Dieta śródziemnomorska łagodzi objawy ciężkiej choroby. Nowe badania
Choroba atakuje ludzi młodych między 20–40 r. ż., głównie kobiety. Stwardnienie rozsiane (SM) jest chorobą neurodegeneracyjną, której jedną z przyczyn może być stres oksydacyjny, dlatego tak ważne jest dostarczanie tkance nerwowej odpowiedniej ilości przeciwutleniaczy. Ich najlepszym źródłem jest zdrowa i zbilansowana dieta. W poszukiwaniu nowych metod leczenia zwraca się uwagę na związek składników odżywczych, których niedobory lub nadmiary mogą inicjować lub przyśpieszać rozwój zmian patologicznych mózgu.
Stwardnienie rozsiane jest przewlekłą chorobą autoimmunologiczną układu nerwowego. U jej podłoża leży stan zapalny oraz procesy utraty osłonki mielinowej, czyli zewnętrznej warstwy włókien nerwowych, która stanowi powłokę ochronną oraz przyspiesza przesyłanie przez nie sygnałów. Wymienione zaburzenia wiążą się z występowaniem neurodegeneracji, czyli uszkodzenia i obumierania komórek nerwowych.
Spektrum objawów w chorobie SM jest bardzo szerokie, a najczęstsze objawy to:
- zaburzenia widzenia, które pojawiają się nagle (np. zamglenia wzroku, podwójne widzenie, osłabienie ostrości widzenia, zaburzenia widzenia barw, ból gałek ocznych, mroczki, oczopląs),
- zaburzenia czucia (mrowienie, drętwienie, kłujący ból, wrażenie przebiegającego prądu wzdłuż kręgosłupa i kończyn),
- przewlekłe zmęczenie,
- zaburzenia funkcji poznawczych (problemy ze skupieniem się, pamięcią),
- zaburzenia równowagi (zawroty głowy, pogorszenie koordynacji),
- zaburzenia funkcji pęcherza moczowego i jelit (nietrzymanie moczu),
- zaburzenia ruchowe (niedowład),
- zaburzenia mowy,
- spastyczność mięśni,
- zaburzenia w sferze seksualnej (obniżenie popędu płciowego, impotencja),
- odczuwanie bólu neuropatycznego, psychogennego, zapalnego lub mieszanego.
Dieta zalecana w stwardnieniu rozsianym ma za zadanie ograniczyć występowanie w organizmie stanu zapalnego, który stanowi jeden z czynników nasilających procesy neurodegeneracyjne.
Dieta w stwardnieniu rozsianym powinna być bogata w:
- wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega- 3 (EPA i DHA),
- witaminy o działaniu antyoksydacyjnym (A, C, E). Witaminy C i E pomagają też w zwalczaniu stresu. Osoby chore na stwardnienie rozsiane powinny dostarczać organizmowi sporej dawki witaminy C (około 200 mg dziennie).
- witaminę D,
- antyoksydanty (zwłaszcza antocyjany),
- witaminy B6, B12 i kwas foliowy. Witaminy z grupy B sprzyjają prawidłowej pracy układu nerwowego,
- przeciwutleniacze - cynk, selen, miedź.
Popularna dieta w stwardnieniu rozsianym to dieta Swanka oraz dieta eliminacyjno-rotacyjna. Ponadto jednoznacznie stwierdzono, że korzystnie na stan zdrowia i zmniejszone ryzyko chorób, w tym neurodegeneracyjnych mają wpływ również: dieta śródziemnomorska, dieta DASH i dieta MIND.
Zdaniem naukowców z Icahn School of Medicine at Mount Sinai w Nowym Jorku, dla osób ze stwardnieniem rozsianym wskazana jest dieta śródziemnomorska. Swoje wnioski zaprezentowali podczas 75. spotkania Amerykańskiej Akademii Neurologii. Naukowcy wykazali, że u pacjentów, którzy ściśle przestrzegali zaleceń diety śródziemnomorskiej, stwierdzono o 20 proc. mniejsze ryzyko zaburzeń poznawczych, niż u grupy kontrolnej. Według dietetyczki Meghan Pendleton, dieta śródziemnomorska chroni przed stresem oksydacyjnym, który odgrywa główną rolę w SM, powodując uszkodzenie komórek i ich neurodegradację.
Dawno, bo na początku lat sześćdziesiątych, szukano uniwersalnej diety, akceptowalnej przez większość społeczeństwa, a jednocześnie zmniejszającej ryzyko chorób cywilizacyjnych. Przebadano różnorodne grupy ludzi pod względem stylu życia i nawyków żywieniowych. Wykazano, że największą bronią w zapobieganiu chorobom serca jest dieta ograniczająca spożycie tłuszczów zwierzęcych i zastępująca je tłuszczami roślinnymi. Taką dietę stosowali głównie mieszkańcy Grecji (Krety) i południowych Włoch. Od tej pory ich styl odżywiania nazywamy "dietą śródziemnomorską"
Dieta śródziemnomorska charakteryzuje dużą zawartością warzyw, w tym zielonych, liściastych, głównie świeżych. Szczególną pozycję w kuchni śródziemnomorskiej zajmują pomidory. Pełnią one rolę bazy dla sosów do makaronu, pizzy, ryb i owoców morza. Kuchnia śródziemnomorska wykorzystuje pomidory w każdej postaci. Z innych warzyw, najczęściej wykorzystuje się karczochy, paprykę, brokuły, bakłażany, szparagi, cukinię, fasolę, jarmuż, por oraz czosnek.
Istotne jest, by dieta była bogata w pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona roślin strączkowych, ale także świeże owoce. W diecie śródziemnomorskiej zaleca się spożywanie 3 porcji owoców dziennie, przy czym porcja to np. pół jabłka lub 7 truskawek.
Kluczowe w diecie są owoce morza. Ostrygi, krewetki, małże i homary zawierają bardzo dużo białka, ale niewiele tłuszczu. Na dodatek w ich skład wchodzą takie minerały, jak potas fosfor, magnez i cynk oraz wielonienasycone kwasy tłuszczowe, których niedobór ma bardzo niekorzystny wpływ na pracę serca.
Ważną role ogrywa oliwa z oliwek, bowiem do jej głównych cech należy stosunkowo niska kaloryczność, lekkostrawność oraz wysoka zawartość zdrowych tłuszczów. Zawiera ona duże ilości witaminy E, która zwalczają wolne rodniki i przeciwdziała rozwojowi chorób cywilizacyjnych i przedwczesnemu starzeniu się organizmu. Oliwa z oliwek jest zalecana do przyrządzenia zimnych dań. Nie należy jej absolutnie używać do długiego lub głębokiego smażenia, ze względu na niską temperaturę dymienia.
Inne produkty zalecane w diecie śródziemnomorskiej:
- zioła - głownie bazylia, rozmaryn, koper włoski, estragon, oregano, liść laurowy,
- fermentowane produkty mleczne - jogurty i różne gatunki serów produkowanych głównie z mleka owiec i kóz,
- jajka,
- mięso drobiowe,
- czerwone wina - kieliszek wina gronowego wypijany podczas obiadu chroni organizm przed rozwojem miażdżycy i choroby wieńcowej. Korzystny wpływ wina na zdrowie wynika głównie z zawartości polifenoli działających przeciwzakrzepowo.
CZYTAJ TAKŻE:
Naukowcy: Jeden rodzaj dań napędza chorobę Alzheimera
Co jedzą stulatkowie z niebieskich stref? Na talerzu proste składniki