Swędzenie skóry może być objawem nowotworu. Sygnały, które powinny zaniepokoić
Swędzenie zwykle uważa się za niegroźny objaw związany przede wszystkim z chwilowym podrażnieniem skóry. Długo trwający świąd może być jednak wynikiem rozwoju procesu nowotworowego. Które nowotwory powodują swędzenie? Jak nie dać się zwariować i przy okazji zachować czujność? Kiedy należy zgłosić się do lekarza? Odpowiadamy.
Nowotwór może ujawnić się na skórze i to nawet na kilkanaście miesięcy przed wystąpieniem typowych objawów. Mowa o zespole paraneoplastycznym, czyli szeregu symptomów uzależnionych od rozwoju choroby nowotworowej, ale niebędących efektem miejscowego wzrostu guza lub obecności przerzutów.
Uogólniony świąd może być jedyną manifestacją m.in.: raka piersi, krtani, sromu, płuc i żołądka, nowotworów hematologicznych (chłoniaka Hodgkina, chłoniaków nieziarniczych, białaczki czy szpiczaka mnogiego), a także chorób rozrostowych uszkadzających układ nerwowy (np. guza mózgu). Czasami swędzi tylko określony obszar ciała - jest to charakterystyczne dla raka szyjki macicy, odbytu oraz prostaty.
Niezależnie od mechanizmu powstawania świądu należy pamiętać, że ten uporczywy objaw nie tylko dezorganizuje codzienne życie, ale i sprzyja zakażeniom, a nawet uniemożliwia ciągły sen. Niestety, świąd wywołany obecnością nowotworu rzadko ustępuje po klasycznym leczeniu, co stanowi jedno z kryteriów rozpoznania tej patologii.
Do innych należą:
- powierzchowny i głęboki, znaczny naciek eozynofilów, czyli kwasochłonnych białych krwinek, możliwy do wykrycia w badaniu histopatologicznym skóry;
- wykluczenie innych przyczyn świądu - np. ukąszenia owadów, reakcji na leki, nienowotworowych chorób skóry i autoimmunologicznych chorób pęcherzowych;
- swędzenie po kontakcie z wodą;
- swędzenie skóry, przed którym nie wystąpiła pokrzywka lub wysypka;
- wcześniejsze rozpoznanie choroby nowotworowej lub sugerujące ją nieprawidłowe wyniki badań.
Świąd nowotworowy można podzielić na następujące kategorie: świąd poprzedzający lub bezpośrednio związany z chorobą nowotworową, świąd pośrednio związany ze złośliwym procesem nowotworowym i świąd związany z terapią przeciwnowotworową.
Świąd bezpośrednio związany z chorobą nowotworową
Badania wskazują, że aż 25 proc. pacjentów z chłoniakiem Hodgkina doświadcza uporczywego świądu, przy czym prawie wszyscy pacjenci z tą chorobą podają, że w różnym stopniu nasilenia jest on jednym z objawów. Świąd jest również często związany z rakami skóry, m.in. czerniakiem pierwotnym, rakiem kolczystokomórkowym i rakiem podstawnokomórkowym.
Świąd pośrednio związany z nowotworem
Czasem odczuwane przez pacjenta swędzenie skóry wynika z naciekania przez nowotwór innych narządów wewnętrznych. Taka sytuacja może mieć miejsce w guzach wątroby i trzustki, kiedy to odpływ żółci zostaje zablokowany, co prowokuje nieznośny objaw.
W rzadkich przypadkach inwazyjny guz nerki lub moczowodów może przez niedrożność doprowadzić do niewydolności nerek z wystąpieniem świądu. Jednak nie dość, że takie przykłady pozostają raczej w sferze medycznej kazuistyki, to na dodatek wciąż nie do końca wyjaśniono mechanizm, za sprawą którego miałoby dochodzić do świądu.
Świąd związany z terapią przeciwnowotworową
Zdarza się, że świąd jest niepożądanym efektem leczenia onkologicznego. Do leków stosowanych w tego rodzaju terapii, które mogą wywołać opisywany objaw, zalicza się: niektóre leki hormonalne, opioidy, kwas acetylosalicylowy i preparaty stymulujące wzrost kolonii granulocytów.
Choroby przebiegające ze świądem a ryzyko nowotworów
Naukowcy dowiedli, że niektóre choroby dermatologiczne podwyższają ryzyko wystąpienia pewnych nowotworów. Zaliczają się do nich np. zapalenie skórno-mięśniowe, które może poprzedzać rozrost guzów litych, oraz opryszczkowe zapalenie skóry przebiegające z niezwykle intensywnym świądem i mogące aż dwukrotnie zwiększyć niebezpieczeństwo zachorowania na chłoniaka złośliwego i w mniejszym stopniu także na białaczkę.
Rzecz jasna, nie każdy świąd jest dowodem na toczący się proces rozrostowy. Pamiętaj, że swędzenie skóry może być spowodowane chociażby przez: alergie kontaktowe, choroby nerek i wątroby, cukrzycę, półpaśca czy nadczynność tarczycy.
Do lekarza warto zgłosić się, gdy świąd:
- trwa dłużej niż dwa dni,
- zakłóca sen,
- twoja skóra jest zaczerwieniona i pojawiają się na niej różnego typu zmiany,
- odczuwasz inne niepokojące objawy.
Z jednej strony nie należy panikować, ale nie oznacza to, że powinno się ignorować sygnały wysyłane przez organizm. Wizyta u lekarza i wykonanie zleconych przez niego badań mogą przywrócić ci spokój ducha lub pomóc zawalczyć o swoje zdrowie. Pamiętaj - większość chorób wykrytych na wczesnym etapie da się wyleczyć.
CZYTAJ TAKŻE:
