Dieta przy zakażeniu Helicobacter pylori jest niezwykle istotna. Co jeść, a czego unikać?

Helicobacter pylori (H. pylori) to bakteria, która bytuje w ludzkim przewodzie pokarmowym, głównie w żołądku. Może powodować różne dolegliwości, w tym zapalenie błony śluzowej żołądka oraz wrzody żołądka i dwunastnicy. H. pylori jest jedną z najczęstszych przyczyn przewlekłych zakażeń przewodu pokarmowego.

Do zakażenia najczęściej dochodzi w dzieciństwie. Bakteria może być przenoszona drogą pokarmową, np. przez korzystanie ze wspólnych naczyń, picie z jednej butelki, spożywanie skażonej żywności, wody lub kontakt z zanieczyszczonymi przedmiotami.

Bakteria przez długi czas może nie dawać żadnych objawów, ponieważ dobrze przystosowuje się do kwaśnego środowiska żołądka. Jednak długotrwałe zakażenie może prowadzić do zmian w śluzówce, powodując stany zapalne, a w niektórych przypadkach nawet owrzodzenia.

Nie wszyscy zakażeni odczuwają objawy, ale u niektórych mogą wystąpić następujące dolegliwości:

• ból lub pieczenie w nadbrzuszu, zwłaszcza na czczo lub po jedzeniu,
• wzdęcia i uczucie pełności po posiłkach,
• nudności i wymioty,
• brak apetytu i utrata masy ciała,
• zgaga i odbijanie,
• czarny stolec (w przypadku krwawienia z wrzodów),
• osłabienie.

Zakażenie H. pylori diagnozuje się poprzez:

• ureazowy test oddechowy,
• testy krwi na obecność przeciwciał,
• badania kału (antygen H. pylori),
• gastroskopię z biopsją.

Leczenie H. pylori polega na terapii skojarzonej, która obejmuje antybiotyki (zwykle dwa rodzaje) oraz inhibitory pompy protonowej (IPP), które redukują kwasowość żołądka.

Dieta w przypadku zakażenia H. pylori ma na celu wspieranie procesu leczenia, zmniejszenie objawów oraz ochronę błony śluzowej żołądka. Powinna być ona dostosowana indywidualnie do każdego chorego. Należy uwzględnić obserwacje pacjenta i wykluczyć te pokarmy, które wywołują i nasilają dolegliwości.

Dieta lekkostrawna, zwana też łatwostrawną, z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego, jest często rekomendowana, właśnie m.in. dla osób z zakażeniem Helicobacter pylori. Jej celem jest ochrona chorego narządu poprzez neutralizację lub zmniejszenie produkcji kwasu żołądkowego, a także unikanie drażniących czynników termicznych, mechanicznych i chemicznych. Dieta ta wyklucza składniki i potrawy, które nadmiernie pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, takie jak smażone jedzenie, sosy, zasmażki, buliony mięsne, galarety mięsne i rybne, kwaśne i słone potrawy oraz mocną herbatę. Ważne jest, aby dieta w pełni zaspokajała potrzeby energetyczne i odżywcze pacjenta. Zaleca się spożywanie 4-5 mniejszych posiłków dziennie, aby uniknąć uczucia pełności i wzdęć.

Ilość białka w diecie należy nieco zwiększyć - do ok. 1,2 g/kg nmc (należnej masy ciała). Białko pełnowartościowe z mleka, twarogu, jaj, drobiu, ryb i innego mięsa wiąże nadmiar kwasu solnego. Niewskazane jednak jest mleko w większych ilościach niż 0,7-1 l/dobę.

Tłuszcze wykazują zdolność hamowania wydzielania kwasu solnego, zmniejszają równocześnie motorykę żołądka. W diecie należy uwzględnić tłuszcze łatwostrawne, obok masła, śmietanki ważne są tłuszcze roślinne zmniejszające stężenie cholesterolu. Tłuszcze powinny pokrywać w 30 proc. zapotrzebowanie energetyczne.

Potrawy przyrządza się metodą gotowania w wodzie, na parze, duszenia bez obsmażania na tłuszczu. Tłuszcz dodaje się do gotowych potraw. Zupy i sosy podprawia się zawiesiną z mąki i śmietanki lub mąki i mleka.

