Co dzieje się z organizmem, któremu brakuje miedzi? Objawy mogą być bardzo dyskretne

Choć miedź kojarzy się powszechnie z czymś zupełnie innym, jest również potrzebna organizmowi. Wbrew pozorom pełni w nim wiele funkcji. Jest składnikiem wielu enzymów, które biorą udział w przemianach tlenu. Bierze udział we wchłanianiu żelaza w przewodzie pokarmowym, uczestniczy w tworzeniu i prawidłowym funkcjonowaniu czerwonych krwinek, wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu krążenia i układu nerwowego (wpływa na szybkość przekazywania impulsów nerwowych oraz poziom aktywności neuroprzekaźników).

Co więcej, miedź odgrywa rolę w metabolizmie tłuszczów, uczestniczy w tworzeniu wiązań krzyżowych w kolagenie i elastynie, w syntezie melaniny (która decyduje o kolorze skóry i włosów), a także w utrzymaniu struktury keratyny, wpływając na stan skóry, włosów czy paznokci. Badania sugerują, że odpowiednia ilość miedzi ma związek z prewencją otyłości.

W organizmie miedź występuje głównie w układzie kostnym oraz mięśniach. Pewne jej ilości znajdują się również w wątrobie, mózgu oraz krwi.

Miedź powinna być dostarczana organizmowi z pożywieniem. Niedobory wynikają zwykle właśnie z niedostatecznego jej spożycia. Czasami jednak mają związek z chorobą. Niedobory miedzi występują m.in. u osób żywionych pozajelitowo, u tych zmagających się z zaburzeniami wchłaniania, a także chorobami metabolicznymi. Także długotrwała suplementacja cynku i przyjmowanie dużych jego dawek mogą prowadzić do sytuacji, w której organizm miedzi ma za mało. 

Średnie zapotrzebowanie na miedź dla osób dorosłych wynosi 0,7 mg na dobę.

Niedobory miedzi obserwuje się rzadko. Mogą powodować problemy neurologiczne lub wiązać się z niedokrwistością wynikającą z nieprawidłowego wykorzystania żelaza. Niedobór miedzi może być jedną z wielu przyczyn zmęczenia i osłabienia, a także osłabienia układu odpornościowego. Może utrudniać uczenie się i zapamiętywanie, a także być przyczyną ciągłego uczucia zimna.

Przewlekły niedobór tego składnika może skutkować większą tendencją do łamliwości kości, zaburzeń w powstawaniu tkanki łącznej i opóźnionego wzrostu. Inne sygnały, które mogą świadczyć o niedoborze miedzi, to blada skóra, przedwczesne siwienie włosów i nieregularne bicie serca.

Wskazuje się, że niedobory miedzi mogą wpływać na rozwój chorób układu krążenia.

Nadmiar miedzi również jest rzadkim zjawiskiem. Może wynikać np. ze spożywania wody i napojów o dużej zawartości miedzi, pochodzącej z naczyń, w których je przechowywano. Niekiedy przypadki nadmiaru miedzi związane są z incydentalnym spożyciem miedzi ze źródeł nieżywieniowych.

Rzadką chorobą genetyczną, która polega na nadmiernym gromadzeniu się miedzi w organizmie, jest choroba Wilsona (w następstwie mutacji genu ATP7B, włączonego w regulację równowagi metabolizmu miedzi, dochodzi do nadmiernego gromadzenia się jej w organizmie). Najważniejsze symptomy tego schorzenia wynikają z uszkodzenia wątroby oraz układu nerwowego. Objawy uszkodzenia wątroby mogą przybierać m.in. postać samowygasającego ostrego zapalenia wątroby, przewlekłego aktywnego zapalenia wątroby czy bezobjawowego powiększenia wątroby. U pacjentów obserwuje się też objawy parkinsonowskie, bóle głowy, zaburzenia miesiączkowania, zmiany kostno-stawowe czy objawy dysfunkcji nerek.

Nadmierne spożycie miedzi może powodować: bóle brzucha, skurcze żołądka, nudności, wymioty, biegunkę, zawroty głowy, a także metaliczny posmak w ustach. Miedź w nadmiarze może prowadzić do uszkodzenia mózgu czy wątroby.

Źródłem miedzi są zarówno produkty pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Za najlepsze uchodzą:

• wątroba,
• zarodki i otręby pszenne,
• płatki owsiane,
• nasiona słonecznika,
• pestki dyni,
• kakao,
• orzechy,
• rośliny strączkowe,
• natka pietruszki.

Dietetycy zauważają, że miedź jest lepiej przyswajana z diety bogatej w białko zwierzęce niż z diety zawierającej głównie białka roślinne.

CZYTAJ TAKŻE: 

Mało znane objawy niedoborów. Tak organizm domaga się magnezu, żelaza czy witaminy D

Pierwszy objaw niedoboru witaminy D. Dopiero z czasem pojawiają się inne

Leptynooporność rozwija się po cichu. Mózg "przestaje słuchać" ważnego hormonu