Śródziemnomorski przepis na długie życie. Jeden typ produktów jedz częściej
Dieta śródziemnomorska od lat uchodzi za jeden z najzdrowszych modeli żywieniowych na świecie. Opiera się na tradycyjnych produktach spożywanych przez mieszkańców krajów basenu Morza Śródziemnego - jest bogata w oliwę, warzywa, owoce, ryby i pełnoziarniste produkty. Coraz większą popularność zyskuje jednak jej odmiana - zielona dieta śródziemnomorska, która, jak sugerują badania, może przynosić jeszcze więcej korzyści zdrowotnych. Na czym polega zielona dieta śródziemnomorska? Odpowiadamy.
Zielona dieta śródziemnomorska (ang. green Mediterranean diet) to wariant tradycyjnej diety śródziemnomorskiej, który w jeszcze większym stopniu koncentruje się na produktach roślinnych i wyklucza lub ogranicza spożycie niektórych produktów odzwierzęcych.
Różnica między tradycyjną dietą śródziemnomorską a zieloną dietą śródziemnomorską polega przede wszystkim na większym skupieniu się na spożyciu zielonych warzyw liściastych, które są bogate w beta-karoten (prekursor witaminy A) i chlorofil.
Dieta śródziemnomorska zielona również jest bogata w warzywa, owoce, zdrowe tłuszcze, ryby i orzechy. W przeciwieństwie do standardowej diety śródziemnomorskiej skupia się jednak jeszcze mocniej na ograniczeniu spożycia mięsa czerwonego i drobiu na rzecz większego uwzględnienia roślinnych źródeł białka.
Główne zasady zielonej diety śródziemnomorskiej to:
- więcej zielonych warzyw - dieta śródziemnomorska zielona zachęca do zwiększenia spożycia różnorodnych zielonych warzyw takich jak szpinak, jarmuż, brokuły, sałata i inne;
- składniki bogate w przeciwutleniacze - zielone warzywa są często bogate w przeciwutleniacze, witaminy i minerały, co przyczynia się do ogólnego zdrowia organizmu;
- redukcja przetworzonej żywności - tak jak w tradycyjnej diecie śródziemnomorskiej zachęca się do unikania przetworzonej żywności na rzecz naturalnych i nieprzetworzonych składników;
- większa redukcja spożycia czerwonego mięsa i drobiu;
- zielona herbata - bogata w polifenole. Zaleca się picie od dwóch do czterech filiżanek dziennie.
W badaniu "Effect of green-Mediterranean diet on intrahepatic fat: the DIRECT PLUS randomised controlled trial" z 2021 roku wykazano, że dzięki połączeniu aktywności fizycznej i zielonej wersji diety śródziemnomorskiej - wzbogaconej o mankai (rodzaj rośliny wodnej) i orzechy włoskie, a ubogiej w czerwone i przetworzone mięso - udało się o połowę zmniejszyć częstość występowania niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD).
Efekty tej diety potwierdzają m.in. wyższe poziomy polifenoli we krwi oraz kwasu foliowego w surowicy. Co więcej, zauważono, że zmniejszenie ilości tłuszczu w wątrobie po 18 miesiącach było powiązane z poprawą wskaźników zdrowia metabolicznego i zapalnego, a także z korzystnymi zmianami w składzie mikrobiomu jelitowego.
Przypomnijmy, że dieta śródziemnomorska od lat utrzymuje się w czołówce najzdrowszych sposobów odżywiania. Nic w tym dziwnego - liczne badania naukowe potwierdzają jej skuteczność w profilaktyce wielu schorzeń, a także wspomaganie organizmu w walce z już istniejącymi chorobami.
Dieta śródziemnomorska to przede wszystkim żywność pochodzenia roślinnego z ograniczonymi produktami pochodzenia zwierzęcego. Największy nacisk kładzie się na warzywa, owoce, nasiona roślin strączkowych, a także produkty z pełnego ziarna. Duża ilość błonnika pokarmowego w warzywach i owocach sprzyja utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Pektyny zawarte w wielu owocach obniżają natomiast stężenie cholesterolu we krwi i mają korzystny wpływ na poziom glukozy u osób z hiperglikemią.
Nie ma diety śródziemnomorskiej bez oliwy, która jest bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe. Oliwa zawiera również witaminy E i K oraz przeciwutleniacze, które chronią organizm przed negatywnym wpływem wolnych rodników. Badania wykazały, że już pół łyżki stołowej oliwy dziennie obniża śmiertelność z powodu chorób układu krwionośnego. Z produktów zwierzęcych najczęściej proponowane są ryby, chudy nabiał oraz owoce morza. To, czego unikamy w diecie śródziemnomorskiej, to oczywiście żywność przetworzona, słodycze, a także czerwone mięso.
Jak mógłby wyglądać jadłospis w przypadku zielonej diety śródziemnomorskiej? Podajemy przykładowy:
Śniadanie: jajecznica z brokułem i jarmużem, herbata zielona.
Drugie śniadanie: grzanki skropione oliwą, pasta z awokado, pomidor, świeża bazylia, liść sałaty.
Obiad: kaszotto z bobem i cukinią (kasza jęczmienna perłowa, bób, cukinia, bazylia, czosnek).
Podwieczorek: sałatka z sałaty lodowej, zielonego ogórka, oliwek, papryki - z dodatkiem sera koziego.
Kolacja: zupa krem z zielonych szparagów.
Źródło:
Effect of green-Mediterranean diet on intrahepatic fat: the DIRECT PLUS randomised controlled trial, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8515100/.
CZYTAJ TAKŻE:
Tej piątki na talerzu nie może zabraknąć. Jedz, by zmniejszyć ryzyko chorób
Cenione za smak i właściwości lecznicze. Dlaczego warto jeść szparagi?
Grill bez mięsa dookoła świata. Najzdrowsze produkty wege, które warto wrzucić na ruszt