Przywra latem atakuje częściej. Upośledza wątrobę i rujnuje zdrowie

Motylica wątrobowa (łac. Fasciola hepatica) to pasożyt, a dokładniej przywra, która bytuje w organizmach zarówno ssaków roślinożernych, jak i ludzkich. Jej ciało ma do 5 cm długości, jest spłaszczone, w kolorze szaro-białym. Mówi się, że przypomina liść. Ciało przywry pokrywa specjalna ochronka i mikroskopijne kolce, które umożliwiają zagnieżdżenie się w ciele gospodarza, a także zapobiegają strawieniu w drogach pokarmowych. 

Zakażenie motylicą wątrobową powoduje fascjolozę - chorobę zajmującą wątrobę i drogi żółciowe, a czasem także inne narządy, np. trzustkę, płuca, mięśnie szkieletowe, śledzionę, mózg lub gałkę oczną. 

Zakażenie motylicą u człowieka może nastąpić na dwóch różnych etapach cyklu rozwojowego pasożyta. Najczęściej człowiek zaraża się fascjolozą poprzez spożycie larw motylicy, np. pijąc wodę z jeziora, potoku lub strumienia, żując źdźbła trawy lub jedząc skażone warzywa i owce. Po dostaniu się do przewodu pokarmowego larwy przenikają przez ścianę jelita do jamy brzusznej, by następnie trafić do wątroby i dróg żółciowych, gdzie przekształcają się w postać dorosłą, zdolną do produkcji jaj.

Zdecydowanie rzadziej może dojść do zarażenia dojrzałą postacią motylicy wątrobowej. Może to nastąpić w efekcie spożycia produktów zwierzęcych, ale tylko w sytuacji, gdy zawierają one fragmenty wątroby, są świeże i niepoddane obróbce termicznej. Warto zaznaczyć, że przywra wątrobowa nie przenosi się z człowieka na człowieka.

Objawy fascjolozy pojawiają się o upływie od sześciu do 12 tygodni od zakażenia przywrą i wynikają z wędrówki dorosłej postaci pasożyta przez miąższ wątroby oraz ich wnikania do dróg żółciowych. 

Dolegliwości są dość mało charakterystyczne. Pacjenci zgłaszają najczęściej:

• znaczne osłabienie,
• nudności, wymioty, ból brzucha, 
• nagle pojawiającą się gorączkę,
• ból mięśni, 
• utratę masy ciała i pokrzywkę alergiczną. 

Postępujące uszkodzenie wątroby wiąże się z jej powiększeniem, żółtaczką, a nawet marskością. Chorzy doświadczają także kolkowego bólu brzucha, przypominającego kamicę, świądu skóry, wyniszczenia. Jeśli pasożyt zasiedli gardło, mogą wystąpić trudności z połykaniem, duszności, uczucie ciała obcego, niedrożność dróg oddechowych i krwawienia. 

Średnia długość życia pasożyta przekracza 10 lat. Przez cały ten czas objawy mogą nawracać, a gospodarz może wydalać jaja do środowiska zewnętrznego. W rzadkich przypadkach fascjoloza ma przebieg bezobjawowy.

W przypadku doświadczenia wspomnianych objawów należy zgłosić się do lekarza, który zbierze dokładny wywiad mający na celu potwierdzenie kontaktu chorego ze zwierzętami lub spożywanie przez niego surowych warzyw i owoców. Zwykle zleca także wykonanie następujących badań:

• badania serologiczne z krwi - umożliwiają wykrycie zakażenia na wczesnym etapie;
• badanie kału na obecność pasożytów - pozwala wykryć motylicę dopiero po osiągnięciu przez nią dojrzałości płciowej, czyli po 3-4 miesiącach;
• badanie stężenia eozynofilów we krwi i poziomu aminotransferaz wątrobowych.

Dodatkowo konieczne może okazać się także przeprowadzenie badań obrazowych, np. USG, tomografii lub rezonansu magnetycznego, które uwidaczniają zmiany w narządach zaatakowanych przez pasożyta.

Leczenie fascjolozy opiera się na podawaniu leków przeciwpasożytniczych - ważne, by postępować zgodnie z zaleceniami specjalisty, a nie poddawać się podejrzanym praktykom, które często są sugerowane przez użytkowników różnych forów internetowych. Farmakoterapia zwykle może być przeprowadzana w warunkach domowych, tylko w wyjątkowych sytuacjach pacjenci są leczeni w szpitalu. 

Czasami, gdy przywry uszkodzą drogi żółciowe, konieczne może okazać się leczenie zabiegowe (chirurgiczne lub endoskopowe). Kurację można wspomóc, przyjmując niektóre środki ziołowe - orzech czarny, ostropest plamisty oraz olejek z goździka korzennego, jednak nie są one alternatywą dla leków. 

Żeby zmniejszyć ryzyko zakażenia motylicą wątrobową, należy pić przegotowaną wodę, unikać spożywania surowych warzyw i owoców, bez ich właściwego umycia, oraz poddawać mięso obróbce termicznej przed jego zjedzeniem.

CZYTAJ TAKŻE: 

Nietypowe objawy chorej wątroby

Zagnieżdżają się w mózgu i sterują zachowaniem. Pasożyty chowają się latami

Człowiek się starzeje, a wątroba nie! Ten organ zawsze ma ok. trzech lat