Szkarlatyna znów się szerzy. Choroba objawia się nie tylko wysypką
Szkarlatyna to choroba zakaźna przenoszona drogą kropelkową. Choć należy do chorób, o których na jakiś czas zapomnieliśmy, ostatnio zdarza się coraz częściej, a okres jesiennych chłodów sprzyja zakażeniom. Szkarlatyna najczęściej występuje u dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym. Głównym objawem szkarlatyny jest charakterystyczna wysypka. Mogą jej jednak towarzyszyć również inne nieprzyjemne dolegliwości, m.in. gorączka, ból gardła, wymioty i nudności. Co warto wiedzieć o szkarlatynie?
Szkarlatyna (inaczej płonica) to choroba zakaźna, którą wywołuje paciorkowiec Streptococcus pyogenes. Choroba charakteryzuje się stosunkowo krótkim okresem wylęgania. Pierwsze objawy pojawiają się zazwyczaj po maksymalnie pięciu dniach od zarażenia. Szkarlatyna rozpoznawana jest stosunkowo rzadko. Obecnie szacuje się, że każdego roku na płonicę choruje ok. 150 pacjentów na 150 tys. osób.
Szkarlatyna zazwyczaj rozpoznawana jest w okresie jesienno-zimowym. Większość zachorowań stanowią dzieci - zwłaszcza w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Zdarza się, że płonica występuje jednak również u dorosłych. Wówczas choroba może mieć nieco ostrzejszy przebieg.
Szkarlatyna niekiedy występuje także u ciężarnych. Nie należy się jednak niepokoić. Choroba nie jest niebezpieczna i nie stanowi zagrożenia dla płodu. Mimo tego należy leczyć ją pod okiem doświadczonego lekarza.
Szkarlatyna przenoszona jest drogą kropelkową. Do zarażenia może dojść zarówno poprzez kontakt z chorym, jak i używanie należących do niego rzeczy (m.in. pościeli, ręczników czy zabawek). Innym zagrożeniem są osoby zdrowe, które są nosicielami paciorkowca wywołującego szkarlatynę. A tych jest sporo. Szacuje się, że nosicielami Streptococcus pyogenes może być nawet 20 proc. populacji. Istotny jest fakt, że takie osoby zazwyczaj nie mają pojęcia o swoim nosicielstwie.
Warto pamiętać również, że przebycie szkarlatyny nie daje trwałej odporności. Może się bowiem zdarzyć (jednak stosunkowo rzadko), że u pacjenta dojdzie do ponownego zachorowania.
Głównym objawem szkarlatyny jest wysypka, która przypominać może ślady pozostające po ukłuciach. Jest charakterystyczna i trudno pomylić ją z różyczką czy odrą. Zmiany na skórze powstają początkowo w okolicy pachwin oraz obojczyków i szyi, jednak z czasem mogą zająć całe ciało. Wysypka nie zajmuje okolic brody i ust, powodując tym samym tzw. trójkąt Fiłatowa, czyli obszar niezajęty zmianami.
Wysypce towarzyszyć mogą inne objawy:
- gorączka,
- przyśpieszone tętno,
- bóle głowy,
- kaszel,
- wymioty,
- nudności,
- ból brzucha,
- ból gardła,
- biały nalot na języku (po kilku dniach zmienia się w malinowe zabarwienie),
- powiększone migdałki,
- powiększone węzły chłonne.
Leczenie szkarlatyny polega przede wszystkim na podawaniu choremu antybiotyków - penicyliny, azytromycyny, klarytromycyny lub erytromycyny. Terapia zazwyczaj trwa ok. 10 dni. Dodatkowo stosuje się leczenie objawowe - leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe oraz przeciwwymiotne. Przydatne są także syropy i tabletki łagodzące kaszel i ból gardła.
Uzupełnieniem leczenia mogą być tzw. domowe sposoby na szkarlatynę. Dobre efekty przynoszą płukanki na ból gardła (np. z soli), a także napar z kwiatów lipy lub owoców malin.
Szkarlatyna w większości przypadków dobrze reaguje na leczenie. Należy jednak wiedzieć, że może zdarzyć się (chociaż stosunkowo rzadko), że po chorobie pojawią się pewne powikłania. U chorych wystąpić mogą takie objawy i schorzenia jak wrzodziejące zapalenie migdałków, zapalenie ucha, ropne zapalenie węzłów chłonnych, paciorkowcowe zapalenie stawów, gorączka reumatyczna, ostre kłębuszkowe zapalenie nerek, sepsa oraz zapalenie mięśnia sercowego.
CZYTAJ TAKŻE:
Jak domowymi sposobami leczyć infekcje u dziecka?
