Palce cierpną, w nocy budzi cię ból? Tę chorobę samodzielnie wykryjesz w minutę
Zespół cieśni nadgarstka to powszechna przypadłość. Jest częstą bolączką m.in. wśród pracowników biurowych, którzy większość czasu spędzają przy klawiaturze komputera. Jeśli drętwieją ci palce, jeśli dokuczają ci bóle nadgarstka, jeśli czujesz, że ręce ci słabną, warto sprawdzić, czy to właśnie nie to. Sam w domu możesz zrobić jeden z trzech wymienionych przez nas testów. Dały wynik pozytywny? Udaj się do lekarza!
Kanał nadgarstka to wąski przesmyk znajdujący się po wewnętrznej stronie nadgarstka, który składa się z kości i więzadeł. Z przedramienia, w kierunku dłoni, przez kanał nadgarstka, biegnie nerw pośrodkowy - największy nerw odpowiadający za unerwienie mięśni zginaczy kończyny górnej. Zespołem cieśni nadgarstka lub zespołem cieśni kanału nadgarstka określa się szereg objawów związanych z uciskiem na nerw pośrodkowy na wysokości nadgarstka.
Wszystko, co uciska lub podrażnia nerw pośrodkowy w przestrzeni kanału nadgarstka, może prowadzić do zespołu cieśni nadgarstka. Złamanie nadgarstka może zwęzić kanał nadgarstka i podrażnić nerw, podobnie jak obrzęk i stan zapalny spowodowany reumatoidalnym zapaleniem stawów. Zdarza się, że nie można wskazać jednej przyczyny zespołu cieśni nadgarstka - do jego rozwoju może przyczynić się kombinacja wielu czynników.
U większości pacjentów zespół cieśni nadgarstka pogarsza się z czasem. Nieleczony może prowadzić do trwałej dysfunkcji ręki, w tym utraty czucia w palcach. Z tego powodu ważne jest, aby szybko go zdiagnozować i właściwie leczyć.
Wiele czynników zostało powiązanych z zespołem cieśni nadgarstka. Chociaż mogą nie powodować bezpośrednio zespołu cieśni nadgarstka, mogą zwiększać ryzyko podrażnienia lub uszkodzenia nerwu pośrodkowego.
Zalicza się do nich:
- złamanie lub zwichnięcie nadgarstka;
- posiadanie małego objętościowo kanału nadgarstka (ta cecha może być dziedziczna);
- płeć żeńską - kobiety są 2-3 razy bardziej narażone na zespół cieśni nadgarstka niż mężczyźni (tutaj niektórzy eksperci wskazują, że być może dlatego, iż kobiety mają mniejsze objętościowo kanały nadgarstka);
- wiek - zespół cieśni nadgarstka najczęściej diagnozowany jest u osób po 50. roku życia;
- stany uszkadzające nerwy - niektóre choroby przewlekłe, np. cukrzyca, zwiększają ryzyko uszkodzenia nerwów, w tym uszkodzenia nerwu pośrodkowego;
- choroby reumatyczne, np. reumatoidalne zapalenie stawów;
- otyłość;
- ciążę oraz menopauzę;
- inne stany takie jak zaburzenia pracy tarczycy, niewydolność nerek czy obrzęk limfatyczny;
- pracę, przy której wykonuje się powtarzalne ruchy nadgarstkiem - zespół cieśni nadgarstka często dotyczy pracowników biurowych, programistów, muzyków, sportowców.
Na początku objawy zespołu cieśni nadgarstka są subtelne i mają charakter przemijający. Z czasem stają się bardziej dokuczliwe, mogą pojawiać się częściej i też przez dłuższy czas być odczuwane. Chodzi przede wszystkim o:
- mrowienie i drętwienie palców lub dłoni (zwykle dotyczą kciuka i palców - wskazującego, środkowego lub serdecznego, ale nie małego),
- uczucie "przebiegania prądu" wzdłuż nerwu,
- bóle nadgarstka,
- zaburzenia czucia lub brak czucia w palcach lub ręce,
- ograniczoną możliwość wykonywania precyzyjnych ruchów,
- częste wypuszczanie przedmiotów z ręki,
- utrudnione zaciśnięcie ręki w pięść.
Dolegliwości bólowe często pojawiają się w nocy i wybudzają ze snu. Ulgę przynosi strzepywanie dłoni.
Zespół cieśni nadgarstka dotyczy zazwyczaj jednej ręki, dominującej - u osób praworęcznych prawej, u osób leworęcznych lewej. Może jednak dotyczyć obu rąk.
Testami pomocnymi w diagnozowaniu zespołu cieśni nadgarstka są m.in. test Phalena, odwrócony test Phalena, a także test Tinela. Należą one do testów prowokacyjnych, co znaczy tyle, że, poprzez zwiększenie nacisku na kanał nadgarstka, drażnią nerw pośrodkowy i wywołują objawy zespołu cieśni nadgarstka.
Aby wykonać test Phalena, należy maksymalnie zgiąć nadgarstki (pod kątem 90 st.) w pozycji dłoniowej, czyli połączeniu rąk częścią grzbietową. Prościej - należy złączyć ze sobą dłonie grzbietami tak, by palce były skierowane w dół (odwrotnie jak do modlitwy). Taką pozycję trzeba utrzymywać przez jedną, dwie minuty. Jeżeli pojawiają się takie objawy jak mrowienie, drętwienie palców, ból nadgarstka, to świadczą one o zespole cieśni nadgarstka.
Wykonanie testu Phalena widać na poniższym filmie.
Odwrócony test Phalena stanowi modyfikację pierwszego z omówionych testów. W tym przypadku złącza się dłonie jak do modlitwy, z wyprostowanymi palcami, i odciąga łokcie na boki, żeby nadgarstki były maksymalnie zgięte, a palce naciskały na siebie. U osób cierpiących na zespół cieśni nadgarstka objawy pojawiają się szybko, bo już po zaledwie kilku sekundach.
Test Tinela różni się od poprzednich. Dłoń kładzie się na stabilnej powierzchni, np. na stole lub biurku. Ręka skierowana jest powierzchnią dłoniową ku górze. Następnie opuszkiem palca drugiej ręki lub też młoteczkiem neurologicznym (w przypadku specjalisty) opukuje się nadgarstek w miejscu przebiegu nerwu pośrodkowego przez 30 sekund. Test jest pozytywny, tzn. wskazuje na zespół cieśni nadgarstka, gdy zaczynają być odczuwane drętwienie lub ból w ręce.
Jeśli testy zostały wykonane w domowych warunkach, pamiętaj, że diagnozę trzeba potwierdzić u lekarza.
O profilaktyce i leczeniu zespołu cieśni nadgarstka przeczytasz TUTAJ.
CZYTAJ TAKŻE:
Drętwienie rąk. O czym świadczy ten objaw? Może być groźny!
Pięć najgorszych nawyków, które niszczą twoje stawy
W kwadrans rozprawisz się z bólem kręgosłupa. Bez zmęczenia i tabletek
