Jak ustalić, kiedy są dni płodne? Poznaj wszystkie objawy i metody
Umiejętność rozpoznawania dni płodnych jest niezwykle przydatna, nie tylko kobietom, które pragną zostać mamami, ale i tym, które chcą zminimalizować ryzyko zajścia w ciążę. Istnieje wiele metod pozwalających określić, w jakim momencie miesiąca przypada owulacja, jednak różnią się one skutecznością i podlegają zmianom pod wpływem wielu czynników. Czym są dni płodne, kiedy wypadają i jak je wykryć? Wyjaśniamy.
Dni płodne to czas, kiedy możliwość zajścia w ciążę jest zdecydowanie większa w porównaniu do innych momentów cyklu.
Generalnie menstruację można podzielić na:
- fazę względnej niepłodności - czyli okres dojrzewania komórki jajowej poprzedzający jej uwolnienie do jajowodu. Kobiety, których cykl trwa 28 dni lub dłużej, są w tej fazie bezpłodne. Jednak kobiety z krótkim cyklem (np. 26-dniowym) pod koniec tej fazy mogą już być płodne;
- fazę płodności - to owulacja oraz dni okołoowulacyjne. To właśnie wtedy komórka jajowa zostaje uwolniona do jajowodu, w którym żyje ok. dobę. Nie należy jednak sądzić, że kobieta pozostaje płodna wyłącznie przez jeden dzień cyklu. Warto pamiętać, że plemniki żyją od trzech do pięciu dni i tyle też są w stanie przetrwać w drogach rodnych kobiety, dlatego faza płodna liczona jest już kilka dni przed owulacją i trwa jeszcze 3-4 dni po owulacji;
- fazę niepłodności bezwzględnej - trwa ok. 14 dni i jest to czas od obumarcia komórki jajowej do zakończenia krwawienia.
Bez względu na długość cyklu owulacja występuje zwykle ok. 14 dni przed pierwszym dniem krwawienia. Z tego względu najbardziej płodne dni przypadają właśnie w dzień owulacji i dobę przed nią. Nieco mniejsze szanse na zajście w ciążę pojawiają się na cztery dni przed owulacją.
Żeby zwiększyć prawdopodobieństwo zajścia w ciążę, należy obserwować swój organizm dłużej niż przez jeden cykl. Przesunięciu menstruacji sprzyjają: stres, zmiana temperatury otoczenia, podróże i wysiłek fizyczny. Jeżeli nie masz czasu, by obliczać moment owulacji, z pomocą przychodzą kalendarze płodności, dostępne w formie aplikacji na telefon. Wystarczy wprowadzić dane dotyczące długości cyklu i czasu trwania miesiączki, a program wyliczy, kiedy przypadają dni płodne i jakie jest prawdopodobieństwo zajścia w ciążę każdego dnia miesiąca. W internecie są dostępne także kalkulatory dni płodnych pozwalające w bardzo krótkim czasie wyznaczyć spodziewany termin owulacji.
Pamiętaj, że oznaczanie owulacji zawsze jest obarczone pewnym błędem, nawet u pań mających regularne miesiączki, toteż poza prowadzeniem kalendarza warto zwracać uwagę na symptomy wskazujące na dni płodne. Należą do nich:
- wzrost temperatury ciała o ok. 0,3 st.,
- ból lub plamienie owulacyjne,
- wzrost libido,
- zmiana konsystencji śluzu - staje się rozciągliwy i przezroczysty.
Powyższe metody są wyłącznie orientacyjne i nie są uznawane za skuteczne metody antykoncepcji, z tego powodu kobiety, które nie chcą zajść w ciążę, powinny zgłosić się do ginekologa i wraz z nim wybrać odpowiednią metodę zabezpieczenia przed zapłodnieniem.
Istnieje kilka metod pozwalających sprawdzić, czy ma się dni płodne. Najważniejsze z nich to:
- metoda kalendarzykowa - polega na ocenie najdłuższego i najkrótszego cyklu w ciągu sześciu miesięcy. Żeby wyznaczyć początek okresu płodnego należy odjąć 18 dni od czasu trwania najkrótszego z cykli. Wyznaczenie końca dni płodnych wymaga odjęcia 11 dni od czasu trwania najdłuższego z cykli;
- metoda termiczna - opiera się na pomiarze podstawowej temperatury ciała. Polega na codziennym pomiarze temperatury w jamie ustnej lub pochwie w tym samym miejscu bezpośrednio po przebudzeniu. Wzrost temperatury ciała o ok. 0,3 st. spowodowany jest działaniem progesteronu. Metoda termiczna polega na współżyciu od czwartego dnia po stwierdzeniu podwyższenia temperatury aż do miesiączki;
- metoda śluzowa - zakłada, że dni płodne i niepłodne mogą zostać rozpoznane na podstawie obserwacji śluzu szyjkowego. Śluz płodny cechuje się: ciągłością, obfitością i jest przezroczysty. W II fazie cyklu progesteron produkowany przez ciałko żółte zmienia śluz na gęsty, lepki i kleisty. Okres niepłodny przypada na czas pomiędzy pierwszymi zmianami w śluzie i cztery dni po ostatnim dniu obecności śluzu płodnego;
- metoda objawowo-termiczna - polega na połączeniu metody pomiaru i obserwacji śluzu. Okres płodny występuje pomiędzy pojawieniem się rozciągliwego i przejrzystego śluzu aż do trzeciego dnia poprzedzającego wzrost temperatury ciała;
- testy owulacyjne - są dostępne bez recepty w aptece lub drogerii. Badają wzrost hormonu luteinizującego (LH) i na podstawie tego pozwalają określić, czy doszło do owulacji. Testów owulacyjnych nie trzeba wykonywać każdego dnia, jak w przypadku metod naturalnych, i można oszacować wystąpienie owulacji już na kilka godzin przed najwyższym poziomem LH;
- badanie szyjki macicy - w tej metodzie ocenia się pozycję, konsystencję i rozwarcie szyjki macicy. Podczas wczesnej fazy folikularnej szyjka jest nisko wyczuwalna, zamknięta i twarda. Owulacja charakteryzuje się tym, że szyjka jest bardzo miękka, otwarta i znajduje się wysoko. Podczas fazy lutealnej szyjka znowu jest nisko, staje się twarda i zamknięta.
Starając się o dziecko, powinnaś zadbać o swoje zdrowie, to jest: odżywiać się prawidłowo, unikać stresu, pozostać aktywną fizycznie i utrzymywać prawidłową masę ciała. Niemniej ważne jest także zdrowie twojego partnera. Syl życia przyszłego taty rzutuje na jakość nasienia, a tym samym na jego płodność.
CZYTAJ TAKŻE:
Co naprawdę wpływa na płodność? Fakty i mity
Dlaczego warto unikać alkoholu, kiedy starasz się o ciążę?
Planowanie ciąży w pięciu krokach
Chcesz odmienić swoje życie? Poznaj bratnią duszę na anonimowym czacie