Skala Apgar. Za co nowo narodzonym dzieciom przyznaje się punkty?

Skala Apgar po raz pierwszy zaprezentowana została w 1952 roku. Jej twórczynią była Virginia Apgar, anestezjolog i pediatra z Uniwersytetu Columbia. Dziś skala z powodzeniem używana jest przez lekarzy na całym świecie. Do czego dokładnie służy? Najprościej rzecz ujmując, skala Apgar wykorzystywana jest do określania stanu noworodka. Dziecko może dostać od 0 do 10 punktów.

Ocena dziecka wykonywana jest kilka razy. Wszystko zależy od stanu ogólnego malucha. U niemowląt w dobrym stanie wykonuje się ją dwa razy (w pierwszej i piątej minucie życia), w stanie średnim i ciężkim - cztery razy (w pierwszej, trzeciej, piątej oraz 10. minucie życia). Ocena poszczególnych parametrów jest niezwykle przydatna. W przypadku jakichkolwiek nieprawidłowości pomaga w określeniu dalszego postępowania, np. leczenia czy rehabilitacji.

Skala Apgar opiera się na pięciu głównych parametrach. To: oddychanie, czynność serca, zabarwienie skóry, napięcie mięśni i reakcja na bodźce. Parametry ocenia lekarz pediatra lub położna. Każdy z opisanych wyżej parametrów oceniany jest w skali od 0 do 2.

Ocena noworodka według skali Apgar:

• oddychanie: brak oddechu - 0 punktów, oddech wolny i nieregularny - 1 punkt, regularny i głęboki oddech oraz płacz - 2 punkty;
• czynność serca: brak czynności serca - 0 punktów, puls poniżej 100 - 1 punkt, puls powyżej 100 - 2 punkty;
• zabarwienie skóry: sinica uogólniona - 0 punktów, sinica obwodowa - 1 punkt, różowe zabarwienie ciała - 2 punkty;
• napięcie mięśni: wiotkość ogólna - 0 punktów, napięcie obniżone, zgięte kończyny - 1 punkt, napięcie prawidłowe, samodzielne ruchy - 2 punkty;
• reakcja na bodźce: brak - 0 punktów, grymas twarzy i słabe poruszanie - 1 punkt, żywa reakcja, kaszel, kichanie lub płacz - 2 punkty.

10-8 punktów w skali Apgar:

Stan dziecka oceniany jest jako dobry. Maluch ma prawidłowy kolor skóry i właściwie napięcie mięśniowe. Noworodek nie ma problemów z oddychaniem.

7-4 punktów w skali Apgar:

Stan dziecka oceniany jest jako średni. W związku z obniżeniem niektórych parametrów maluch musi być monitorowany. U niektórych dzieci konieczne może być wykonanie dodatkowych badań. Chodzi m.in. o badania gazometryczne oraz badanie histologiczne łożyska. W przypadku uzyskania 4-7 punktów w skali Apgar konieczne jest powtórzenie oceny. W zdecydowanej większości przypadków stan dziecka poprawia się po ok. pięciu minutach i przy kolejnej ocenie maluch osiąga wyższy rezultat.

3-0 punktów w skali Apgar:

Stan dziecka oceniany jest jako zły. Maluch nie reaguje na bodźce i może mieć problemy z oddychaniem. Przy tak niskiej ocenie w niektórych przypadkach dojść może do zatrzymania pracy serca.

Skala Apgar od początku wzbudzała sporo kontrowersji. Jej przeciwnicy podkreślają, że skala jest subiektywna i pomija wiele istotnych czynników. Jednym z nich może być sposób rodzenia. Jak pokazują badania, dzieci urodzone w sposób naturalny osiągają zwykle wyższe wyniki niż dzieci po cesarskim cięciu. Skala Apgar nie uwzględnia także czynników zewnętrznych, które mogą mieć ogromny wpływ na zachowanie noworodka. Chodzi m.in. o temperaturę otoczenia czy oświetlenie.

Coraz więcej mówi się również o tym, że skala Apgar nie nadaje się do oceny wcześniaków. "Zmniejszona punktacja w skali Apgar u noworodków skrajnie niedojrzałych nie musi świadczyć o złym stanie klinicznym po urodzeniu, ani tym bardziej o niedotlenieniu, a taki jest główny cel badania w skali Apgar. U tych noworodków, bardziej niż u innych, potrzebne są dodatkowe badania z krwi pępowinowej" - twierdzi prof. Ewa Helwich, konsultant krajowy w dziedzinie neonatologii.

CZYTAJ TAKŻE: 

Kolka niemowlęca. Czy istnieje skuteczny lek?

Czy można zajść w ciążę, będąc już w ciąży? 

Co wolno, a czego nie wolno w ciąży? Prawdy i mity