Syndrom zachodzącego słońca. Problem u osób z chorobą Alzheimera
Według badań około 20-45 proc. pacjentów z chorobą Alzheimera doświadcza syndromu zachodzącego słońca. Człowiek jest z reguły przyzwyczajony do tego, że większość aktywności wykonuje za dnia, a noc służy do odpoczynku. Jakiekolwiek odchylenia od rytmu dobowego mogą pozostawić swoje ślady w samopoczuciu i zdrowiu. Dla osób chorujących na alzhaimera pora popołudnia i wieczorna to czas, kiedy dochodzi do wielu zmian w mózgu. Jak objawia się syndrom zachodzącego słońca i jak sobie z nim radzić?
Osoby chore na alzheimera oraz na inne rodzaje demencji, zmieniają swoje zachowanie popołudniami i wieczorami. Pacjenci stają się bardziej pobudzeni, mogą zgłaszać omamy wzrokowe lub słuchowe. Zauważalny jest u nich zwiększony niepokój, lęk a czasami agresja, która n pierwszy rzut oka nie jest niczym spowodowana. Syndrom zachodzącego słońca może występować u 20-45 proc. pacjentów chorujących na demencję.
Pacjenci chorujący na alzheimera lub inne odmiany demencji, przejawiają drastyczne zmiany w zachowaniu w drugiej połowie dnia. Zachowania te są niebezpieczne dla pacjenta i bardzo trudne do opanowania przez jego opiekuna. Do najczęstszych objawów zaliczanych do syndromu zachodzącego słońca zalicza się:
- intensywne drżenia rąk,
- trudność w porozumiewaniu się,
- krzyczenie,
- halucynacje,
- poczucie zdezorientowania,
- złość i agresja w stosunku do domowników,
- problem z rozpoznaniem domowników.
Czytaj więcej: Produkty, które mogą zapobiegać demencji i chorobie Alzheimera
Chociaż dokładna przyczyna syndromu nie jest do końca poznana, wskazuje się kilka czynników, które mogą wpływać na zmianę zachowania u osób, które chorują na demencję. Do przyczyn zalicza się:
- przyczyny środowiskowe - na zmianę zachowania pacjenta może wpływać coś, co ma szkodliwy wpływ na jego samopoczucie. Może być to niedostateczna ilość światła, zbyt wysokie natężenie hałasu, pojawianie się obcych osób w domu, zbyt dużo aktywności w drugiej połowie dnia,
- przyczyny neurobiologiczne - zmiany w mózgu, jakie dokonują się w przebiegu alzheimera, mogą wpływać na produkcję melatoniny, która jest odpowiedzialna za sen chorego. Ponadto, leki jak przyjmują pacjenci z demencją, mogą wpływać na funkcjonowanie mózgu i potęgować obawy syndromu zachodzącego słońca,
- przyczyny psycho-społeczne - nasilenie niepokoju, lęku a nawet agresji ze strony chorującego, może być spowodowane bakiem zainteresowania jego osobą przez bliskich, poczuciem osamotnienia lub nieobecność jego stałego opiekuna.
Objawy związane ze zmianą zachowania u pacjenta z demencją, mogą również być sygnałem nagłego wzrostu ciśnienia tętniczego u chorego lub alarmem o rozwijającej się infekcji. Pacjenci stają się pobudzeni, kiedy mają podwyższoną temperaturę lub odczuwają ból.
Zmiany w zachowaniu są zauważalne również w przypadku zmęczenia fizycznego lub kiedy chory jest znudzony, brakuje mu dodatkowych aktywności.
Syndrom ten jest dość powszechny u pacjentów z demencją. Opiekunowie chorych w drugiej połowie dnia bardzo często zmagają się z licznymi objawami, jakie pojawiają się ze strony ośrodkowego układu nerwowego. By zminimalizować ryzyko ich nasilenia się, bardzo ważny jest stały rytm dnia. Chorzy na demencję powinni budzić się i kłaść spać o tych samych porach, tak samo, jak spożywać posiłki. Stałe pory mają na celu wprowadzić poczucie stabilności i bezpieczeństwa u chorego - jest on świadom, że pewne czynności następują po sobie zgodnie z danym harmonogramem.
Ważne jest, by zminimalizować zewnętrzne czynniki, które mogą wpływać na zmianę zachowania pacjenta. Należy dbać o prawidłowe oświetlenie pomieszczeń, w których się znajdują. Zbyt ciemne pokoje mogą powodować panikę, ponieważ chory ma problem ze zorientowaniem się, gdzie się znajduje. Pacjenci bardzo często są wrażliwi na intensywne, obce dźwięki, które również należy ograniczyć do minimum.
Jeśli pacjent przebywa w obcym dla niego miejscu, ważne, by miał ze sobą coś, do czego jest przywiązany. Może być to zdjęcie lub przedmiot, który zna (np. różaniec, chusteczka). Nie należy rezygnować z wyjść z domu, ponieważ aktywność fizyczna na świeżym powietrzu działa korzystnie na samopoczucie i funkcjonowanie układu nerwowego u osób z demencją.
Zaleca się, by osoby chorujące na demencję, ograniczały spożywanie cukru, zwłaszcza w drugiej połowie dnia. Produkty bogate w kofeinę czy substancje energetyczne mogą zwiększyć pobudzenie u pacjenta oraz wywoływać halucynacje. Ponadto powodują problemy z zaśnięciem, co niekorzystnie wpływa na plan dnia osoby z demencja.
CZYTAJ TAKŻE: