Nieoczywiste zmiany, które mogą świadczyć o raku piersi. Na to zwróć uwagę
Październik to Miesiąc Świadomości Raka Piersi, czyli najczęstszego nowotworu złośliwego dotykającego kobiety. O ile jego typowe objawy są znane większości pań, to te, o których mówi się rzadziej, bywają bagatelizowane. Niesie to za sobą ogromne niebezpieczeństwo, ponieważ przekłada się na opóźnienie rozpoznania choroby, a co za tym idzie na mniejsze możliwości jej wyleczenia. Sprawdź, jakie zmiany powinny skłonić cię do natychmiastowego zgłoszenia się do lekarza.
Przed omawianiem nietypowych objawów należy wspomnieć o najczęstszym symptomie mogącym świadczyć o tym, że w piersi rozwija się nowotwór, czyli o guzku. Rozpowszechnienie akcji promujących zdrowie zwiększyło świadomość kobiet i rozpropagowało wiedzę na temat samobadania piersi. To dzięki kilku prostym czynnościom powtarzanym co miesiąc można samemu wyczuć zmianę. Niebolesny guzek zwykle umiejscawia się w górnym zewnętrznym kwadrancie - niemniej podczas badania nie powinno się omijać żadnego fragmentu piersi.
Wśród innych form profilaktyki wtórnej pozwalających wykryć nawet milimetrowe nieprawidłowości wymienia się także mammografię. Jej wykonanie zaleca się kobietom od 40. do 50. roku życia raz na dwa lata, po 50. roku życia raz w roku, między 50. a 69. rokiem życia wszystkim kobietom, które nie zachorowały na raka piersi. Mammografia jest o tyle cenna, że pozwala ujawnić aż 45 proc. nowotworów, zanim staną się dostępne palpacyjnie.
W Polsce rozwinęło się także poradnictwo genetyczne skierowane dla pacjentek, w których rodzinie były przypadki sugerujące im nosicielstwo genów BRCA1 i BRCA2. Pierwszy z nich oznacza zwiększenie ryzyka zachorowania na nowotwór piersi do 70. roku życia aż do 80 proc. Dlatego jeśli wśród twoich krewnych rak piersi był diagnozowany średnio w wieku 42-45 lat, był obustronny lub szybko się rozrastał - zgłoś się do lekarza, który podpowie ci, gdzie wykonać odpowiednie badania i jakie są opcje ustrzeżenia się przed chorobą.
Bolesność, obrzęk i zaczerwienienie piersi pacjentki niejednokrotnie przypisują urazom, nawet jeśli nie przypominają sobie, że do nich doszło. Tymczasem mogą to być pierwsze sygnały zapalnego raka piersi, czyli bardzo agresywnego typu nowotworu, który w momencie rozpoznania często daje już przerzuty. Co prawda, zdarza się, że objawy raka zapalnego pokrywają się z tymi cechującymi ropnia, aczkolwiek nie należy liczyć na to, że problem zniknie z czasem. Wręcz przeciwnie. Trzeba natychmiast zgłosić się do lekarza.
Choć jego nazwa może wydawać się niepozorna, objaw skórki pomarańczowej świadczy zazwyczaj o znacznym miejscowym zaawansowaniu procesu nowotworowego, często także o zapalnym typie raka. Pierś staje się napięta, skóra zaciągnięta z miejscami, w których uwidaczniają się mieszki włosowe.
Zmiana kształtu piersi, wyciągnięcie lub powiększenie się sutka to kolejne objawy alarmowe. W wielu przypadkach rakowi sutka towarzyszy guz lub zgrubienie w okolicy pachowej, nadobojczykowej, podobojczykowej lub na szyi. Czasem możliwe staje się także wyczucie węzłów chłonnych po stronie zmiany. Dzieje się tak dlatego, że postępujący proces zapalny lub nowotworowy może powodować łączenie węzłów w tzw. pakiety i utratę ich przesuwalności.
Wyciek mlecznej treści z piersi również może świadczyć o patologii. Niebezpieczne wydzieliny mają także charakter surowiczy albo zastoinowy. Ta ostatnia jest spowodowana rozrostem komórek nabłonkowych prowadzącym do zarośnięcia światła przewodów mlecznych. Skupiony w niedrożnych kanalikach płyn, ze złuszczonym naskórkiem, zaczyna wydobywać się na zewnątrz nawet bez ucisku.
Co ciekawe, naturalnym markerem raka nazywa się sytuację, w której dziecko odmawia picia mleka z piersi matki chorującej na nowotwór. Tę zależność zaobserwowano i opisano już dawno temu. Nazwano ją "milk rejection sign".
Rak piersi może manifestować się niezamierzoną utratą masy ciała czy obrzękiem kończyny górnej. Bardziej zaskakujące symptomy, których w pierwszej chwili nie łączy się z nowotworem, to także: ból pleców, brak tchu i zwiększona męczliwość, ból pachy, ucisk w klatce piersiowej, a nawet kaszel. Jak widać, objawy mogą być bardzo niespecyficzne, z tego powodu każde odstępstwo od normy powinno stanowić bodziec do rozpoczęcia diagnostyki.
Do innych znaków, których nie wolno przegapić, zalicza się:
- powiększenie żył na piersi,
- przebarwienia, zgrubienia lub swędzenie brodawki sutkowej,
- wysypka,
- wklęśnięcie brodawki do wewnątrz piersi.
Nie oszukujmy się - zaobserwowanie jakichkolwiek symptomów mogących wskazywać na nowotwór piersi wiąże się z ogromnym szokiem i paniką. Najważniejsze, by nie dać się sparaliżować strachowi i jak najszybciej przystąpić do działania, zwłaszcza że w tym przypadku zwlekanie można przypłacić życiem. W najwcześniejszym, pierwszym stadium choroby, odsetek pacjentek, które przeżywają pięć lat (po tym okresie można je uznać za całkowicie wyleczone), wynosi od 98 do 100 proc. Wraz z upływem czasu te wartości znacznie spadają.
Proces diagnostyczny, nawet jeśli przebiega sprawnie, jest stresujący i bardzo obciążający psychicznie, dlatego nie bój się szukać pomocy również w tej sferze i w miarę możliwości otaczaj się bliskimi ci ludźmi. Obecnie rak piersi nie musi być wyrokiem, dlatego przystąp do walki jak najwcześniej!
Źródła:
A. Kułakowski, A. Skowroński-Gardas, Onkologia Podręcznik dla studentów medycyny, PZWL Wydawnictwo Lekarskie , Warszawa, 2020
Jassem J, Krzakowski M, Bobek-Billewicz B et al. Breast cancer. Oncol Clin Pract, 2018; http://onkologia.zalecenia.med.pl/pdf/zalecenia_PTOK_tom1_05_Rak%20piersi_20190214.pdf,
A. Szczeklik, P. Gajewski. Interna Szczeklika 2023, wyd. 14, Kraków 2023,
Koo MM, von Wagner C, Abel GA, McPhail S, Rubin GP, Lyratzopoulos G. Typical and atypical presenting symptoms of breast cancer and their associations with diagnostic intervals: Evidence from a national audit of cancer diagnosis. Cancer Epidemiol, 2017, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28549339/.
CZYTAJ TAKŻE:
Rak piersi diagnozowany jest również u mężczyzn. Zdecydowanie zbyt późno