Irygacja (płukanie) zatok: Jak wykonać ją prawidłowo?
Ból zatok to uciążliwy zdrowotny problem, który dotyka wielu z nas. Do powstania stanów zapalnych zatok najczęściej przyczyniają się zarówno bakterie, wirusy czy grzyby, jak i nieleczone przeziębienie, próchnica czy nadwrażliwość na zmianę temperatur bądź klimatyzację. Aby złagodzić ból oraz inne uciążliwe dolegliwości, które zwykle towarzyszą infekcjom czy stanom zapalnym, warto wykonać irygację (płukanie) zatok. Zabieg można przeprowadzić samodzielnie w domu. Poniżej znajduje się instrukcja, jak wykonać go prawidłowo.
Irygacja zatok to popularny sposób na utrzymanie czystości jamy nosowej. Umożliwia usunięcie wszelkich zanieczyszczeń, bakterii, wirusów oraz alergenów.
Irygacja (płukanie) zatok to bezpieczny i prosty zabieg, który z powodzeniem można wykonać samodzielnie, we własnej łazience. Nie zajmie więcej niż kilka minut, a przynosi wiele korzyści. Może być stosowana profilaktycznie lub w czasie infekcji górnych dróg oddechowych, takich jak nieżyt nosa czy zapalenie zatok przynosowych. Zazwyczaj wiążą się one z uciążliwym, nasilającym się podczas schylania bólem głowy, obrzękiem nosa, nadmierną ilością wydzieliny oraz złym samopoczuciem. Regularne płukanie zatok w domu może znacząco zmniejszyć te objawy i skrócić czas trwania choroby. W zależności od rodzaju stanu zapalnego może być ono stosowane jako jedyny sposób leczenia lub wspomagać przepisane przez lekarza środki farmakologiczne.
Oprócz infekcji górnych dróg oddechowych istnieją również inne wskazania do płukania zatok. Należą do nich m.in.:
- przesuszenie jamy nosowej spowodowane nadmiernym korzystaniem z klimatyzacji lub przebywaniem w mocno ogrzewanych pomieszczeniach;
- długotrwałe narażenie na smog lub przebywanie w zapylonym pomieszczeniu;
- przygotowanie do zabiegów chirurgicznych w obrębie jamy nosowej lub zatok;
- alergie
Irygacja (płukanie zatok) zalecana jest również profilaktycznie osobom zmagającym się z nawracającymi infekcjami.
Lekarze zalecają, by płukanie zatok w domu w czasie choroby przeprowadzać dwa razy dziennie, najlepiej rano i wieczorem. Natomiast dla zachowania higieny jamy nosowej w okresie braku infekcji wystarczy wykonać irygację zatok jeden raz w ciągu dnia.
Irygacja (płukanie) zatok to prosty, niefarmakologiczny sposób na oczyszczenie jamy nosowej z zarazków oraz zalegającej wydzieliny. Jest nieinwazyjny, dlatego może być wykonywany przez kobiety w ciąży i połogu oraz podczas karmienia piersią. W tym okresie kobiecy organizm bywa osłabiony, dlatego jest bardziej narażony na wystąpienie infekcji.
Irygacja zatok w ciąży skutecznie pomaga w przypadku kataru i zapalenia zatok, dzięki usuwaniu zanieczyszczeń z jamy nosowej i nawilżaniu śluzówki ułatwia również oddychanie, a jak wiadomo zaawansowanej ciąży często towarzyszą duszności.
Irygacja (płukanie) zatok jest również rekomendowana dla dzieci powyżej 4. roku życia. Nie należy jednak wykonywać jej w przypadku młodszych dzieci oraz niemowląt, ponieważ mogłoby to doprowadzić do zadławienia płynem do irygacji. W tym przypadku płukanie zatok u dzieci lepiej zastąpić czyszczeniem nosa za pomocą specjalnego aspiratora z roztworem soli fizjologicznej.
Aby właściwie wykonać ten zabieg, trzeba zapoznać się z kilkoma zasadami. Jak zrobić irygację zatok szybko i skutecznie? Na początek należy zaopatrzyć się w specjalny zestaw do irygacji. W większości aptek można go nabyć za ok. 15-25 zł. W jego skład wchodzi specjalny pojemnik z dozownikiem oraz wymienne końcówki, które pozwalają na wprowadzenie płynu do irygacji do jamy nosowej. Gotowy apteczny zestaw można również zastąpić tradycyjną miękką gruszką lub strzykawką.
Kolejne ważne pytanie brzmi: czym płukać zatoki? W tym celu najlepiej wybrać roztwór chlorku sodu, czyli sól fizjologiczną nazywaną również wodą morską. Na rynku występuje ona w dwóch wersjach - roztworu izotonicznego o stężeniu 0,9% lub hipertonicznego (3%). Osoby zastanawiające się, czym zrobić irygację zatok, mogą zaopatrzyć się w gotowy roztwór w jednorazowych ampułkach lub proszek, który należy samodzielnie rozrobić. Odpowiadając na popularne pytanie, czy płukanie zatok solą jest bezpieczne, należy powiedzieć jednoznacznie - nie zaleca się irygacji (płukania) zatok solą kuchenną ani wodą utlenioną, ponieważ może to doprowadzić do podrażnień śluzówki.
- Po przygotowaniu zestawu oraz płynu do irygacji należy nachylić się nad umywalką, lekko przechylając głowę na bok, jednocześnie nie pochylając się do przodu.
- Następnie trzeba umieścić końcówkę butelki w otworze nosowym i delikatnie ją nacisnąć. Dzięki temu płyn zostanie rozprowadzony po całej jamie nosowej i zatokach.
- Czynność należy powtórzyć w przypadku drugiej dziurki.
- Irygacja (płukanie) zatok powinna się zakończyć wydmuchaniem nosa, w celu pozbycia się resztki płynu.
Jeśli w czasie płukania zatok nie zostanie zużyty cały płyn, należy go wylać. Nie powinno się używać go po raz drugi, ponieważ po utlenieniu straci swoje właściwości.
Zobacz także:
Jak leczyć zapalenie zatok? Oto naturalne domowe sposoby
Zdrowe zatoki to ból z głowy. Oto podstawowe zasady dbania o zatoki przynosowe