Sześć nawyków, które zmniejszają ryzyko choroby Alzheimera. Wprowadź jak najwcześniej

Choroby otępienne dotyczą zazwyczaj osób starszych, jednak w przypadku alzheimera obserwuje się wzrost zachorowań wśród coraz młodszych osób.

W Polsce tylko 20 proc. wszystkich pacjentów ma postawioną diagnozę, szacuje się jednak, że choroby otępienne dotykają 650 tys. Polaków, z czego około 400 tys. przypadków to choroba Alzheimera.

Najwięcej przypadków dotyczy osób po 80. roku życia, jednak coraz więcej osób poniżej 70. roku życia uzyskuje diagnozę choroby otępiennej.

Alzheimer przede wszystkim kojarzony jest z takimi objawami, jak zaniki pamięci, zapominanie osób z najbliżej rodziny, gubienie przedmiotów oraz kłopoty z orientacją w terenie. Choroba Alzheimera rozwija się jeszcze zanim wystąpią te objawy, a jej pierwsze sygnały często pozostają niezauważone.

Od początku choroby do jej pełnego rozwinięcia może minąć nawet kilkanaście lat, a wczesne symptomy są przypisywane zmęczeniu, niewyspaniu czy przepracowaniu. Na samym początku pojawiają się takie objawy, jak odkładanie przedmiotów w niewłaściwe miejsce, problemy z koncentracją, zaburzenia snu czy zadawanie tego samego pytania kilkukrotnie.

Wraz z upływem czasu, objawy te nasilają się i pojawiają się kolejne.

Na chorobę składa się wiele czynników, jednak dominującymi są: styl życia, genetyka oraz wiek. Wśród innych, które sprzyjają rozwojowi choroby są:

• cukrzyca,
• nadciśnienie,
• uraz głowy,
• nadmierny stres,
• otyłość,
• niska aktywność umysłowa.

Choroba Alzheimera jest przedmiotem wielu badań naukowych zarówno jeśli chodzi o poszukiwanie przyczyn, jak i skutecznego leczenia, które wciąż opiera się jedynie o spowolnienie choroby.

Haowei Li z Narodowego Centrum Badań Klinicznych nad Chorób Geriatrycznych i Shige Qi z Chińskiego Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom, dwóch wybitnych specjalistów przeprowadziło badania, w których udało ustalić się sześć czynników, które mogą wpływać na rozwój choroby Alzheimera.

Badaniu poddano 2537 osób w wieku 60 lat i starszych, którzy nie mieli żadnych objawów demencji . Pacjenci zostali zobowiązani do wypełnienia ankiety z pytaniami dotyczącymi prowadzonego przez nich stylu życia oraz diety. Ponadto badanym mierzono ciśnienie, wzrost, wagę oraz przeanalizowano ich historie chorobowe.

Analizowano także, czy pacjenci znajdują się w grupie ryzyka osób zagrożonych chorobami układu sercowo-naczyniowego oraz sprawdzano ich funkcje poznawcze.

W badaniu uwzględniono sześć czynników, które mają wpływ na rozwój chorób kardiometabolicznych, takich jak udar, cukrzyca, insulinooporność czy stłuszczenie wątroby. Do czynników tych zalicza się:

• regularną aktywność fizyczną,
• aktywność społeczną i utrzymywanie prawidłowych relacji z innymi ludźmi,
• aktywne spędzanie czasu wolnego i hobby,
• prawidłowy sen,
• abstynencję alkoholową,
• brak nikotynizmu w wywiadzie.

Po wnikliwym przeanalizowaniu stylu życia osób badanych, naukowcy podzielili ich na trzy grupy. Do pierwszej zaliczono osoby, które nie przestrzegały sześciu zasad zdrowego stylu życia i uzyskały wynik 3 lub mniej - w zależności od tego, do ilu z nich się stosowali. Do drugiej grupy trafiły osoby, które uzyskały wynik 4, co oznacza, że stosowały 4 z 6 powyższych zasad. Grupa aktywna otrzymywała 5 lub 6 punktów.

Spośród wszystkich badanych 5 proc. uczestników otrzymała maksymalną liczbę punktów, a 35 proc. uzyskała 5 punktów.

W porównaniu z uczestnikami, którzy uzyskali wynik w zakresie stylu życia od zera do trzech, u osób z wynikami od czterech do sześciu ryzyko pogorszenia funkcji poznawczych było mniejsze. To oznacza, że im mniejsza liczba punktów, tym większe ryzyko zaburzeń funkcji poznawczych.

Okazuje się jednak, że wystarczy jednopunktowy wzrost wyniku, by zmniejszyć ryzyko alzhaimera aż o 18 procent.

Haowei i Shige Qi są zgodni, że połączenie diety, ćwiczeń fizycznych, zdrowego snu oraz zachowanie kontaktów społecznych pozwoli organizmowi na dłużej pozostać w dobrej kondycji, a mózg uchronić przed rozwojem chorób otępiennych.

Innymi metodami, które mogą opóźnić rozwój choroby lub jej uniknąć, jest regularny wysiłek intelektualny. Czytanie książek, rozwiązywanie krzyżówek czy nauka języka obcego sprawiają, że mózg pozostaje w ciągłej pracy, co chroni go przed chorobami układu nerwowego.

Istotną rolą w kondycji mózgu okazują się być relacje z innymi ludźmi. Regularny kontakt z rodziną i przyjaciółmi, wspólna aktywność i spędzanie czasu, a także uczestniczenie np. w zajęciach dla seniorów znacząco wpływają na funkcje poznawcze oraz ogólny stan zdrowia.

Źródła: 

Journal of Affective Disorders, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0165032724000703?via%3Dihub [dostęp z dnia 31.01.2024];

dr hab. med. Aleksandra Klimkowicz-Mrowiec, Choroba Alzheimera: przyczyny, leczenie, objawy choroby Alzheimera, Medycyna Praktyczna.

CZYTAJ TAKŻE:

Prosty test wykrywa wczesne objawy choroby Parkinsona. Wystarczy kartka i ołówek

Odkryto, co wywołuje chorobę Alzheimera. Ma ją nawet 2/3 populacji

Tak zmniejszysz ryzyko demencji i ochronisz mózg. Wskazują dokładnie, co robić