Choroby, które dentysta może wyczytać z jamy ustnej
Do dentysty chodzimy zarówno wtedy, gdy boli ząb, jak i profilaktycznie, na przeglądy stomatologiczne. Stomatolog jest więc lekarzem, który może wychwycić wszelkie zmiany w jamie ustnej mogące świadczyć o pogorszeniu zdrowia ogólnego. Do chorób, których objawy może zaobserwować twój dentysta, zalicza się m.in. refluks, osteoporozę czy niedokrwistość.
Z powodu spadku odporności u osób zakażonych wirusem HIV pojawia się wiele symptomów w organizmie. W jamie ustnej można dostrzec liczne zapalenia dziąseł, grzybicę, która często objawia się pleśniawkami na błonie śluzowej podniebienia, policzków i dziąseł. Inne objawy to niegojące się popękane kąciki ust, afty czy leukoplakia włochata, której bardzo charakterystycznym objawem są białe plamy na bocznej powierzchni języka lub na błonie śluzowej policzków.
W przypadku niedoborów witamin, np. z grupy B2, oprócz powstawania zajadów, charakterystyczne jest wysychanie ust, pleśniawki oraz zapalenie języka, który bardzo często przybiera ciemnoróżowy kolor. Warto pamiętać, że zapalenie kącików ust może pojawić się również u osób żyjących w dużym stresie i odżywiających się w nieodpowiedni sposób. Zdarza się, że powstałe zapalenie kącików ust było odpowiedzią na uczulenie na lateks, z którego pacjent nie zdawał sobie wcześniej sprawy. Niedobory witaminy C mogą powodować krwawienie z dziąseł, a na prawidłową mineralizację szkliwa wpływają witaminy K i D3.
Blade, a czasem nawet białe zabarwienie dziąseł może świadczyć o niedokrwistości. W przypadku białaczki charakterystycznym symptomem w jamie ustnej jest przerost dziąseł, które w skrajnych przypadkach mogą pokryć nawet całą powierzchnię zęba. Takie objawy skłaniają do wykonania dalszej diagnostyki, w tym badań krwi.
Jednym z objawów osteoporozy w jamie ustnej może być zwiększona ruchomość zębów. Oczywiście jest to także objaw zaawansowanej choroby przyzębia (paradontozy). Wykonuje się pogłębioną diagnostykę radiologiczną (tomografię komputerową). W obrazie radiologicznym można wykryć zmiany dotyczące struktury i gęstości kości. Takiego pacjenta należy skierować na dalszą diagnostykę do lekarza ogólnego oraz do specjalisty periodontologa.
Pacjenci z osteoporozą powinni częściej odwiedzać swojego stomatologa, przestrzegać zaleceń dietetycznych i higienicznych.
W jamie ustnej osób cierpiących na anoreksję lub bulimię jednym z bardziej charakterystycznych objawów jest erozja szkliwa na powierzchniach podniebiennych lub językowych siekaczy. Przyczyną są wymioty, które są prowokowane przez osoby cierpiące na zaburzenia odżywiania. Są one bardzo szkodliwe dla tkanek naszych zębów, ponieważ zawierają dużą ilość kwasu żołądkowego, który nadtrawia szkliwo i skutkuje jego wypłukaniem. To w konsekwencji prowadzi do odsłonięcia wrażliwej zębiny, która może powodować ból.
Odsłonięta zębina oznacza również bardziej żółty kolor zębów, ze względu na to, że nie jest w takim kolorze jak szkliwo. To także pościerane zęby, ponieważ zębina jest mniej odporna na uszkodzenia niż szkliwo. Do tego dochodzi fakt, że osoby z zaburzeniami odżywiania spożywają więcej gazowanych napojów, aby wymusić wymioty. W przypadku stałego nadtrawienia szkliwa jest to naprawdę bardzo tragiczne w skutkach. Często zaraz po zwymiotowaniu, szczotkują zęby, aby pozbyć się nieprzyjemnego smaku i zapachu, czym dokładają, oprócz chemicznego, także mechaniczne uszkodzenie zębów.
Osoby cierpiące na wspomniane choroby mają często wyjątkowo specyficzne diety, nierzadko ograniczające się do minimum. Mało zróżnicowana dieta, a także częste głodówki prowadzą do tego, że mają one niedobory wielu witamin, mikro i makroelementów, a to daje efekt w postaci osłabionego układu odpornościowego. Brak odpowiednich minerałów osłabia również zęby i dziąsła. Dziąsła mogą się cofać, obnażając korzenie zębów.
Cofanie się treści żołądkowej do jamy ustnej jest bardzo szkodliwe dla naszych zębów. Kwas żołądkowy nadtrawia szkliwo, a także obniża pH jamy ustnej. Tutaj mamy analogiczną sytuację jak u osoby chorującej na bulimię. Gdy powtarza się to często, szkliwo naszych zębów się rozpuszcza, odsłaniając bardziej wrażliwą część zębów, jaką jest zębina. Stale zakwaszone pH jest idealnym środowiskiem dla rozwoju bakterii próchnicotwórczych. Charakterystyczny jest również nieprzyjemny zapach z ust, nawet pomimo zachowania dobrej higieny.
Osoby cierpiące na refluks powinny pamiętać o kilku podstawowych zasadach dbania o stan swojego uzębienia. Nie wolno szczotkować zębów przez co najmniej godzinę od wystąpienia refluksu, aby dodatkowo nie uszkodzić mechanicznie szkliwa. Pasta do zębów mogłaby tu zadziałać jak detergent i usunąć nadtrawione przez kwasy szkliwo. Należy przepłukać jamę ustną wodą po wystąpieniu refluksu, żeby zneutralizować pH jamy ustnej. Pomocne w przypadku takich pacjentów są zabiegi fluoryzacji przeprowadzane w gabinecie stomatologicznym Trzeba jednak pamiętać, że przede wszystkim należy wyeliminować przyczynę problemu, czyli skierować takiego pacjenta do specjalisty.
Nawracające afty, a także hipoplazja szkliwa mogą świadczyć o celiakii. W przebiegu tej choroby dodatkowo możemy zaobserwować większy przyrost próchnicy, występowanie języka geograficznego czy zapaleń dziąseł. Uważa się, że za taki stan odpowiadają niedobory witamin - A, E, D3 oraz obniżona ilość wapnia.
Czytaj także:
Sposoby na bezbolesne leczenie zębów