10/10 po narodzinach to rzadkość. Za to lekarze odejmują punkty

Virginia Apgar urodziła się 7 czerwca 1909 roku w Westfield w amerykańskim stanie New Jersey. Ta najmłodsza z trójki rodzeństwa dziewczynka od wczesnego dzieciństwa zdradzała liczne talenty. Z jej biografii można dowiedzieć się, że już w czasach szkolnych zdecydowanie wyprzedzała pod wieloma względami swoich rówieśników i to nie tylko osiągając doskonałe rezultaty w nauce, ale również w sporcie i różnych dziedzinach kulturalnych (grała w szkolnym teatrze, na instrumentach, poza tym pisała do szkolnej gazetki). 

Jak się okazało, najbliższa jej sercu stała się medycyna - 1929 roku Virginia rozpoczęła naukę w Colombia University College of Physicians & Surgeons w Nowym Jorku. Wiadomo, że to właśnie na ten rok przypada trudny moment w Amerykańskiej historii, a mianowicie Wielki Kryzys. Jak na człowieka nauki przystało, młoda kobieta wykazała się ogromną determinacją w dążeniu do celu. Żeby opłacić studia, podejmowała różne prace, imała się nawet wyłapywania kotów do doświadczeń w laboratorium wydziału fizjologii. Mimo konieczności zaciągnięcia kredytu nie porzuciła swoich marzeń. Studia ukończyła z czwartym najlepszym wynikiem wśród 90 studentów.

Ambicja kazała jej mierzyć wysoko, dlatego zapragnęła zająć się chirurgią, niestety w tamtych czasach ta ścieżka była dla kobiet mocno ograniczona. W związku z tym kierujący oddziałem Allen Whipple (któremu zawdzięczamy słynną operację trzustki przeprowadzoną metodą Whipple'a) zasugerował jej, by zamiast zabiegów zajęła się anestezjologią. 

Apgar zaufała mu i zaczęła pobierać nauki na wydziale Anestezjologii Uniwersytetu Wisconsin-Madison. Wystarczyło pół roku by zaoferowano jej stanowisko dziekana Wydziału Anestezjologii w Columbia Presbyterian Hospital. Przyjęła propozycję, jednak ze względu na brak odpowiednich materiałów do nauki i chętnych do pracy, musiała walczyć o swój fach. Napisała podręcznik i rozpoczęła kształcenie studentów. Jej ogromny talent i pracowitość sprawiły, że zorganizowała samodzielnie w 1949 roku Wydział Anestezjologii i została  pierwszą kobietą na pełnym etacie profesorskim na Columbia University of New York.

Podczas pracy Apgar była przy wielu porodach, jednak wnioski płynące z tych obserwacji nie były pocieszające. Śmiertelność matek i noworodków była ogromna. To nasunęło jej myśl, że konieczne jest opracowanie skali, określającej kilka istotnych parametrów, które mogłyby odmienić los kobiet i maluchów. Teorię wcieliła w życie. Po tym jak przez 3 lata używała skali w praktyce klinicznej, zdecydowała się przedstawić ją na konferencji naukowej w 1952 roku. Skalę momentalnie zaczęto stosować w USA, a rok później także w Europie. 

Skala Apgar służy do oceny kondycji noworodka zaraz po urodzeniu. Dziecko może mieć przyznane maksymalnie 10 pkt. Każdy parametr ocenia się w skali od 0 do 2 pkt. - przy czym 0 oznacza niewystępowanie, 1 - stan niezadowalający, zaś 2 - stan optymalny. Ocenie podlegają:

• czynność serca (brak - 0 pkt, poniżej 100 uderzeń na minutę - 1 pkt, powyżej 100/min - 2 pkt). Czynność serca powinno się mierzyć przez 30 sekund;
• czynność oddechową (brak- 0 pkt, zwolniona lub nieregularna - 1 pkt, aktywne ruchy - 2 pkt);
• napięcie mięśniowe (wiotkie - 0 pkt, obecne - 1 pkt, aktywne ruchy - 2 pkt). Powodem osłabienia napięcia mięśniowego, może być niedotlenienie.
• reakcja na wprowadzenie cewnika do nosa - służy sprawdzeniu odruchów (brak - 0 pkt, grymas - 1 pkt, kichanie - 2 pkt)
• zabarwienie skóry (blada - 0 pkt, sinica obwodowa - 1 pkt, różowa - 2 pkt). U wielu dzieci występuje sinica obwodowa, czyli zasinienie widoczne na dystalnych częściach ciała, dlatego większość noworodków otrzymuje tylko 1 punkt za kolor skóry.

Stan noworodka w skali Apgar oceniamy jako:

• dobry, jeśli otrzymał 8-10 pkt.
• średni, kiedy otrzymał 4-7 pkt.
• ciężki, jeśli otrzymał 0-3 pkt.

Co ciekawe tylko 15 proc. wszystkich noworodków w 1. minucie życia uzyskuje 10 punktów Apgar. Skalę Apgar stosuje się przede wszystkim po to, by określić, czy dziecko wymaga natychmiastowej pomocy lub przeciwnie - czy jest w dobrym stanie i może pozostać przy matce. Oceny dokonuje się dwukrotnie lub czterokrotnie. Jeśli dziecko urodziło się w stanie ogólnym dobrym, oceny dokonuje się w pierwszej i piątej minucie życia. U dzieci, które przy pierwszej ocenie dostały mniej, niż siedem punktów, dokonuje się ponownej oceny w trzeciej, piątej i dziesiątej minucie życia. 

Oczywiście skala nie uwzględnia wszystkich parametrów, dlatego niski wynik wcale nie musi oznaczać, że maluch będzie miał w przyszłości poważne problemy zdrowotne. Za niską punktacją mogą stać: stosowane przez ciężarną leki oraz znieczulenie podczas porodu, wiek i przebieg ciąży.  

Jeśli dziecko otrzymuje poniżej 7 pkt. mogą za to odpowiadać:

• używki stosowane przez matkę w czasie ciąży;
• niedotlenienie okołoporodowe;
• urodzenie przed terminem;
• zaciśnięcie pępowiny;
• wady wrodzone;
• odklejenie się lub niewydolność łożyska;
• zakażenie wewnątrzmaciczne.

Nawet w takiej sytuacji warto zachować spokój, ponieważ stan dziecka może ulec poprawie. Najważniejsze, że skala istnieje. Dzięki nieustępliwości Virginii Apgar i jej zacięciu w tym, żeby mieć swój wkład w medycynę, przeżyła niezliczona ilość dzieci, którym możliwe stało się udzielenie pomocy na czas. 

CZYTAJ TAKŻE:

Córki odbierają urodę, a chłopcy stawiają brzuch? Co zdradza płeć dziecka?

Małowodzie. Stan, który zagraża matce i nienarodzonemu dziecko

Badania prenatalne. Wykryją chorobę dziecka jeszcze przed narodzinami