"Bałkański kawior" pomoże schudnąć i wzmocni odporność. Poprawi też pracę serca
Ajwar, znany również jako "bałkański kawior", to aromatyczna pasta warzywna, której korzenie sięgają Bałkanów, a szczególnie Serbii, Macedonii i Chorwacji. Ten niezwykle wyrazisty dodatek zyskuje coraz większą popularność na całym świecie, nie tylko dzięki swojemu wyjątkowemu smakowi, ale także licznym właściwościom zdrowotnym. Powinniśmy po niego sięgać zwłaszcza jesienią, bo to odporność zaklęta w słoikach i jeden ze sposobów, aby dostarczyć organizmowi nieco warzyw.
Ajwar to pasta warzywna, której głównymi składnikami są pieczone papryki i bakłażany. W tradycyjnych przepisach często dodaje się również czosnek, olej roślinny, ocet i sól, aby uzyskać odpowiednią konsystencję oraz smak. Istnieje wiele wariantów tej pasty, od łagodnych po bardzo ostre, w zależności od dodanych przypraw i rodzaju papryki.
Początki ajwaru sięgają XIX wieku, kiedy to stał się popularny w Serbii jako zamiennik kawioru, który wówczas był trudno dostępny. Tradycyjnie przygotowywano go na wsi, w okresie jesiennym, gdy papryki i bakłażany były najbardziej dojrzałe i aromatyczne. Proces produkcji jest czasochłonny - warzywa muszą być pieczone, a następnie starannie obierane i siekane. Wspólne przygotowywanie ajwaru było (i często wciąż jest) wydarzeniem towarzyskim, podczas którego rodziny i przyjaciele wspólnie pracowali, rozmawiali i delektowali się świeżo przygotowanym przysmakiem.
Ajwar jest bogaty w witaminy i minerały, co zawdzięcza swoim głównym składnikom - papryce i bakłażanom. Wśród najważniejszych składników odżywczych znajdują się:
- Witamina C: Papryka, szczególnie czerwona, jest doskonałym źródłem witaminy C, która jest silnym przeciwutleniaczem, wspiera układ odpornościowy i chroni organizm przed wolnymi rodnikami;
- Witamina A: Zawarta w papryce witamina A, w postaci beta-karotenu, korzystnie wpływa na wzrok, skórę i odporność;
- Witamina B6: Niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i produkcji hemoglobiny;
- Potas: Pierwiastek ten wspomaga regulację ciśnienia krwi oraz pracę serca;
- Błonnik: Zarówno papryka, jak i bakłażan są bogate w błonnik, który wspiera trawienie i pomaga w regulacji poziomu cukru we krwi.
Poza tym ajwar zawiera też wiele zdrowych tłuszczów. Ponieważ zazwyczaj jego bazą jest olej słonecznikowy, zazwyczaj są to tłuszcze wielonienasycone, które należą do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT)
"Bałkański kawior" dzięki swojemu bogactwu witamin i minerałów, ma wiele właściwości zdrowotnych, które trudno przecenić. Regularne jedzenie ajwaru pomaga naszemu organizmowi w wielu aspektach:
- wysoka zawartość witaminy C wzmacnia układ odpornościowy, co jest szczególnie ważne w sezonie przeziębień i grypy;
- dzięki antyoksydantom, takim jak witamina C i A, ajwar może chronić komórki przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki;
- błonnik zawarty w paście wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego, zapobiegając zaparciom;
- potas pomaga w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi, co jest kluczowe dla zdrowia serca.
Ajwar można więc uznać za zdrowy, warzywny dodatek do diety, który urozmaici ją swoim egzotycznym smakiem i wyjątkowym aromatem.
Ajwar to produkt niskokaloryczny, co czyni go świetnym dodatkiem do diety odchudzającej. Średnio, 100 gramów tej pasty zawiera około 50-70 kalorii, w zależności od przepisu i ilości dodanego oleju. Może być więc ciekawym zamiennikiem keczupu, który ma więcej kalorii (ok. 100 w 100 g) i dużo mniej właściwości zdrowotnych. Indeks glikemiczny (IG) ajwaru jest niski, co oznacza, że nie powoduje gwałtownych skoków poziomu cukru we krwi. To sprawia, że "bałkański kawior" jest odpowiedni nie tylko dla osób odchudzających się, ale również dla tych z cukrzycą oraz tych, które dbają o stabilny poziom glukozy we krwi. Jest to również potrawa wegańska, po którą śmiało mogą sięgać osoby unikające produktów pochodzenia zwierzęcego.
Ajwar jest niezwykle wszechstronny i może być podawany na wiele sposobów. Na Bałkanach dzień zaczyna się zwykle kromką chleba posmarowanego tą warzywną pastą, na którą nakłada się jeszcze kawałek sera lub wędliny. Każdy, kto był na wakacjach w Chorwacji, kojarzy, że ajwar podaje się do wszystkich dań mięsnych tak, jak u nas podaje się musztardę. Może również służyć jako baza do sosów, dodatek do makaronów czy ryżu, a także jako składnik sałatek. Ajwar będzie też smakowitym i zdrowym dodatkiem do frytek czy nachosów. Warto eksperymentować z różnymi połączeniami, aby odkryć ulubione zestawienia smakowe.
Mimo że ajwar jest zdrowy i niskokaloryczny, istnieją pewne przeciwwskazania do jego spożycia. Osoby z nadwrażliwością na paprykę, bakłażany lub czosnek powinny unikać tego przysmaku. Ponadto, niektóre komercyjne wersje ajwaru, mogą zawierać dodatkowe konserwanty, cukry czy duże ilości soli, które mogą być niekorzystne dla zdrowia. Dlatego najlepiej jest wybierać ajwar domowej roboty lub produkty o prostym i naturalnym składzie.
Czytaj też:
W Libanie i Turcji jej nie żałują. Działa przeciwzapalnie, pomaga chudnąć
Miód leśny wzmocni odporność, ale poprawi też pracę serca. Jedz nawet codziennie
Pół łyżki, dwie łyżki, dwie filiżanki dziennie. Te produkty przedłużają życie