Choroba kesonowa - zagrożenie dla nurków
Choroba kesonowa (inaczej choroba dekompresyjna, DCS) to zespół objawów i procesów patologicznych zachodzących u osoby wystawionej na szybko zmniejszające się ciśnienie zewnętrzne.
Narażeni na dolegliwości związane z DCS są nurkowie - do zaburzeń dochodzi w wyniku zbyt szybkiego wynurzania się (dekompresji). Ryzyko wzrasta wraz z wydłużaniem czasu pobytu pod wodą i zwiększeniem głębokości zanurzenia.
Na znacznej głębokości, pod wpływem podwyższonego ciśnienia, dochodzi do większego nasycenia krwi gazami (zwłaszcza azotem). Gwałtowne wynurzenie i spadek ciśnienia skutkuje uwolnieniem rozpuszczonego azotu, który tworzy pęcherzyki powodujące zatory w drobnych naczyniach krwionośnych (to zjawisko nosi nazwę aeroembolizm).
Objawy zależą od umiejscowienia zatoru; możliwe symptomy: znużenie, zawroty głowy, duszności, bóle stawów, porażenia mięśni, upośledzenie słuchu, utrata przytomności, a nawet paraliż lub śmierć.
Wśród nurków używane bywa określenie "krzywiki" (ang. bends) - dolegliwości bywają na tyle ciężkie, że dotknięci nimi nurkowie zwijają się z bólu.
Istnieją zasady bezpiecznego nurkowania, których przestrzeganie nie dopuszcza do wystąpienia patologicznych objawów. Najważniejsza jest odpowiednia prędkość wynurzania, umożliwiająca desaturację (usuwanie azotu z organizmu) i przestrzeganie dopuszczalnego czasu przebywania pod wodą.
W awaryjnych przypadkach stosowane są komory dekompresyjne, w których najpierw ciśnienie podnoszone jest do poziomu podobnego do tego, któremu poddany był nurek na danej głębokości, a następnie jest ono powoli obniżane do poziomu ciśnienia atmosferycznego.
