazaniem do stosowania oleju z rokitnika są np. zapalenie trzustki i ostre zapalenie wątroby.
Olej rokitnikowy jest też dobry dla układu sercowo-naczyniowego - m.in. obniża stężenie cholesterolu, zapobiega powstawaniu zakrzepów. Przypisuje mu się również właściwości przeciwnowotworowe.
Jak wspomnieliśmy, olej z rokitnika nadaje się do picia, a także jako dodatek do potraw, przy czym należy go stosować na zimno, np. do sałatek, surówek, do okraszenia grillowanych warzyw, pieczywa itp. Zaleca się spożywanie od kilku kropli do łyżeczki dziennie (zawsze warto sprawdzić, co zaleca producent).
Olej rokitnikowy sprawdzi się też w pielęgnacji skóry - można go dodawać do kremów, balsamów. Można go też stosować na włosy i skórę głowy - dodawać do maseczek, odżywek, stosować do olejowania włosów (jako dodatek do innych olejów).
CZYTAJ TAKŻE:
Na wzmocnienie, zbicie cholesterolu i lepsze trawienie. Dlaczego warto pić sok z dyni?
Warto zjeść trzy sztuki dziennie. Zbiją poziom cukru, dostarczą potasu i antyoksydantów
Smarowidło pełne witaminy E, białka i minerałów. To hit na sklepowych półkach
