Jod czerp dla zdrowia. Gdzie jest go najwięcej?

Pierwiastek ten ma wielkie znaczenie dla funkcjonowania jednego z ważniejszych gruczołów człowieka, jakim jest tarczyca. Chociaż jest mikroelementem, czyli pierwiastkiem obecnym w organizmie w niewielkich ilościach, to jego niedobór prowadzi do szeregu konsekwencji zdrowotnych. Tarczyca pochłania ponad 70 proc. jodu przyjętego w pożywieniu, ale możemy go również znaleźć w gruczołach ślinowych, żołądku czy nerkach.

Początkiem lat 90. przeprowadzono w Polsce badania, które ujawniły problem z funkcjonowaniem tarczycy, w szczególności u dzieci. W związku z tym w 1996 roku została wprowadzona profilaktyka, która opierała się o obowiązkowe jodowanie soli spożywczej.

Nie oznacza to, że problem niedoboru jodu przestał istnieć. Na skutek deficytu dochodzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych, wywołuje zaburzenie rozwoju psychicznego i fizycznego u nienarodzonych dzieci, których mamy cierpią na niedobór jodu. Charakterystycznymi objawami niedoboru jest:

• przewlekłe uczucie zmęczenia,
• wzrost masy ciała,
• uczucie zimna,
• pogorszenie stanu skóry i włosów,
• zaburzenia nastroju, z przewagą stanów depresyjnych,
• zaburzenia miesiączkowania u kobiet,
• powiększenie tarczycy, tzw. "wole".

Chociaż nad Bałtyk najczęściej jeździmy latem, to należy wiedzieć, że to właśnie w okresie jesienno-zimowym znajduje się najwięcej jodu w powietrzu, w szczególności od listopada do marca.

Nie oznacza to, że w sezonie letnim nie będziemy czerpać korzyści z jodu. W dni, kiedy pogoda jest wietrzna, sztormowa, warto wybierać się na spacer brzegiem morza, ponieważ silny wiatr wywołujący fale na morzu sprawia, że to wtedy największa ilość tego pierwiastka zostaje wytrącona do powietrza. Kluczowe jest również to, by spacerować jak najbliżej linii brzegowej, bowiem najwięcej jodu znajduje się w odległości do 300 metrów od brzegu.

Wystarczy 45 minut spaceru, by dostarczyć zalecaną dawkę jodu do organizmu, który wchłaniany jest przez układ oddechowy, wraz z wdychanym powietrzem. Lekarze zalecają również, by spacery odbywać boso - bez obuwia oraz skarpet, z uwagi na pobudzanie receptorów nerwowych oraz poprawy krążenia krwi. Sprawi to, że jod będzie z większym powodzeniem wchłaniany do tarczycy i pozostałych narządów wewnętrznych.

Średnia zawartość jodu w powietrzu nad Bałtykiem waha się w granicach od 0,75 do 2,53 mikrograma/mm3.

Nie tylko powietrze w nadmorskich miejscowościach bogate jest w jod, ale również warzywa i owoce pochodzące z tamtejszych upraw, mają większe ilości jodu niż te same produkty, pochodzące z upraw w innej części Polski.

Polacy coraz częściej wybierają zagraniczne kurorty, jako cel urlopu i wypoczynku. Nad Morzem Śródziemnym oraz Morzem Czarnym również występuje jod, jednak w zdecydowanie mniejszych ilościach niż nad polskim Bałtykiem.

Wynika to z faktu, że temperatury w poszczególnych morzach różnią się od siebie. Średnia temperatura w okresie letnim, jaka panuje w Morzu Czarnym to 26 stopni Celsjusza, w Morzu Śródziemnym 27 stopni Celsjusza, a w Bałtyku zaledwie 20 stopni Celsjusza. Ciepłe wody parują szybciej, a niska temperatura w Bałtyku sprawia, że nad wodą dłużej unosi się mgiełka bogata w pierwiastek, jakim jest jod.

Ponadto w okresie letnim, w krajach położonych nad powyższymi morzami, rzadziej odnotowuje się pogodę wietrzną, ze sztormami włącznie. To oznacza, że morza te mają mniejsze fale, co uniemożliwia wytrącanie się jodu i innych leczniczych pierwiastków z wody do powietrza.

Należy zaznaczyć, że tężnie solankowe i groty solne różnią się od siebie, chociażby konstrukcją. Tężnia solankowa zbudowana jest z drewna sosnowego albo świerkowego. Rozpylana wewnątrz solanka tworzy wewnątrz tężni aerozol bogaty w jod, magnez, brom i sód. Gałęzie oraz tarnina, z której zbudowana jest konstrukcja, pozwalają wytworzyć specyficzny mikroklimat, który korzystnie wpływa na funkcjonowanie organizmu. 

Korzystanie z tężni solankowych wskazane jest u osób:

• chorujących na zaburzenia pracy tarczycy,
• przewlekle chorujących na zapalenie zatok,
• chorujących na astmę oskrzelową,
• z nadciśnieniem tętniczym,
• cierpiących na alergię,
• chorujących na nerwicę.

Tężnie solankowe nie są wskazane u osób, które cierpią na nadczynność tarczycy, choroby nowotworowe, niewydolność naczyń wieńcowych oraz u osób z ostrymi schorzeniami z towarzyszącą gorączką.  

Groty solne to pomieszczenia, które wyłożone są blokami soli, najczęściej pochodzącej z morza, które mają za zadanie wytworzyć mikroklimat zbliżony do tego, jaki panuje w nadmorskich okolicach. Nie tylko sól temu sprzyja ale również wilgotność powietrza, jaką w grocie solnej utrzymuje się na poziomie 45 procent oraz temperatura, która nie przekracza 23 stopni Celsjusza. W trakcie seansu w grocie solnej do organizmu trafiają takie pierwiastki jak: jod, żelazo, brom, potas, wapń, magnez, miedź, selen.

Jeżeli nie przepadamy za zimową pogodą nad Bałtykiem lub czas nie pozwala nam na kilka dni urlopu, warto korzystać z groty solnej. Już jeden seans przyniesie wiele korzyści zdrowotnych, zaleca się jednak minimum 10 wizyt w grocie, po 45 minut każda, nie częściej niż co drugi dzień.

Seanse w grotach i tężniach wzmacniają odporność a także korzystnie wpływają na samopoczucie, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Z grot solnych nie powinny korzystać osoby chorujące na:

• nadczynność tarczycy,
• zaawansowaną chorobę nowotworową,
• zapalenie pęcherza moczowego,
• ostre alergie z towarzyszącymi uszkodzeniami skóry.

CZYTAJ TAKŻE: 

Dieta w chorobach tarczycy

Proste zasady, by zwiększyć odporność u dziecka