Zatrucie jadalnymi grzybami także jest możliwe. Te objawy powinny niepokoić
Tak, nawet „pewne” grzyby jadalne mogą skończyć się zatruciem. Objawy to nie tylko efekt pomyłki z muchomorem – czasem problemem jest zwykły prawdziwek czy kurka, które były stare, źle przechowywane albo niedogotowane. Podpowiadamy, jak rozpoznać niepokojące symptomy, co można zrobić w domu, a kiedy nie wolno czekać i trzeba natychmiast jechać do lekarza.
Jadalne grzyby również potrafią wywołać kłopoty zdrowotne. Najczęściej winne są bakterie i toksyny rozwijające się w starych owocnikach albo w potrawach zbyt długo stojących poza lodówką. Nawet szybkie odgrzanie nie usunie już groźnych drobnoustrojów.
Grzyby są też ciężkostrawne i bogate w chitynę, dlatego u wielu osób powodują bóle brzucha, nudności czy biegunkę. Nie bez powodu lekarze odradzają ich podawanie dzieciom i kobietom w ciąży. Problemem mogą być też metale ciężkie - grzyby chłoną je z otoczenia, dlatego tych zebranych przy drogach czy wysypiskach lepiej nie jeść.
Symptomy zatrucia pojawiają się zazwyczaj w ciągu kilku godzin od posiłku. Najczęstsze to nudności, wymioty, bóle brzucha i biegunka, czasem także gorączka i osłabienie. Jeśli objawy występują szybko, zwykle chodzi o niestrawność lub toksyny bakteryjne.
Jeśli jednak zaczynają się później, po sześciu czy nawet dwunastu godzinach, jest to sygnał alarmowy - taki przebieg może świadczyć o ciężkim zatruciu, które wymaga pilnej interwencji lekarskiej.
Jeśli masz pewność, że jadłaś tylko grzyby jadalne, a objawy są łagodne, możesz działać jak przy zwykłym zatruciu pokarmowym. Najważniejsze jest nawadnianie - pij małymi łykami wodę lub roztwory elektrolitów, aby uniknąć odwodnienia. Dobrze jest zrobić kilkugodzinną przerwę od jedzenia, a później wprowadzać lekkostrawne produkty. Odpoczynek i obserwacja organizmu są równie ważne.
W tej fazie można sięgnąć po delikatne wsparcie ziołowe. Napar z rumianku czy mięty ukoi żołądek, a ostropest plamisty pomoże odciążyć wątrobę. Sekret tkwi w sylimarynie - kompleksie flawonolignanów obecnych w nasionach tej rośliny. Sylimaryna działa ochronnie i regenerująco na komórki wątroby, stabilizuje ich błony, chroniąc przed toksynami, a do tego ma właściwości antyoksydacyjne. Wspiera trawienie i może wpływać korzystnie na poziom cukru we krwi.
Zdecydowanie unikaj alkoholu i mleka, które mogą nasilić dolegliwości, oraz domowych "cudownych metod" z cebulą czy srebrną łyżeczką - to tylko mity, które nie mają żadnego działania.
Nie wolno czekać, jeśli objawy wystąpią dopiero po kilku godzinach i szybko narastają. Silne, nieustępujące wymioty i biegunka, odwodnienie, gorączka, zaburzenia świadomości czy żółtaczka to sygnały, by natychmiast dzwonić po pogotowie lub jechać na SOR.
Szczególnie ostrożni muszą być rodzice małych dzieci, osoby starsze i kobiety w ciąży - w ich przypadku nawet pozornie lekkie zatrucie może być groźne. Pamiętaj też, że w Polsce działają całodobowe ośrodki toksykologiczne, gdzie można uzyskać telefoniczną poradę.
Jeśli jedziesz do szpitala, zabierz resztki potrawy lub surowych grzybów - ułatwi to specjalistom identyfikację i szybsze wdrożenie odpowiedniego leczenia. Zanotuj, kiedy jadłaś posiłek i jak szybko pojawiły się objawy. Jeśli inne osoby jadły to samo, poinformuj lekarza, czy również źle się poczuły - ta informacja ma ogromne znaczenie diagnostyczne.
- Zbieraj tylko gatunki, które znasz bez cienia wątpliwości; jeśli masz wątpliwości - zostaw w lesie. Mityczne "testy" są zawodne.
- Nie zbieraj przy drogach, wysypiskach, w rowach - ryzyko metali ciężkich i zanieczyszczeń.
- Transport i przechowywanie: noś w przewiewnym koszu; w domu szybko oczyść, schłodź i zjedz tego samego dnia lub następnego (z lodówki).
- Nie trzymaj potrawy z grzybami w cieple - po ugotowaniu schłódź i włóż do lodówki w szczelnym pojemniku; nie zostawiaj "na noc" na blacie.
- Dobrze obrób termicznie - część jadalnych gatunków wymaga długiego gotowania/smażenia; surowe lub niedogotowane mogą wywołać dolegliwości.
- Dzieciom grzybów leśnych nie podawaj (często mówi się o granicy do 12. r.ż.); ostrożnie u kobiet w ciąży, seniorów i osób z chorobami przewodu pokarmowego.
- Suszone grzyby mocz w czystej wodzie, nie dłużej niż 2 godziny w temp. pokojowej (lub w lodówce, jeśli dłużej).
- Nie polegaj na "smaku" lub "zapachu" - trujące potrafią smakować dobrze, a jadalne bywają cierpkie.
Źródła:
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2405844024074760?utm
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK541075/?utm
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7140758/?utm
https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/healthyliving/mushroom-poisoning?ut
CZYTAJ TEŻ:
Grzybiarze niesłusznie go omijają. Kryje w sobie bogactwo witamin i antyokscydantów
Król grzybów wraca na stoły, oferując więcej niż tylko smak. Borowik jest zdrowszy, niż sądzimy
Nietypowy grzyb z polskich lasów. Kozia broda to skarbnica właściwości zdrowotnych
