Osłonę stosuj nie tylko przy antybiotyku. Na co jeszcze pomogą probiotyki?

Antybiotyki mogą okazać się niezbędne w walce z infekcją, jednak ich niekorzystny wpływ na naturalną florę jelitową, bywa przyczyną wielu dolegliwości. Kiedy picie kefirów i spożywanie jogurtów nie okazuje się wystarczające, warto sięgnąć po dodatkowe wsparcie w postaci probiotyków. 

Czym właściwie są? Probiotyki to specjalnie wyselekcjonowane kultury bakterii, które podawane doustnie w odpowiednich ilościach wywierają korzystny efekt zdrowotny. Do drobnoustrojów o takim działaniu należą przede wszystkim bakterie produkujące kwas mlekowy z rodzajów Lactobacillus i Bifidobacterium.

Zażywa się je po to by: stabilizować mikrobiotę (wszystkie drobnoustroje zasiedlające organizm człowieka) i barierę jelitową, chronić układ pokarmowy przed kolonizacją przez niechciane bakterie, przyspieszyć wymianę komórek jelita cienkiego, stymulować aktywność enzymatyczną oraz neutralizację karcynogenów.

Probiotyki są oczywiście bezpieczne dla większości z nas, jednak są wyjątki. Nie powinni przyjmować ich pacjenci: odbywający chemioterapię bądź radioterapię, zażywający leki immunosupresyjne, cierpiący na zapalenia jelit, zaburzenia odporności lub niektóre choroby zakaźne, a także kobiety w ciąży. Podawanie żywych kultur bakterii nie jest również rekomendowane u: wcześniaków, noworodków z problemami immunologicznymi i wadami serca.

Nawet "dobre bakterie" w nadmiarze mogą szkodzić. Nadmiar probiotyków może prowadzić do przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim - zespołu SIBO, polegającego na przedostaniu się bakterii z jelita grubego do jelita cienkiego. Manifestuje się on: utratą masy ciała, utrudnionym wchłanianiem składników odżywczych, niedokrwistością i problemami z wypróżnianiem.

Dowiedziono, że niektóre szczepy bakterii (np. Lactobacillus rhamnosus GG) skracają czas biegunek będących następstwem zażywania antybiotyków oraz tych o podłożu rotawirusowym. Żeby zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia biegunek u dzieci, warto suplementować  preparaty zawierające Saccharomyces boulardi.

Probiotyki należy przyjmować w trakcie kuracji antybiotykiem i przynajmniej tydzień po jej zakończeniu. Doustne najlepiej stosować w odstępie czasowym (2-3-godzinnym) od zażycia dawki leku. Czasowego odstępu od antybiotyku nie trzeba zachowywać biorąc preparaty zawierające szczep drożdżaka Saccharomyces boulardii.

Probiotyki regulują działanie układu odpornościowego poprzez korzystny wpływ na barierę jelitową. Z tego powodu podejrzewa się, że ich regularne przyjmowanie może mieć znaczenie w zapobieganiu i leczeniu alergii pokarmowych. 

Badania wskazują różnice pomiędzy składem flory jelitowej dzieci uczulonych i zdrowych. O ile u tych pierwszych przeważały: Clostridium spp., pałeczki jelitowe oraz gronkowce, u niedotkniętych alergią były to przede wszystkim Lactobacillus i Bifidobacterium. Zatem uzupełnienie mikrobiota o te szczepy mogłoby zmniejszyć odczuwane objawy.

Bakterie probiotyczne podawane dopochwowo działają bezpośrednio w miejscu problemu i pozwalają na szybsze osiągnięcie oczekiwanego efektu. Nie oznacza to wcale, że doustne przyjmowanie preparatów osłonowych jest bezzasadne. Ta droga umożliwia kolonizację nie tylko pochwy, ale także przewodu pokarmowego. To właśnie nieprawidłowości na tym odcinku mogą być przyczyną infekcji intymnych.

Badania wykazały, że probiotyki korzystnie wpływają na poziom cholesterolu. Regulacja stanu flory bakteryjnej, skutkuje obniżeniem przyswajania tłuszczu, a zatem i zmniejszenia poziomu cholesterolu w surowicy. Dzieje się to najprawdopodobniej przez: wiązanie cholesterolu na powierzchni komórek, wytrącania go wraz z wolnymi kwasami żółciowymi i gromadzenie go w komórkach bakteryjnych. 

Najbardziej efektywne pod tym względem, okazały się szczepy bakterii rodzaju Bifidobacterium spp. oraz Lactobacillus spp.

Stosowanie probiotyków niesie za sobą ryzyko występowania pewnych działań niepożądanych, ale nie są one częste i szczególnie niebezpieczne. Do najpowszechniejszych należą: ból brzucha, wzdęcia i zaburzenia wypróżniania. Bywają także (bardzo rzadko) przyczyną infekcji, ale tylko u osób z nieprawidłowościami w strukturze śluzówki nabłonka jelitowego. Możliwe jest również występowanie reakcji alergicznych zarówno na sam probiotyk, jak i inne składniki preparatu

Półki w aptekach są pełne przeróżnych leków osłonowych, chociaż skuteczność niektórych z nich nie została potwierdzona. Kupując dany preparat warto zwrócić uwagę na to czy posiada odpowiednie informacje co do rodzaju i gatunku szczepu bakteryjnego w postaci kodu z liter i cyfr. Istotny jest również termin ważności probiotyku - z czasem ilość "dobrych bakterii" maleje. Mimo że producenci zapewniają o skuteczności swoich produktów w reklamach, którym łatwo ulec, przed zakupem należy porozmawiać z lekarzem lub farmaceutom. Pamiętaj, by przechowywać probiotyk w odpowiednich warunkach - opisanych w ulotce.

 CZYTAJ TAKŻE: 

Psychobiotyki - czym są i jak działają?

Jelita to nie tylko odporność. Bakterie wpływają na rozwój tych chorób