Neurastenia, czyli choroba z wyczerpania. Sprzyja jej stres i pośpiech
Przedłużający się stres, napięcie emocjonalne, konflikty w pracy i nieregularny tryb życia - te czynniki stają się nieodłącznym elementem codzienności coraz to większej liczby ludzi. Nie pozostają bez wpływu na zdrowie zarówno psychiczne jak i fizyczne. Najlepiej dowodzi tego, że coraz częściej w Europie diagnozuje się neurastenię, która jako odmiana nerwicy wiąże się z: lękiem, zmęczeniem, rozdrażnieniem, ale i szeregiem objawów somatycznych. Według szacunków WHO, choroba może dotyczyć aż 2 proc. populacji ogólnej - tym bardziej warto dowiedzieć się, czym właściwie jest neurastenia, przez wielu nazywana także ,,chorobą z wyczerpania”.
Można powiedzieć, że dla psychiatrów, neurastenia była twardym orzechem do zgryzienia. To zaburzenie lękowe będące wariantem nerwicy cechuje się wieloma objawami somatycznymi, dlatego początkowo uważano, że choroba jest przejawem fizycznej słabości nerwów, a nie nieprawidłowości o podłożu psychicznym. Co więcej, w zależności od szerokości geograficznej podejście do neurastenii znacząco się różni: o ile w Europie i większości krajów Azji jest diagnozowana, to w USA traktuje się ją jako niezróżnicowane zaburzenie dające objawy z wielu układów. Z kolei w Chinach, neurastenia to po prostu wyczerpanie energii życiowej znanej jako Qi.
To, że neurastenia jest przypadłością dotyczącą przede wszystkim osób wykształconych i sprawujących wysokie stanowiska, wiele mówi na temat jej przyczyn. Przeciążenie i napięcie psychiczne utrzymujące się przez długi czas mogą powodować spadek mediatorów w komórkach nerwowych, co przekłada się na zaburzenia w gospodarce hormonalnej. Chroniczny stres wiąże się również z niewłaściwym odżywianiem, niewystarczającą ilością snu i narażeniem na bodźce drażniące. Cały ten mechanizm prowadzący do rozstroju nerwów nosi nazwę ,,hipotezy wyczerpania".
Neurastenię można podzielić na dwa typy, w zależności od aktywności jaka zapoczątkowała wystąpienie dolegliwości:
- z przeważającą męczliwością fizyczną - zmęczenie, ból mięśni oraz przytłoczenie występują po niewielkim wysiłku;
- z dominującą męczliwością po wysiłku umysłowym - rozproszenie, ból głowy, spadek efektywności myślenia są poprzedzone intensywną pracą umysłową.
Inna klasyfikacja choroby uwzględnia dominujące objawy:
- neurastenia hipersteniczna - przeważa rozdrażnienie, wrażliwość na bodźce (światło, dźwięk czy dotyk mogą spowodować wybuch złości);
- neurastenia hiposteniczna - charakteryzuje się zmęczeniem, niepokojem i niemożnością podjęcia aktywności:
- neurastenia asteniczna - osoby dotknięte tą odmianą neurastenii niezwykle szybko się męczą.
Niezależnie od rodzaju neurastenii pacjenci mogą doświadczać obniżenia jakości życia przez: zaburzenia skupienia uwagi, kołatanie serca, zaburzenia jelitowe, drażliwość, ból w okolicy serca, zaburzenie czynności płciowych, a także skłonność do stanów depresyjnych i lękowych.
To jakie efekty terapeutyczne zostaną osiągnięte w dużej mierze zależy od zdyscyplinowania pacjenta. Po pierwsze w razie wystąpienia opisanych wyżej objawów, nie należy ich ignorować tylko jak najszybciej zgłosić się po pomoc.
Warto podkreślić, że neurastenia może sygnalizować początek różnych zaburzeń i chorób psychicznych, np. chorobę afektywną lub schizofrenię, ale i poważne schorzenia neurologiczne (guz mózgu czy stan po urazie mózgu). Leczenie neurastenii nie odbiega od standardowych sposobów leczenia zaburzeń nerwicowych. Podstawową formą leczenia jest psychoterapia. W indywidualnych przypadkach zalecane jest również włączenie leczenia farmakologiczne np. przeciwdepresyjnego. Pacjenci powinni wykazywać chęć współpracy z psychoterapeutą i stosować się do jego zaleceń. Ważne jest także przestrzeganie zasad zdrowego stylu życia w tym wysypianie się i odpowiednia dieta.
Jak już zostało zaznaczone, neurastenia to choroba pozostająca w związku z pracą zawodową. Grupami szczególnie narażonymi na jej wystąpienie są: policjanci, wojskowi i inne służby mundurowe, gdzie neurastenia jest oficjalnie uznaną chorobą zawodową. Zagrożeni są też: lekarze, pielęgniarki, ratownicy medyczni, nauczyciele, osoby pracujące w marketingu, zwłaszcza ci, którzy mają dużo kontaktu z klientami, a także ci zajmujący stanowiska kierownicze i menedżerskie.
Nieleczona neurastenia może prowadzić do spadku wydajności zawodowej i problemami w radzeniu sobie z wyzwaniami dnia codziennego. Nie można zapominać, że pod maską tego zaburzenia może ukrywać się wiele innych poważnych chorób, które wymagają natychmiastowej diagnozy i wdrożenia odpowiedniego leczenia.
CZYTAJ TAKŻE:
