Sygnały, że brakuje ci jodu. Zmęczenie i tycie to tylko początek listy objawów
Jod kojarzy nam się przede wszystkim z tarczycą, ale tak naprawdę warunkuje prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. To ważne, by dbać o odpowiedni jego poziom, bo zarówno niedobór, jak i nadmiar mogą nieść za sobą poważne konsekwencje zdrowotne. Jakie objawy są typowe dla niedoboru jodu? Dlaczego warto zwracać uwagę na szyję, szukając oznak niedoboru? Jakie produkty bogate są w jod? Odpowiadamy.
Jod jest nam niezbędny do życia. To składnik potrzebny do syntezy w organizmie hormonów tarczycy oraz prawidłowego funkcjonowania gruczołu tarczowego. Od stężenia hormonów tarczycy zależy m.in. funkcjonowanie układu nerwowego, sercowo-naczyniowego, pokarmowego czy rozrodczego. Bez odpowiedniej ilości jodu organizm rozwinie niedoczynność tarczycy, a jego nadmiar może spowodować nadczynność gruczołu.
Jod jest jednym z najsilniejszych antyoksydantów i wykazuje ochronne działanie w procesach zapalnych i nowotworowych. Jest też jednym z pierwiastków kluczowych dla zdrowego rozwoju płodu. Skutki niedoboru jodu obejmują m.in. ryzyko poronienia, martwego urodzenia, wad wrodzonych, większej śmiertelności okołoporodowej i kretynizmu.
Jod musi być dostarczany z zewnątrz - przede wszystkim wraz z dietą. Pewne ilości tego pierwiastka mogą być również absorbowane z powietrza przez układ oddechowy i skórę. Niedostateczna podaż jodu prowadzi do wystąpienia jego niedoborów w organizmie. Dzięki obowiązkowemu jodowaniu soli kuchennej w Polsce w dużej mierze udało się wyeliminować niedobór jodu, co nie oznacza, że problem na terenie naszego kraju nie występuje. Deficyt jodu w Polsce w największym nasileniu występuje w regionach górskich. Szacuje się, że niedobór jodu może dotyczyć ok. 2 mld ludzi na całym świecie.
Osoby, które mogą być dotknięte niedoborem jodu, to:
- osoby, które nie używają soli jodowanej;
- osoby mieszkające w regionach oddalonych od morza i na większych wysokościach;
- osoby, które nie jedzą ryb ani nabiału;
- kobiety w ciąży (potrzebują one o 50 proc. więcej jodu niż kobiety niebędące w ciąży);
- kobiety karmiące piersią;
- dzieci poniżej 4. roku życia;
- młodzież w okresie dojrzewania.
Głównym objawem niedoboru jodu jest powiększenie tarczycy, tzw. wole endemiczne. To widoczne zgrubienie szyi (bierze się ono z tego, że w przypadku niskiego poziomu jodu tarczyca musi ciężej pracować, by wytworzyć hormony, i to prowadzi do jej wzrostu i powstania wola). Wole endemiczne, rozrastając się, może powodować dolegliwości wynikające z ucisku na tchawicę lub przełyk.
Niedobór tego pierwiastka wiązany jest również z:
- nieoczekiwanym przyrostem masy ciała,
- zmęczeniem, osłabieniem, ospałością,
- wypadaniem włosów,
- suchą, łuszczącą się skórą,
- uczuciem zimna,
- spowolnieniem pracy serca,
- problemami z zapamiętywaniem,
- zmniejszoną produktywnością,
- obfitymi lub nieregularnymi miesiączkami,
- zaburzeniami nastroju, z przewagą stanów depresyjnych,
- zaparciami.
Niedobór jodu może prowadzić do chorób tarczycy, w tym raka tarczycy. Z powodu niedoboru jodu wzrasta również ryzyko zachorowania na raka żołądka. Nadmiar jodu także ma swoje konsekwencje. Może prowadzić do nadczynności tarczycy i raka tarczycy, może też nasilić już istniejące zapalenie tarczycy.
Jod występuje naturalnie w niektórych produktach spożywczych, jest również dodawany do soli, która jest oznaczona jako "jodowana".
Produktami o dużej zawartości jodu są: ryby morskie (w tym dorsz, mintaj, makrela), owoce morza, algi, a także rośliny rosnące na glebach o dużej zawartości jodu. Jod znajdziemy również np. w mleku, serze żółtym tłustym, orzechach laskowych, szpinaku czy brokułach.
Sprawdź, skąd jeszcze można czerpać jod, a także, gdzie i kiedy jest najwięcej jodu nad Bałtykiem.
CZYTAJ TAKŻE:
Osłabienie i drętwienia to początek objawów. Niedobór potasu grozi nawet śmiercią
Siniaki, krwawienia i problemy żołądkowe? To może być niedobór jednej witaminy
