Pierwsze objawy pojawiają się bardzo późno. Wirus prowadzi do nowotworu
Szacuje się, że połowa osób aktywnych seksualnie, w ciągu swojego życia zostanie zarażona tym właśnie wirusem. Prawie 90 proc. wszystkich zakażeń przebiega bezobjawowo, a następnie wirus zostaje eliminowany z organizmu, jednak pozostałe 10 proc. osób zagrożonych jest rozwojem nowotworu. Wirus HPV, bo o nim mowa, przez lata może pozostać w ukryciu, usypiając czujność chorego. Jak się objawia, kiedy udać się do lekarza i jak się przed nim chronić? Na te pytania odpowiadamy z okazji Międzynarodowego Dnia Świadomości HPV.
Istnieje ponad 200 typów wirusa HPV (human papillomavirus), który zakaża przede wszystkim komórki naskórka i nabłonka płaskiego (w drogach moczowych stanowią wyściółkę pęcherza moczowego i cewki moczowej).
W zależności od typu wirusa, objawy mogą dotyczyć narządów płciowych lub skóry zlokalizowanej w innych miejscach, niż narządy płciowe.
Wirus brodawczaka przez długi czas może nie dawać żadnych objawów. W niektórych przypadkach dochodzi do zwalczenia wirusa przez organizm. Zakażenie może trwać od kilku miesięcy do dwóch lat, a następnie ustąpić.
Jeśli jednak organizm nie zwalczy wirusa, po długim czasie może dojść do rozwinięcia objawów zakażenia.
Sam okres inkubacji również jest długi i trwa średnio od 3 do 6 miesięcy (objawy szybciej pojawiają się u kobiet).
Wirus HPV nie jest zwykłym wirusem, który powoduje jedynie zmiany skórne w przebiegu zakażenia, ale ma także zdolność integracji z DNA człowieka. Odpowiada ona za możliwość przemiany zakażonych komórek w komórki nowotworowe.
Badania wskazują, że zakażenie wirusem HPV zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwór prącia, sromu, odbytu, pochwy i szyjki macicy.
Wykazano także związek między zakażeniem wirusem a nowotworami głowy i szyi (rak jamy ustnej, gardła, krtani, zatok przynosowych). Istnieje również podejrzenie, że HPV może przyczyniać się do rozwoju raka przełyku i płuc.
Pierwsze objawy wirus mogą pojawić się po tygodniach ale i miesiącach od zarażenia. Objawy te mogą pojawić się w okolicy narządów płciowych, ale także w miejscach odległych.
U chorego mogą pojawić się brodawki, które występują na podeszwach stóp lub na powierzchni dłoniowej rąk. Wyglądają jak guzki o nieregularnej powierzchni i zazwyczaj są niebolesne. Jeśli jest ich więcej na podeszwach, mogą powodować ból w trakcie chodzenia.
Zmiany można także zaobserwować wewnątrz jamy ustnej - to płaskie, białe grudki zlokalizowane na języku, podniebieniu, dziąsłach lub po wewnętrznej stronie policzków.
Kłykciny kończyste to objaw wirusa HPV, który występuje na zewnętrznych narządach płciowych. To różowe, małe guzki, które mogą być płaskie, lub wyniosłe. Pojawiają się na prąciu, sromie lub w okolicy odbytu, powodując ból, swędzenie oraz utrudniają oddawanie stolca lub moczu.
W 35 proc. przypadków objawowego zakażenia wirusem HPV dochodzi do rozwoju nowotworu.
Zakażeniu HPV mogą towarzyszyć także inne objawy, które trudno powiązać z wirusem. U chorych może utrzymywać się chrypka oraz bóle gardła. Czasem pojawia się także uczucie przeszkody w gardle, przez co osoba zarażona ma problem z przełykaniem.
Niepokojącym objawem jest też zwiększony obwód szyi spowodowany powiększeniem węzłów chłonnych.
U kobiet w przebiegu zakażenia HPV mogą pojawić się krwawienia z dróg rodnych, niezwiązane z miesiączką, a także ból w trakcie stosunku.
Zarówno u mężczyzn jak i kobiet może pojawić się świąd w okolicach narządów rodnych, bez występowania charakterystycznych zmian skórnych.
Przede wszystkim częsta zmiana partnerów seksualnych zwiększa ryzyko zarażenia wirusem HPV. Ważne jest stosowanie odpowiedniego zabezpieczenia w postaci prezerwatyw, jednak nie daje to stuprocentowej ochrony, ponieważ transmisja wirusa odbywa się także przez kontakt skórny.
Ważne jest, by nie używać osobistych przedmiotów innych osób - maszynki do golenia, ręczniki czy bielizna.
Skuteczną metodą ochrony przed zakażeniem jest szczepionka, która chroni przed najgroźniejszymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego (m.in. HPV-16 i HPV-18, które powodują raka). Szczepienia zalecane są zarówno dla dziewcząt jak i chłopców w wieku od 9 do 14 lat. Osoby dorosłe również kwalifikują się do szczepień.
CZYTAJ TAKŻE:
Mało znany czynnik rakotwórczy. Ryzyko choroby wzrasta u kobiet i mężczyzn
Wykrywa wczesne komórki nowotworowe. Kiedy robi się badanie markerów nowotworowych?
Wskazano, jakie produkty najlepiej chronią przed rakiem. Jedz jak najczęściej
