Drżenia, mrowienia i zawroty głowy. Ratowniczka: na spadek cukru reaguj natychmiast!
Ponad 3 miliony osób w Polsce ma zdiagnozowaną cukrzycę, z czego zdecydowana większość to cukrzyca typu II. Choroba jest niezwykle podstępna, a nieleczona prowadzi do wielu powikłań zdrowotnych. Nagłe wahania cukru we krwi, czyli hipoglikemia, dają specyficzne objawy u chorych, dlatego pierwsza pomoc w niedocukrzeniu może uratować życie pacjenta.
W ciągu dnia, nawet osoby zdrowe, bez stwierdzonej cukrzycy, mogą odczuwać nagłe osłabienie, senność oraz głód, mimo zjedzonego niedawno posiłku. Często mówimy, że "spadł nam cukier" i sięgamy wówczas po coś słodkiego, lub parzymy dodatkowy kubek kawy.
Zdrowy organizm samodzielnie reguluje prawidłowe stężenie glukozy we krwi za sprawą pracy trzustki i wydzielanej przez nią insuliny. Osoby chore na cukrzycę, które często doświadczają wahań poziomu glikemii, nie zawsze odczuwają spadek cukru, a jedynym wskaźnikiem hipoglikemii, czyli niedocukrzenia, jest wynik uzyskany na glukometrze.
To niebezpieczne, ponieważ objawy hipoglikemii u cukrzyków mogą rozwinąć się bardzo szybko, a w skrajnych przypadkach może dojść do śpiączki hipoglikemicznej.
Nagły spadek cukru we krwi może dać różne objawy i nie zawsze są one kojarzone z chorobą pierwotną.
Zdarza się, że osoba chora na cukrzycę udała się na drzemkę, po czym zaniepokojona rodzina wzywa karetkę, ponieważ nie może dobudzić pacjenta.
Innym, częstym objawem u pacjentów ze spadkiem cukru, są zaburzenia zachowania. Pacjenci mogą być pobudzeni, agresywni, ale także pojawiają się zaburzenia świadomości oraz wrażenie upojenia alkoholowego.
Hipoglikemia objawia się również drżeniami mięśniowymi, nagłym poceniem się, uczuciem niepokoju i ogólnym osłabieniem, które pojawia się nagle.
Nie tylko spadek, ale także nagły wzrost glikemii może powodować stan zagrażający życiu u chorego. O hiperglikemii świadczyć może wzmożone pragnienie, bóle głowy, zaburzenia widzenia, zmęczenie, a także senność i częste oddawanie moczu - zarówno w dzień, jak i w nocy.
W przypadku nagłego spadku cukru we krwi pierwszym postępowaniem jest zrobienie wszystkiego, by poziom glikemii we krwi pacjenta wzrósł.
Najczęstszym błędem jest karmienie i pojenie pacjentów, u których już doszło do zaburzeń świadomości lub utraty przytomności. Nie należy wkładać niczego do jamy ustnej osoby, która jest nieprzytomna, ponieważ może dojść do zadławienia, całkowitego zamknięcia dróg oddechowych i uduszenia. Nie wolno zatem wkładać po język cukierków, kostek cukru, ani poić nieprzytomnego.
Jeśli pojawiają się pierwsze objawy spadku cukru, należy oznaczyć poziom glikemii i podać pacjentowi coś słodkiego do picia - może być to szklanka soku, rozpuszczona glukoza w wodzie lub po prostu woda z cukrem. Oznaczenie glikemii należy powtórzyć po ok. 15 minutach.
Warto pamiętać, że osoba po nagłym spadku cukru powinna zjeść posiłek, który będzie bogaty w węglowodany złożone, by utrzymać prawidłową glikemię. Takim przykładowym posiłkiem może być po prostu kanapka z wędliną lub białym serem.
Po stanie hipoglikemii pacjent bezwzględnie powinien unikać spożywania cukrów prostych, takich jak czekolada, batoniki czy wafelki.
Jeśli cukrzyk stracił przytomność, konieczne będzie podanie glukozy dożylnie, dlatego należy jak najszybciej wezwać karetkę, a chorego ułożyć w pozycji bezpiecznej, na boku, z udrożnionymi drogami oddechowymi.
Zabrania się podawania nieprzytomnym czegokolwiek do picia i jedzenia. Po przyjeździe ratowników i podaniu glukozy - pacjent najczęściej odzyskuje przytomność.
Jeśli jesteśmy przypadkowymi świadkami czyjegoś zasłabnięcia na ulicy, w sklepie czy innym miejscu publicznym, wówczas warto sprawdzić, czy dana osoba nie ma założonej opaski na ręce bądź nie posiada przy sobie innego oznaczenia, że choruje na cukrzycę.
Osoby z cukrzycą, u których doszło do nagłego wzrostu glikemii, mogą stracić przytomność, a w konsekwencji hiperglikemii może dojść do rozwoju kwasicy ketonowej. Nadmierną ilość ciał ketonowych organizm próbuje wydalić przez płuca, dlatego u tych osób może być wyczuwalny zapach acetonu z ust. Zapach ten przypomina aromat jabłek połączonych z zapachem zmywacza do paznokci.
Inną wskazówką, jak rozpoznać cukrzyka ze spadkiem glikemii, jest jego niezorientowanie w miejscu i czasie. Chory nie wie, gdzie się znajduje, ma kłopoty z pamięcią, jego skóra jest blada i spocona a ręce drżą. Chorzy z hipoglikemią mogą być myleni z osobami pod wpływem alkoholu, ponieważ może wystąpić u nich splątanie, chwiejny krok, kłopoty z wypowiadaniem słów, a czasem nawet i nadpobudliwość czy agresja.
CZYTAJ TAKŻE:
Jak żyć z cukrzycą? Oto 10 przykazań dla cukrzyka
Może zwiększać ryzyko cukrzycy. Polacy się nim zajadają
Co pić na wysoki cukier? Sześć herbat odpowiednich dla cukrzyków
