Konkurentka diety śródziemnomorskiej. Uwzględnia owoce, ziemniaki, śledzie

Nowa dieta nordycka koncentruje się na żywności pochodzącej z lokalnych źródeł w krajach północnej Europy — Norwegii, Danii, Szwecji, Finlandii i Islandii. Termin ten zaczął funkcjonować w dietetyce w 2004 roku, po publikacji w  czasopiśmie Food & Nutrition Research. Analiza jadłospisu opartego na tradycyjnych produktach pochodzących z krajów nordyckich, została powiązana z poprawą profilu lipidowego krwi, zwiększoną wrażliwością na insulinę, obniżeniem ciśnienia krwi oraz redukcją masy ciała u osób z hipercholesterolemią. Wynika to głównie z faktu, że dieta nordycka w porównaniu do przeciętnej diety zachodniej zawiera mniej cukru i tłuszczu, ale dwa razy więcej błonnika i owoców morza.

Na czym polega ten sposób odżywiania? W diecie nordyckiej kładzie się nacisk na produkty lokalne i świadome wybory żywieniowe. W swoim założeniu jest ona bardzo podobna do diety śródziemnomorskiej. Zakłada spożywanie dużej ilości warzyw i owoców oraz zdrowych tłuszczy.

Uproszczona piramida żywienia w tej diecie dzieli produkty na cztery grupy, w zależności od zalecanej częstotliwości ich spożywania:

• Jedz często: jagody, warzywa, rośliny strączkowe, ziemniaki, pełne ziarna, orzechy, nasiona, pieczywo żytnie, ryby, owoce morza, produkty mleczne o niskiej zawartości tłuszczu, zioła, przyprawy.
• Jedz z umiarem: dziczyznę, jaja z wolnego wybiegu, ser i jogurt.
• Jedz rzadko:  inne czerwone mięsa i tłuszcze zwierzęce.
• Nie jedz: przetworzonego mięsa, dodatków do żywności, napojów słodzonych cukrem, dodanego cukru i rafinowanych fast foodów.

Spostrzegawczy z pewnością zauważą, że część z tych produktów nie może być lokalna, ponieważ w krajach skandynawskich nie rośnie. Współczesna dieta nordycka nie jest odzwierciedleniem tradycyjnego sposobu żywienia dawnych mieszkańców krajów północy Europy. To raczej wypadkowa żywienia typowego dla regionu skandynawskiego i tego opartego na wynikach badań naukowych.

Nacisk, jaki nordycka dieta kładzie na spożywanie prostych, "jednoskładnikowych" produktów ma swoje odzwierciedlenie w długofalowych korzyściach zdrowotnych. Przyjrzyjmy się, czy ten sposób odżywiania może przyczynić się do utrzymania prawidłowej wagi i wspierać zdrowie serca.

Wyniki badania opublikowane w The American Journal of Clinical Nutrition oceniły wpływ nowej diety nordyckiej na masę ciała i ciśnienie krwi u osób z otyłością. Uczestnicy zostali losowo przydzieleni na 26 tygodni do grupy stosującej dietę nordycką lub przeciętną duńską dietę. Badani nie ograniczali ilości spożywanych kalorii. Osoby stosujące się do zasad diety nordyckiej straciły średnio 4,7 kg, podczas gdy w drugiej grupie wynik wyniósł 1,5 kg. Niestety badanie kontrolne przeprowadzone rok później pokazało, że większość badanych wróciła do poprzedniej wagi. Wnioski są następujące: dieta nordycka pomaga w zdrowym zrzuceniu nadmiaru kilogramów, ale bez wprowadzenia jej zasad na stałe i regularnej aktywności sportowej nie da się utrzymać tego efektu.

Warto też pamiętać, że zmiana sposobu odżywiania ma na celu nie tylko utratę wagi. To samo badanie wykazało, że dieta nordycka obniżyła ciśnienie skurczowe o 5,1 mmHg, a rozkurczowe o 3,2 mmHg w porównaniu z dietą kontrolną. Nie wykazano natomiast jednoznacznego wpływu tego sposobu odżywiania na poziom cholesterolu. Jednak istnieją badania, które potwierdzają poprawę profilu lipidowego po przejściu na dietę nordycką.

Przewlekły stan zapalny jest kluczowym czynnikiem wielu poważnych chorób. Czy stosując dietę nordycką można je zmniejszyć? Badanie opublikowane w Journal of Internal Medicine potwierdza takie działanie. W randomizowanym badaniu wzięło udział 200 uczestników z zespołem metabolicznym. Po 4-tygodniowym okresie wstępnym uczestnicy zostali losowo przydzieleni na 18-24 tygodnie do grupy stosującej zdrową dietę nordycką lub dietę kontrolną. Dieta nordycka obejmowała produkty pełnoziarniste, jagody, owoce i warzywa, olej rzepakowy, trzy posiłki rybne tygodniowo oraz niskotłuszczowe produkty mleczne. Dieta kontrolna opierała się na standardach zachodnioeuropejskich. W grupie kontrolnej zaobserwowano korzystny wpływ na markery niskiego stopnia stanu zapalnego u osób z zespołem metabolicznym.

Dieta nordycka to sposób odżywiania oparty na produktach typowych dla krajów skandynawskich, który ma udokumentowany pozytywny wpływ na zdrowie. Badania wykazują, że może ona poprawiać profil lipidowy, redukować ciśnienie krwi i działać przeciwzapalnie. Jest szczególnie korzystna dla określonych grup osób.

Nowa dieta nordycka może pomóc w walce z:

• Nadwagą i otyłością - dieta nordycka wspomaga utratę masy ciała bez konieczności liczenia kalorii.
• Nadciśnieniem - badania wykazały, że może obniżać ciśnienie skurczowe i rozkurczowe.
• Zespołem metabolicznym - poprawia profil lipidowy i zmniejsza markery stanu zapalnego.
• Wysokim poziomem cholesterolu - obniża poziom cholesterolu nie-HDL i poprawia stosunek LDL do HDL.

Z całą pewnością nowa dieta nordycka może być również elementem rozsądnej profilaktyki zdrowotnej. Nie tylko w Skandynawii - produkty, z których składa się ten jadłospis, są dostępne i lubiane również w Polsce. To dobre rozwiązanie dla osób, które nie chcą liczyć kalorii i ważyć posiłków, a zależy im na utrzymaniu dobrej kondycji organizmu.

Źródła:

Effects of an isocaloric healthy Nordic diet on insulin sensitivity, lipid profile and inflammation markers in metabolic syndrome - a randomized study (SYSDIET) [do.i.: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/joim.12044];

Health effect of the New Nordic Diet in adults with increased waist circumference: a 6-mo randomized controlled trial [do.i. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24257725/]

What is a healthy Nordic diet? Foods and nutrients in the NORDIET study [do.i.: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3386552/].

CZYTAJ TAKŻE:

Do soku dodaj dwie przyprawy. Spadnie waga i ciśnienie, wzrośnie odporność

Ogranicz trzy rzeczy, a spadnie insulina, kortyzol i ciśnienie. Dieta, która pomoże w zespole Cushinga

"Złota ósemka" od lekarzy. To najlepsze, co możesz zrobić dla serca