Zmiany na skórze i języku, zły nastrój, mrowienie rąk. To oznaki niedoboru ważnej witaminy

Witamina B6 tak jak inne witaminy z grupy B jest witaminą rozpuszczalną w wodzie. W organizmie pełni wiele ważnych funkcji. Bierze udział w metabolizowaniu aminokwasów, w przemianach węglowodanów i lipidów, a także w syntezie hemoglobiny. Jest ściśle związana z funkcjonowaniem układu nerwowego - jest niezbędna do syntezy neuroprzekaźników, czyli substancji, które pozwalają na przenoszenie sygnału pomiędzy neuronami, a także z komórek nerwowych do narządów wykonawczych.

Witamina B6 reguluje również działanie hormonów steroidowych, w tym progesteronu (zauważa się, że jej niedobór może być przyczyną rozwoju hormonozależnego raka piersi, macicy lub prostaty). Wykazano, że ma właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne. Wspomaga układ odpornościowy, może zmniejszać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.

Zapotrzebowanie na witaminę B6 zależy m.in. od wieku, płci i stanu fizjologicznego.

Większość z nas otrzymuje wystarczającą ilość witaminy B6 z pożywieniem. Jej niedobór zwykle idzie w parze z niedoborem innych witamin z grupy B, szczególnie kwasu foliowego i witaminy B12. Częściej występuje u osób z chorobami wątroby, nerek, chorobami układu pokarmowego lub autoimmunologicznymi, a także u palaczy, osób nadużywających alkoholu i otyłych. Wyższe zapotrzebowanie na tę witaminę dotyczy osób po 50. roku życia (u osób starszych, które nie przyjmują suplementów witaminowych, niedobory zdarzają się stosunkowo często), a także kobiet w ciąży i karmiących piersią.

Warto zauważyć także, że stężenie witaminy B6 w organizmie obniżają niektóre leki (np. hydralazyna, L-DOPA, teofilina), a także doustne środki antykoncepcyjne. 

Do objawów niedoboru witaminy B6 zalicza się:

• czerwoną, tłustą, swędzącą wysypkę - pojawia się zwykle na skórze głowy, twarzy, szyi i górnej części klatki piersiowej;
• popękane i obolałe usta, a także pękające kąciki ust - mogą utrudniać jedzenie i mówienie;
• zmianę wyglądu języka - może stać się opuchnięty, obolały, błyszczący, zaogniony, tkliwy, może powodować problemy z żuciem, połykaniem i mówieniem;
• zmiany nastroju - drażliwość, niepokój, stany depresyjne;
• obniżenie odporności i zwiększoną podatność na infekcje;
• zmęczenie, ospałość;
• bezsenność; 
• odczucia mrowienia, kłucia, drętwienia kończyn;
• napady drgawkowe. 

Konsekwencją niedoboru witaminy B6 może być niedokrwistość mikrocytarna.

Witamina B6 jest obecna w wielu produktach spożywczych, dlatego przyczyna niedoboru rzadko tkwi w diecie (z wyjątkiem ciężkiego niedożywienia).

Dobrymi źródłami witaminy B6 są:

• ryby (tuńczyk, łosoś, makrela, pstrąg tęczowy),
• mięso (drobiowe, wieprzowe, wołowina),
• podroby (zwłaszcza wątroba),
• rośliny strączkowe,
• orzechy i nasiona,
• pełnoziarniste produkty zbożowe,
• jajka,
• ziemniaki,
• czosnek,
• imbir,
• banany,
• morele suszone,
• awokado,
• papryka czerwona,
• sok pomidorowy.

"Procesy przetwarzania żywności mają wpływ na zawartość witaminy B6. W czasie gotowania, smażenia bądź peklowania mięsa dochodzi do strat witaminy B6 od 30 proc. do 50 proc. Podczas konserwowania spadki witaminy B6 wynoszą od 20 proc. w przypadku wiśni i soczewicy do 46 proc. w grzybach. Puszkowane warzywa i owoce charakteryzują się mniejszą zawartością tej witaminy o 55-77 proc. w stosunku do ich świeżych odpowiedników" - wskazano w dokumencie "Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie".

Dla wegan, którzy nie jedzą mięsa i ryb, głównym źródłem witaminy B6 są przede wszystkim orzechy i produkty zbożowe pełnoziarniste. Eksperci zwracają jednak uwagę, że produkty pochodzenia roślinnego zawierają w dużych ilościach glukozyd pirydoksyny, czyli formę witaminy B6, której przyswajalność wynosi ok. 50 proc. w porównaniu do pirydoksyny. Przyswajalność pirydoksyny z pokarmów zwierzęcych jest bardzo duża i wynosi 75-100 proc.

Zbilansowana i zdrowa dieta jest w stanie dostarczyć odpowiednie ilości witaminy B6. Niedobór występuje rzadko, ale osoby z pewnymi schorzeniami są bardziej narażone. 

W przypadku niedoboru witaminy B6 skuteczne są suplementy. Suplementacja jest możliwa zarówno za pomocą suplementów multiwitaminowych, suplementów zawierających witaminy z grupy B, jak również preparatów tylko z witaminą B6. Niektórzy mogą potrzebować większych dawek, dlatego, jeśli zdiagnozowany zostanie niedobór tej witaminy, to lekarz powinien dobrać odpowiedni preparat i odpowiednią dawkę. 

CZYTAJ TAKŻE: 

Osłania nerwy i chroni przed rakiem. Bóle głowy to objaw niedoboru

Boisz się anemii? Zamiast łykać suplementy, sięgnij po kilka lubianych produktów

Najcenniejsze witaminy dla zdrowia i urody

Źródła: 

https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/vitamin-b6/

https://health.clevelandclinic.org/vitamin-b6/

https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-b6-deficiency-symptoms

"Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie"