Mało znane badanie da wiele odpowiedzi. Wyjaśni drżenie mięśni, bóle głowy, niedobór witamin B
Homocysteina to jeden z aminokwasów - klocków, z których zbudowany jest nasz organizm. Mało znane badanie, które pozwala określić poziom homocysteiny we krwi, pomoże wykryć przyczynę wielu problemów ze zdrowiem. Jeżeli jest poza normą, to prawie zawsze wiąże się to z przekroczeniem górnej granicy. Ta jednak nie jest zbyt wyraźna, a wyniki interpretuje się zwykle w połączeniu z innymi testami. Do czego prowadzi nieprawidłowe stężenie homocysteiny? Jaka jest najczęstsza przyczyna? Czy badanie można wykonać na NFZ?
Poziom homocysteiny bada się w osoczu krwi pobranym podczas morfologii. Homocysteina to jeden z aminokwasów naturalnie występujących w organizmie człowieka. Powstaje głównie w wyniku metylacji (dodania grupy metylowej -CH3) metioniny - innego aminokwasu. Jej źródłem w diecie jest przede wszystkim mięso.
Mimo powszechności homocysteiny jej poziom we krwi utrzymuje się na dość niskim poziomie. To dlatego, że ciało wykorzystuje kwas foliowy oraz witaminy B6 i B12 do rozkładu homocysteiny, która służy do uformowania innych związków niezbędnych do prawidłowej syntezy białek.
Homocysteinę bada się m.in. w celu wykrycia niedoborów wspomnianych witamin z grupy B. Znacznie podwyższony poziom tego aminokwasu może prowadzić do wielu poważnych schorzeń, przede wszystkim chorób serca i reszty układu krwionośnego.
Badanie poziomu homocysteiny zwykle zleca się w trzech przypadkach:
- diagnoza niedoborów witamin z grupy B;
- diagnoza homocystynurii - rzadkiej choroby genetycznej;
- oszacowanie ryzyka wystąpienia udaru mózgu lub zawału serca.
Przyczyny podwyższonego poziomu homocysteiny można podzielić na pierwotne (uwarunkowania genetyczne) i wtórne (niedobory innych substancji). Ze względu na to, że naukowcy nie określili jeszcze w pełni, jakie ryzyko zmian miażdżycowych niesie za sobą chronicznie podwyższony poziom homocysteiny, badanie zleca się dopiero przy wystąpieniu innych czynników:
- cukrzycy;
- wysokiego ciśnienia krwi;
- wysokiego cholesterolu.
W innym przypadku wyniki pomiaru stężenia homocysteiny nie niosą za sobą informacji istotnych medycznie, podwyższony poziom wcale nie musi oznaczać, że zawał grozi nam bardziej niż innym.
Tak - skierowanie na morfologie wypisane przez lekarza może obejmować także oznaczenie poziomu homocysteiny. Badanie nie wchodzi jednak w skład podstawowej morfologii, musi zostać dodatkowo dopisane przez osobę wystawiającą skierowanie.
Badanie homocysteiny można też wykonać prywatnie, wtedy skierowanie nie jest potrzebne. Ceny mieszczą się w granicach 60-80 zł, w zależności od wybranego laboratorium.
Za normalne stężenie homocysteiny w osoczu krwi przyjmuje się wartości od 7 do 10 µmol/l.
Górna granica wskazująca na hiperhomocysteinemię nie jest jednak wyraźna. Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy wartości do 15 µmol/l w zdecydowanej większości przypadków nie są niebezpieczne dla zdrowia. W praktyce lekarskiej za jednoznacznie alarmujące poziomy uznaje się zwykle dopiero 20-30 µmol/l.
Wciąż nie będzie to jednak powód do nadmiernego niepokoju - w ciężkich przypadkach poziom homocysteiny może być o wiele wyższy - nawet powyżej 100 µmol/l.
W zdecydowanej większości przypadków podwyższony poziom homocysteiny wskazuje na niedobory witamin z grupy B. Homocystynuria, zaburzenie metaboliczne o podłożu genetycznym polegające na nieprawidłowym przyswajaniu metioniny, dotyka 1 na 200-300 tysięcy osób.
Niektóre z objawów, które mogą wskazywać na hiperhomocysteinemię to:
- bóle głowy;
- zmęczenie;
- słabość i drżenie mięśni;
- owrzodzenia wewnątrz jamy ustnej;
- przebarwienia na skórze i paznokciach;
W skrócie - symptomy, jakie dają niedobory witamin z grupy B, czyli przede wszystkim objawy pochodzące z układu nerwowego.
Jeżeli u osoby, którą dotknęły wypisane powyżej dolegliwości wykryje się zbyt wysoki poziom homocysteiny, można z dużym prawdopodobieństwem założyć, że odpowiednim leczeniem będzie suplementacja kwasu foliowego i witaminy B12. Na niedobory tej ostatniej szczególnie narażone są osoby na diecie wegańskiej - jedynym źródłem kobalaminy (B12) w diecie są produkty mięsne. Oczywiście przed rozpoczęciem terapii zawsze należy skonsultować wyniki z lekarzem.
Poziom homocysteiny często określa się także w przypadku bólów klatki piersiowej i palpitacji serca, jednak tylko w ramach dodatkowej diagnostyki równolegle z innymi testami.
Zbyt niski poziom homocysteiny to bardzo rzadkie zjawisko, które pojawia się u części chorych na neuropatię obwodową (ok. 40 proc. chorych). Niedobór aminokwasu zwiększa poziom stresu oksydacyjnego, co wiąże się z nadmiernym działaniem wolnych rodników, które może prowadzić do wykształcenia nowotworów i wielu innych niebezpiecznych chorób.
Źródła: www.medlineplus.gov/lab-tests/homocysteine-test/; www.my.clevelandclinic.org/health/diseases/25160-homocystinuria; www.www.medicinenet.com/homocysteine/article.htm; www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5741875/
CZYTAJ TAKŻE:
Myślą, że przed badaniem krwi jest to zakazane. Zrób pół godziny przed
W Polsce zabija 25 tysięcy ludzi rocznie. Tak rozpoznasz pierwsze objawy sepsy
Mokra poduszka po nocy? Zbadaj poziom witaminy D, tarczycę i trzustkę
Zobacz też:
