Nadciśnienie tętnicze płucne - objawy, przyczyny, leczenie

Tętnicze nadciśnienie płucne (TNP) to bardzo rzadka dolegliwość, która atakuje przede wszystkim osoby młode, które nie ukończyły jeszcze 35. roku życia. Prawie 75 proc. wszystkich przypadków stanowią kobiety. Trzeba wiedzieć, że TNP nie jest chorobą, a raczej zespołem objawów, jakie towarzyszą nieprawidłowemu ciśnieniu w tętnicy płucnej. TNP jest stosunkowo nowym schorzeniem i niewiele jeszcze wiemy na jego temat.

Istnieje kilka definicji, jednak najpopularniejsza wskazuje, że o tętniczym nadciśnieniu płucnym możemy mówić w przypadku, gdy jego wartości przekraczają 30 mmHg w czasie wysiłku i 25 mmHg w stanie spoczynku. Wyróżnić możemy dwa rodzaje nadciśnienia: nadciśnienie płucne pierwotne i wtórne. Co ważne, w przypadku pierwotnego nadciśnienia nie jesteśmy w stanie wskazać konkretnej przyczyny choroby. Nadciśnienie wtórne z kolei jest zazwyczaj konsekwencją innych chorób.

Tak jak zostało już wspomniane, tętnicze nadciśnienie płucne jest zjawiskiem stosunkowo nowym i jak do tej pory nie znamy dokładnych przyczyn TNP. Mimo wszystko, można określić pewne czynniki, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia nadciśnienia. To głównie choroby autoimmunologiczne, wady serca, zatorowość płucna, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), zakażenie HIV, choroby hematologiczne, choroby metaboliczne, uciskające guzy, zapalenie śródpiersia i niewydolność nerek. Jak pokazują badania, TNP może mieć związek także z niektórymi lekami, np. hamującymi apetyt.

Przede wszystkim trzeba wiedzieć, że pierwsze objawy TNP są mało charakterystyczne i wskazywać mogą na wiele różnych dolegliwości. U pacjentów wystąpić mogą duszności, omdlenia, ucisk w klatce piersiowej oraz zmęczenie. Opisywane objawy mogą nasilać się podczas wysiłku fizycznego. Wraz z rozwojem choroby pojawić się mogą inne dolegliwości. To:

•    uporczywy kaszel,
•    krwioplucie,
•    obrzęki (zwłaszcza na kostkach),
•    sinica,
•    wodobrzusze,
•    poszerzenie żył szyjnych,
•    brązowe przebarwienia skóry,
•    utrata apetytu,
•   pojawienie się płynu w worku osierdziowym i jamie opłucnej
  

Rozpoznanie tętniczego nadciśnienia płucnego nie należy do najłatwiejszych. Zazwyczaj konieczne jest przeprowadzenie kilku badań. Diagnostykę rozpoczyna się zwykle od testu, podczas którego pacjent maszeruje. Chodzi o ocenę wydolności wysiłkowej. Następnie, w zależności od stanu pacjenta i objawów, przeprowadza się RTG klatki piersiowej, tomografię, badanie elektrokardiologiczne i badanie echokardiologiczne. Zdarza się również, że specjaliści muszą sięgnąć po bardziej inwazyjne badania. W diagnostyce TNP stosuje się także scyntygrafię perfuzyjną płuc, arteriografia i cewnikowanie prawego serca. Warto zwrócić uwagę zwłaszcza na ostatnie badanie. Cewnikowanie jest zazwyczaj ostatecznym potwierdzeniem TNP. Jest to bowiem jedyne badanie, które umożliwia pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej oraz żyle głównej dolnej i górnej.

Sposób leczenia i rokowania zależą od stanu zdrowia pacjenta. Do opisywania stopnia zaawansowania choroby służy czterostopniowa skala.

Klasa I - pacjent nie czuje zmęczenia i nie ogranicza swojej aktywności,

Klasa II - pacjent nie skarży się na żadne dolegliwości podczas spoczynku, w przypadku aktywności pojawiają się jednak duszności i bóle

Klasa III - pacjent nie czuje dolegliwości podczas spoczynku, jednak musi znacząco ograniczyć swoją aktywność

Klasa IV - pacjent nie jest w stanie wykonać żadnej aktywności

Tętnicze nadciśnienie płucne można leczyć farmakologiczne, operacyjne i zabiegowo. Nie istnieje dokładny schemat leczenia TNP. Jak zostało już wspomniane, postępowanie zależy od kondycji chorego. Farmakologicznie stosuje się przede wszystkim leki przeciwkrzepliwe i moczopędne. Zdarza się, że stosowane są także leki zwiększające kurczliwość komór serca i rozszerzające naczynia. Popularną metodą leczenia, która przynosi niezłe efekty, jest także tlenoterapia. Do inwazyjnych metod leczenia tętniczego nadciśnienia płucnego zaliczyć można chirurgiczne usunięcie skrzeplin z tętnicy i plastykę tętnic płucnych. Niestety, zdarza się, że opisywane metody leczenia są niewystarczające i konieczny jest przeszczep płuc lub przeszczep serca i płuc.