Rak tarczycy. Te objawy powinny zaniepokoić

Tarczyca to jeden z największych gruczołów wydzielania wewnętrznego w naszym ciele. Chcąc ją zlokalizować, musimy patrzeć na szyję, a dokładniej na jej przednio-dolną część - tarczyca mieści się poniżej krtani, a przylega bezpośrednio do tchawicy. Jej zadaniem jest produkowanie niezbędnych dla naszego zdrowia hormonów: trójjodotyroniny (T3), tyroksyny (T4) i kalcytoniny. Wpływają one m.in. na prawidłową pracę układu nerwowego, sercowo-naczyniowego, pokarmowego czy rozrodczego. Jeśli więc coś nie będzie funkcjonowało tak, jak należy, odczuje to cały organizm.

Najczęściej diagnozowanymi chorobami tarczycy są jej nadczynność (produkcja hormonów w stosunku do potrzeb organizmu jest zbyt wysoka) oraz niedoczynność (odwrotnie do nadczynności - tarczyca produkuje za mało hormonów w stosunku do potrzeb organizmu). Niestety u pacjentów wykrywane są również nowotwory tarczycy. Do nowotworów tego gruczołu zalicza się: raka brodawkowatego tarczycy, raka pęcherzykowego tarczycy, raka rdzeniastego tarczycy, raka anaplastycznego tarczycy, raka płaskonabłonkowego tarczycy, mięsaka tarczycy, chłoniaka tarczycy oraz guzy wtórne (ten ostatni przypadek dotyczy sytuacji, w której inny nowotwór daje przerzuty do tarczycy).

Jak podaje Krajowy Rejestr Nowotworów (KRN), "nowotwory tarczycy są jednym z niewielu nowotworów, które częściej występują u kobiet niż u mężczyzn". Procentowo przedstawia się to następująco: 0,5 proc. stanowią zachorowania wśród mężczyzn, 2,6 proc. to zachorowania wśród kobiet. Co roku w Polsce diagnozuje się ok. 1,5-1,8 tys. nowych przypadków nowotworów tarczycy. W ostatnich latach zauważono wzrost liczby wykrywanych przypadków, ale liczba zgonów utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie. Większość zmian nowotworowych ma charakter łagodny.

Najwięcej zachorowań na raka tarczycy stwierdzanych jest między 40. a 50. rokiem życia, jednak lekarze podkreślają, że można zachorować w każdym wieku.

Jeśli chodzi o przyczyny raka tarczycy - wciąż nie są one do końca jasne. Do czynników ryzyka zalicza się: płeć (wspomnieliśmy już wyżej, że kobiety chorują znacznie częściej niż mężczyźni), ekspozycję na promieniowanie jonizujące czy niektóre dziedziczne zespoły genetyczne. KRN zaznacza także, że ryzyko zachorowania na raka tarczycy wzrasta z liczbą przebytych ciąż.

Rak tarczycy we wczesnym stadium często nie daje żadnych objawów. Do tych pierwszych, na które powinniśmy zwrócić uwagę, zalicza się wystąpienie twardego guzka, którego można wyczuć przez skórę szyi (może to być pojedynczy guzek lub mogą to być guzki mnogie). Należy sprawdzić węzły chłonne na szyi - będą one powiększone. U części chorych zauważalne będzie także powiększenie obwodu szyi.

Z czasem zmiany ujawnią się w głosie. Pojawi się chrypka, uczucie drapania w gardle, możliwe są zmiana barwy głosu i duszności. Wystąpią problemy z połykaniem. W szyi i gardle odczuwalny będzie ból.

Przerzuty w płucach spowodują problemy z oddychaniem. Chory będzie osłabiony i będzie szybko się męczył. Jeśli nowotwór da przerzuty do kości, ból może być odczuwany w całym ciele. Ryzyko złamań będzie większe. Charakterystycznym objawem raka rdzeniastego tarczycy jest z kolei uporczywa biegunka (ale występuje dość rzadko).

Z innych objawów nowotworu tarczycy, które występują także w przypadku nadczynności i niedoczynności gruczołu, wymienia się: senność, problemy z koncentracją, nieregularne miesiączki, nietolerancję zimna, ale i gorąca, kołatania serca.

Do podstawowych badań w przypadku podejrzenia raka tarczycy zalicza się:

• USG tarczycy,
• scyntygrafię,
• biopsję aspiracyjną cienkoigłową celowaną BACC,
• oznaczenie w surowicy krwi poziomu tyreoglobuliny i kalcytoniny,
• badanie okolic szyi tomografem komputerowym lub rezonansem magnetycznym,
• RTG klatki piersiowej (niekiedy także RTG jamy brzusznej).
  
  

Podstawą w leczeniu raka tarczycy stanowi operacja. Polega ona na całkowitym lub częściowym usunięciu tarczycy (np. jednego jej płata). Wszystko zależy od tego, z jak dużym guzem mamy do czynienia. Często wraz z tarczycą usuwa się okoliczne węzły chłonne. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić leczenie uzupełniające jodem promieniotwórczym.

Rokowania raka tarczycy zależą od typu nowotworu oraz stopnia jego zaawansowania. Podkreśla się, że z reguły są dobre. Jako najgorszy typ raka tarczycy wskazuje się nowotwór anaplastyczny. 

Czytaj również: 

Wzdęcia, brak apetytu, biegunka, nudności. To objawy raka

Endokrynolog o zaburzeniach pracy tarczycy. Skąd tyle przypadków hashimoto?

Cztery rzeczy, które możesz zrobić dla swojej tarczycy