Objawy zawału. Po czym poznać atak serca?

Zawał serca to nic innego jak śmierć komórek mięśnia sercowego spowodowana brakiem ich prawidłowego zaopatrzenia w krew, która dostarcza do nich tlen i substancje odżywcze. Stan ten wynika ze zwężenia lub zamknięcia naczynia wieńcowego, co blokuje przepływ krwi. U większości pacjentów występuje nagle i wymaga pilnej interwencji.

Co roku z powodu ataku serca umiera ok. 15 tysięcy Polaków.

Objawy zawału nie zawsze są charakterystyczne. Zdarzają się przypadki osób, które przeszły zawał, nawet o tym nie wiedząc. Pamiętaj jednak, że zarówno zawał, który można rozpoznać gołym okiem, jak i zawał "po cichu" stanowią śmiertelne zagrożenie dla organizmu. 

W punktach wymienimy sygnały, po których rozpoznasz zawał.

1. Ucisk i ból w klatce piersiowej

Podczas zawału pojawia się najczęściej ból w klatce piersiowej, odczuwany za mostkiem. Jak opisują go lekarze, ma charakter piekący, gniotący, dławiący lub ściskający, który może promieniować do żuchwy, nadbrzusza, kończyn górnych czy między łopatki. Występuje zarówno w czasie wysiłku fizycznego, jak i w spoczynku. Trwa zwykle ok. 20 minut - występuje ciągle, bądź na chwilę ustępuje i znowu wraca. Ma charakter rozlany - nie można wskazać konkretnego miejsca, z którego pochodzi. 

Przy czym boleć nie musi zawsze - może to być wrażenie ucisku lub duszności.

2. Duszności, uczucie zmęczenia, kołatanie serca

Bólowi w klatce piersiowej mogą towarzyszyć duszności (najczęściej u osób w podeszłym wieku lub z rozległym zawałem), bladość skóry, osłabienie, uczucie zmęczenia, zawroty głowy, a nawet omdlenia (spowodowane zwykle występowaniem arytmii lub znacznym zmniejszeniem rzutu serca, czyli objętości krwi, jaką serce tłoczy w ciągu jednej minuty do naczyń krwionośnych), a także kołatanie serca (nazywane również palpitacją serca - to uczucie zbyt szybkiego lub silnego bicia narządu).  

3. Ból brzucha, nudności, zgaga

Ból brzucha, nudności czy zgaga mogą świadczyć o zwykłej niestrawności, ale są to także objawy zawału (niestety, z tego powodu właśnie te objawy bywają bagatelizowane). Częściej występują one u kobiet niż mężczyzn. Mówi się o tzw. masce brzusznej zawału serca. Charakteryzuje się ona bólem w środkowym nadbrzuszu lub w okolicy prawego łuku żebrowego wraz z nudnościami, wymiotami oraz związanym z tym osłabieniem, a świadczy o zawale dolnej ściany serca. 

Masce brzusznej nie muszą towarzyszyć inne objawy zawału, jak np. ból w klatce piersiowej. Może to być jedyna dolegliwość.

4. Zimne poty

Jednym z pierwszych objawów zawału mogą być zimne poty. Podobnie jak ból brzucha i nudności łatwo je zignorować. U kobiet zimne poty mogą wskazywać np. na menopauzę. Jeśli jednak występują razem z osłabieniem czy mdłościami - nie bagatelizuj ich. To może być zawał.

5. Kaszel

Dusznościom przy zawale w skrajnych przypadkach towarzyszy kaszel (szczególnie pojawia się u osób starszych). Nie jest to zwykły kaszel, gdyż ma miejsce odkrztuszanie wydzieliny. Plwocina może być pienista lub zabarwiona na różowo. 

6. Drętwienie kończyn

Drętwienie kończyn to także objaw zawału serca. Powoduje je zaburzony przepływ krwi w ciele. Najczęściej spotyka się drętwienie rąk, oczywiście w połączeniu z innymi, wspomnianymi wyżej czynnikami.

7. Niepokój

Przy zawale wielu chorych odczuwa również nieuzasadniony niepokój i strach przed zbliżającą się śmiercią.

Pamiętaj - jeśli to zawał, reakcja musi być błyskawiczna. Nie bagatelizuj objawów, nie zwlekaj z wezwaniem pomocy. Zawałowi zapobiec może m.in. wczesna diagnostyka chorób serca, dlatego też nie odkładaj badań na później. 

IRz