Napoje: kawa zbożowa z mlekiem, słaba herbata z mlekiem, soki, napoje mleczno-owocowe, wody niegazowane.

Pieczywo: pszenne, jasne, czerstwe, biszkopty, pieczywo półcukiernicze, drożdżowe.

Dodatki do pieczywa: masło, twarożek, serek homogenizowany, jaja na miękko, jajecznica na parze, pasta z drobiu, cielęciny.

Mięso i wędliny: mięsa chude - drób (kurczaki, indyki - najlepiej mięso z piersi, bez skóry), wołowina, cielęcina, króliki, chude wędliny wieprzowe i drobiowe (szynka, polędwica, kiełbasa szynkowa), ryby chude - leszcz, pstrąg, szczupak, sandacz, dorsz, mintaj, morszczuk, sola.

Tłuszcze: masło, margaryny miękkie kubkowe, słodka śmietanka, olej rzepakowy, oliwa, olej sojowy, słonecznikowy, kukurydziany.

Ziemniaki: gotowane, tłuczone, puree.

Warzywa: marchew, kalafior, buraki, dynia, szpinak, kabaczki, młody zielony groszek (najlepiej przetarty), młoda fasolka szparagowa, sałata zielona, pomidory bez skórki, warzywa gotowane, z dodatkiem masła lub margaryny.

Owoce: dojrzałe, bez skórki i pestek, gotowane (ewentualnie przetarte) jabłka, truskawki (surowe truskawki - tolerancja indywidualna), morele, brzoskwinie, rozcieńczone soki z malin, jeżyn, porzeczki czarnej, porzeczki czerwonej, pomarańczy, cytryny.

Przyprawy: łagodne, w ograniczonych ilościach - sok z cytryny, koper zielony, wanilia.

Zupy: zupy mleczne, kleiki, krupniki z dodatkiem kasz drobnych, zupy jarzynowe z dozwolonych warzyw, zupa ziemniaczana, zupy zagęszczane zawiesiną mąki w wodzie lub słodkiej śmietance, zupy zaprawiane żółtkiem lub z dodatkiem masła.

Produkty zbożowe: każde pieczywo świeże, pieczywo razowe żytnie i pszenne, rogaliki francuskie, mąki żytnie i razowe, grube kasze - kasza gryczana, pęczak, grube makarony. Potrawy z dodatkiem mąk/smażone na tłuszczu lub polewane tłuszczem - kluski kładzione, naleśniki.

Mleko i produkty mleczne: jogurty, kefir, sery żółte i topione, sery pleśniowe, sery typu feta, serki typu "Fromage".

Mięsa: mięsa tłuste - wieprzowina, baranina, kaczki, gęsi, dziczyzna, wędliny tłuste - pasztety, wędliny podrobowe, mięsa peklowane, konserwy mięsne, ryby wędzone, ryby tłuste (np. śledź, makrela, łosoś, sardynki, tuńczyk), konserwy rybne.

Tłuszcze: margaryny twarde, kwaśna śmietana, smalec, słonina, boczek.

Warzywa: warzywa kapustne, papryka, szczypior, cebula, ogórki, szczaw, rzepa, rzodkiewki, kukurydza (także konserwowa), warzywa z zasmażkami lub smażone, warzywa w zalewie octowej, grzyby.

Owoce: wszystkie owoce surowe, suszone, orzechy.

Przyprawy: ostre - ocet, pieprz, musztarda, papryka, chrzan, maggi, kostki bulionowe, pikle.

Zupy: zupy na wywarach z kości i mięsa, zupy rybne, zupy z przeciwwskazanych warzyw/owoców, zupy zaprawiane zasmażkami/kwaśną śmietaną, zupy w proszku.

Źródła:

Helena Ciborowska, Artur Ciborowski: Dietetyka Żywienie zdrowego i chorego człowieka.

https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/potrawy-i-produkty-zalecane-oraz-niewskazane-w-diecie-latwostrawnej-z-ograniczeniem-substancji-pobudzajacych-wydzielanie-soku-zoladkowego/.

CZYTAJ TAKŻE:

Jeśli siemię lniane, to najlepiej w takiej formie. Jelita odczują różnicę

Masz dziwne smaki? Organizm próbuje uzupełnić to, czego mu brakuje

"Namawia nas" do jedzenia. Zobacz, jak działa hormon głodu - grelina, i jak ją obniżyć