Cesarskie cięcie. Jak się przygotować i jak przebiega poród?

Poród naturalny to coraz rzadsze zjawisko. Szacuje się, że obecnie w Polsce poprzez cesarskie cięcie na świat przychodzi nawet 43 proc. dzieci, jednak w siedmiu województwach odsetek ten powoli zaczyna przekraczać 50 proc. Pod względem liczby wykonywanych cesarskich cięć jesteśmy w czołówce Europy. Najwyższy odsetek zabiegów jest na Cyprze (57 proc.) oraz w Rumunii (47 proc.). Z kolei najniższy na Islandii (14 proc.).

Zgodnie z zaleceniami WHO odsetek cesarskich cięć powinien utrzymywać się na poziomie 10-15 proc. Ponadto zabieg powinien być wykonywany wyłącznie wtedy, gdy są do niego określone wskazania. Chodzi m.in. o nieprawidłowe położenie płodu, dystocję szyjkową, ciężki stan przedrzucawkowy czy też wady kręgosłupa lub choroby narządu wzroku. Skąd więc tak wysoka liczba cesarskich cięć w Polsce? 

Jako jeden z możliwych powodów lekarze wymieniają wiek matek, który staje się niezwykle istotnym czynnikiem. Polki bowiem coraz później, czasami nawet w wieku 36-37 lat, decydują się na ciążę. Innym czynnikiem może być strach przed naturalnym porodem, który może wynikać z niewystarczającej edukacji na ten temat.

CZYTAJ WIĘCEJ: Cesarka czy poród naturalny? Wady i zalety

Przed zabiegiem cesarskiego cięcia ciężarnej profilaktycznie podaje się zwykle antybiotyk. Ponadto zakłada się wkłucie dożylne (wenflon), dokonuje pomiaru ciśnienia krwi oraz wprowadza cewnik do pęcherza moczowego pacjentki. Sam zabieg jest krótki, zazwyczaj trwa około 30-40 minut. W zdecydowanej większości przypadków stosuje się znieczulenie miejscowe - zewnątrzoponowe lub podpajęczynówkowe. Znieczulenie wprowadzane jest podoponowo za pomocą nakłucia w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Od momentu podania znieczulenia w przeciągu kilku minut, kobieta jest znieczulona od linii żeber w dół. Dzięki temu podczas całego zabiegu mama jest przytomna i świadoma. W trakcie cięcia cesarskiego ciężarnej nie może towarzyszyć nikt z rodziny.

Cesarskie cięcie rozpoczyna się od nacięcia powłok brzusznych, po to, aby dostać się do jamy macicy. Po wyciągnięciu malucha, lekarze wyjmują łożysko, tamują krwawienie oraz zszywają macicę i powłoki brzuszne. Cały zbieg jest dla ciężarnej całkowicie bezbolesny. W niektórych przypadkach, zwłaszcza nagłych i zagrażających życiu matki lub dziecka, stosuje się znieczulenie ogólne. Ze znieczulenia ogólnego pacjentkę wybudza anestezjolog, natomiast znieczulenie zewnątrzoponowe ustępuje samoistnie po około dwóch godzinach, kiedy to powraca czucie w nogach i okolicy brzucha pacjentki.

Zgodnie z aktualnymi standardami, po ocenie stanu zdrowia noworodka przez neonatologa, dziecko jest przystawiane do twarzy matki na kilka minut. Po zakończonym zabiegu, kobieta jest przewożona do sali intensywnego nadzoru, w której - w zależności od praktyk szpitalnych - przynoszony jest noworodek celem jak najwcześniejszego przystawienia do piersi, jeśli matka wyraża chęć takiego karmienia. Przeciwwskazaniem nie są leki przeciwbólowe, podawane pacjentce po operacji.

Środki przeciwbólowe pacjentka otrzymuje w pierwszej dobie po wykonanej operacji i są to leki, które można łączyć razem z karmieniem piersią. Walka z bólem pooperacyjnym jest ważna, by młoda mama jak najszybciej odzyskała siły. Pionizacja, czyli wstanie z łózka po operacji, jest możliwe po około 12 godzinach od porodu. 

Kobiety po cięciu cesarskim bardzo często obawiają się, że ich laktacja będzie zaburzona z powodu operacji, jednak w większości przypadków przebiega ona tak, jak po porodzie naturalnym. 

W wielu przypadkach cesarskie cięcie jest planowaną procedurą, o której ciężarna wie wcześniej. Pozwala to odpowiednio przygotować się do zabiegu. O czym należy pamiętać? Najważniejsze, aby zgłosić się do szpitala z dokumentem tożsamości oraz aktualną kartą badań i listą przyjmowanych leków. Co jeszcze powinno znaleźć się w wyprawce do szpitala? Przede wszystkim wygodne koszule nocne (najlepiej 2-3 sztuki), szlafrok, chusteczki higieniczne, wilgotne chusteczki, kosmetyki do higieny osobistej, chłonne podpaski, kilka zmian bielizny, a także rzeczy dla malucha. Chodzi m.in. o pieluchy czy kosmetyki do higieny i pielęgnacji noworodka. W wielu szpitalach aktualnie panuje zasada, że dziecko ubierane jest w ciuszki szpitalne.

Warto pamiętać również, że cesarskie cięcie powinno być wykonywane na czczo. Ostatni posiłek ciężarna powinna spożyć przynajmniej 6 godzin wcześniej. To samo dotyczy picia wody. Aby zapewnić odpowiednie nawodnienie, ciężarna dostanie właściwie kroplówki. Przed zabiegiem należy ogolić dolne partie brzucha. 

Cięcie cesarskie jest operacją, a każda chirurgiczna ingerencja może, ale nie musi, nieść ze sobą ewentualne powikłania pooperacyjne. Do najczęstszych, związanych z cesarką, zalicza się:

• trudno gojąca się rana pooperacyjna, 
• infekcja rany pooperacyjnej,
• rozejście rany pooperacyjnej, 
• uszkodzenie narządów wewnętrznych,
• długi powrót do pełnej sprawności fizycznej. 

CZYTAJ TAKŻE: 

Na czym polega punktacja zgodnie ze skalą Apgar?

Żółtaczka u noworodków. Czy jest powodem do niepokoju?