Mało znana choroba brudnych rąk. Tak objawiają się pasożyty w organizmie
Kryptosporydioza to niezwykle zaraźliwa infekcja jelitowa. Niewiele mówi się na jej temat, a jeśli już, to w okresie wakacyjnym. A ta infekcja jest równie groźna zimą, kiedy chętnie odwiedzamy baseny i termy. Jak ją rozpoznać i ustrzec się przed zakażeniem?
Choroba wywoływana jest przez pasożyty cryptosporidium, które żyją w jelitach zwierząt i ludzi. Wydalane są z kałem, a zakażenie występuje po kontakcie z odchodami, ale najczęściej przez zakażoną wodę w kąpieliskach, basenach i parkach wodnych. Niestety pasożyty cryptosporidium są odporne na środki dezynfekujące i chlor. Pasożyt może żyć przez kilka dni, nawet w basenach odpowiednio potraktowanych chemikaliami, ponieważ jest otoczony powłoką ochronną.
Jak dochodzi do zakażenia? Jedną z najczęstszych przyczyn jest połknięcie wody z basenu lub kąpieliska. Jako kolejną wymienia się dotykanie zanieczyszczonych powierzchni w ogólnodostępnych toaletach i przeniesienie pasożyta z dłoni do układu pokarmowego. Kontakt z pasożytem możemy mieć też podczas uprawiania seksu, dotykania brudnych pieluszek czy gleby skażonej odchodami zwierzęcymi.
Najbardziej charakterystycznym i jednocześnie najgroźniejszym objawem jest intensywna, wodnista biegunka. Towarzyszą jej bolesne skurcze żołądka, mdłości, a także gorączka. Objawy zakażenia pasożytem nie pojawiają się natychmiast, ale do tygodnia po zakażeniu. Dlatego rodzice często nie są w stanie skojarzyć infekcji np. z niedawną wizytą na basenie. Choroba może trwać dwa tygodnie, co jest szczególnie niebezpieczne dla małych dzieci.
U niektórych pacjentów kryptosporydioza może mieć charakter przewlekły. Badania przeprowadzone w Szwecji w latach 2010 - 2011 wykazały, że objawy zakażenia cryptosporidium mogą utrzymywać się nawet do 36 miesięcy. Biorąc pod uwagę objawy obecności pasożyta, w takim czasie może dojść u pacjenta do niebezpiecznego niedożywienia.
Przede wszystkim małe dzieci, które regularnie odwiedzają baseny i kąpieliska. W grupie ryzyka są również osoby zajmujące się małymi dziećmi, osobami starszymi i chorymi. Często na kryptosporydiozę zapadają również opiekunowie zwierząt i osoby pracujące w rolnictwie. Ostatnią, ale znaczącą grupą ryzyka są turyści. Szczególnie osoby podróżujące do krajów słabo rozwiniętych, które zarażają się pijąc nieoczyszczoną wodę.
Postawienie prawidłowej diagnozy bez badania kału może być kłopotliwe. Kryptosporydioza objawia się podobnie jak znana wszystkim jelitówka czy zatrucie pokarmowe. Jednak jeśli zachodzi podejrzenie zakażenia pasożytem cryptosporidium, warto wykonać badania, bo jak pisaliśmy wyżej, bywa, że pasożyt w jelitach pozostaje aktywny przez wiele miesięcy. Badanie kału pod mikroskopem pozwala na rozpoznanie przyczyny infekcji. W skrajnych przypadkach lekarze zalecają pobranie próbki tkanki z jelit.
Kiedy pojawią się objawy, należy przede wszystkim zapobiegać odwodnieniu. To ważne przy silnych biegunkach i wymiotach. Jeśli objawy ma małe dziecko nie wolno czekać aż przejdą. Maluchy odwadniają się błyskawicznie, a w przypadku dzieci jest to stan zagrożenia życia. Dlatego, jeśli dziecko ma ostrą biegunkę, należy niezwłocznie udać się do lekarza pediatry. W przypadku odwodnienia może okazać się, że dziecko będzie wymagało dożylnego podania płynów.
W leczeniu kryptosporydiozy stosuje się tradycyjne środki przeciwbiegunkowe. Jednak będą one skuteczne wyłącznie w przypadku osób z prawidłowo działającym układem odpornościowym.
Na szczęście żadne specjalne środki ostrożności nie są potrzebne, by chronić się przez pasożytem cryptosporidium. Wystarczy często i dokładnie myć ręce wodą z mydłem. Rób to zawsze po:
- skorzystaniu z łazienki,
- zmianie pieluchy lub pomaganiu innym w korzystaniu z łazienki,
- przed jedzeniem lub gotowaniem,
- po kontakcie ze zwierzęciem,
- po pracy w ogrodzie nawet jeśli używałeś rękawiczek,
- podczas opieki nad osobą cierpiącą na biegunkę.
Warto wyrobić sobie również dodatkowe nawyki, które mogą uchronić przed nieprzyjemnym zakażeniem:
- nie pij niefiltrowanej wody,
- weź prysznic przed skorzystaniem z basenów rekreacyjnych,
- nie połykaj wody z basenu,
- umyj wszystkie produkty przed spożyciem - obieranie skórek również zmniejszy ryzyko,
- jeśli jesteś z maluszkiem na basenie często zmieniaj mu pieluchy i zadbaj by nie zanurzał główki w wodzie.
Jeśli masz biegunkę nie korzystaj z basenów. Po ustąpieniu objawów odczekaj dwa tygodnie, zanim znów wskoczysz do wody. To zachowanie pomoże w ograniczeniu rozprzestrzeniania się cryptosporidium.
CZYTAJ TAKŻE:
Przybywa chorych z kleszczowym zapaleniem mózgu i boreliozą. Oto objawy
Pierwsze objawy to swędzenie i spadek wagi. Pasożyty można dostrzec w nocy
Gdy infekcja ustępuje, pojawiają się inne objawy. Co to jest zespół PANDAS?
