Napój długowieczności sprzed 2 tys. lat. Wzmacnia, oczyszcza, pobudza metabolizm
Nazywana jest eliksirem długowieczności. Choć u nas cieszy się popularnością od niedawna, była cieniona już 2 tys. lat temu, m.in. ze względu na właściwości oczyszczające organizm. Kombucha to ostatni hit wśród napojów, eksponowany w sklepach i coraz chętniej przygotowywany w domach. Postanowiliśmy sprawdzić, jak działa.
Kombucha to, najprościej rzecz ujmując, fermentowany napój herbaciany. Nieco rozwijając - fermentowany, lekko kwaśny napój otrzymywany w wyniku fermentacji słodkiej herbaty przez specjalnie przygotowaną symbiotyczną kulturę drożdży i bakterii kwasu octowego, tzw. SCOBY - Symbiotic Culture of Bacteria and Yeast.
Nazwa "kombucha" łączy w sobie dwa słowa: "Kombu" - to imię koreańskiego lekarza, który sprowadził napój do Japonii i stosował go w leczeniu problemów trawiennych ówczesnego cesarza, oraz "cha", co w języku japońskim znaczy tyle co "napój".
Kombucha nie jest wymysłem naszych czasów. Raczono się nią już 2 tys. lat temu. Ze względu na swoje właściwości nazywana jest napojem/eliksirem długowieczności. W Europie zyskała popularność na początku XX wieku. Dziś sięga się po nią jeszcze chętniej. Amatorzy kombuchy przygotowują ją samodzielnie we własnej kuchni.
Do produkcji kombuchy można użyć zarówno herbaty zielonej, jak i herbat fermentowanych, np. herbaty czerwonej, ale dwa składniki - herbata czarna i cukier biały - uważane są za tradycyjne, a jednocześnie najlepsze, warunkujące właściwy skład napoju, a także jego prozdrowotne oddziaływanie.
Kombucha zawiera m.in. kwasy organiczne (w tym octowy, glukonowy, glukuronowy, L-mlekowy i jabłkowy), związki polifenolowe charakterystyczne dla herbaty, aminokwasy, witaminy z grupy B (np. tiaminę), witaminę C oraz metabolity drożdży i bakterii. Przypisuje się jej właściwości detoksykacyjne, chemoprewencyjne, przeciwutleniające, przeciwgrzybicze czy wzmacniające.
Nim przejdziemy do omówienia właściwości kombuchy, musimy zaznaczyć, że wpływ kombuchy na organizm człowieka wciąż nie został dobrze udokumentowany. Badania prowadzono głównie na modelu zwierzęcym oraz z wykorzystaniem linii komórkowych, i nie uzyskano dowodów jednoznacznie potwierdzających, że napój ten wykazuje u ludzi podobne jak u zwierząt właściwości prozdrowotne. Jednak te dotychczas zebrane sugerują, że to coś więcej niż smaczny napój.
Wskazuje się, że kombucha powinna być traktowana jedynie jako napój odżywczy, uzupełniający dietę w składniki bioaktywne, suplement diety. Zalecana jest ostrożność, gdyż po wypiciu kombuchy odnotowywano działania niepożądane, m.in. zawroty głowy, nudności, wymioty, reakcje alergiczne, a także przypadki zatrucia barwnikami i metalami ciężkimi. Ważny jest umiar w spożywaniu i uważność w procesie przygotowania napoju w warunkach domowych. Przygodę z kombuchą należy zaczynać od małych ilości, wprowadzać ją stopniowo i nie przekraczać ok. 100 ml dziennie.
Jaki wpływ na organizm może mieć spożywanie kombuchy?
Kombucha ma właściwości probiotyczne
Kombucha, podobnie jak inne produkty fermentowane, zawiera probiotyki, czyli żywe mikroorganizmy (bakterie i drożdże), które, podawane w odpowiednich ilościach, wywierają korzystny efekt zdrowotny. Wskazuje się, że spożywanie kombuchy może pomóc w utrzymaniu zdrowej flory jelitowej (i pozytywnie wpłynąć na odporność) oraz poprawie trawienia. Dokładny wpływ na organizm zależy jednak od rodzaju bakterii i drożdży obecnych w napoju.
Sposób na lepszą odporność
Probiotyki obecne w kombuchy mogą wspomagać odporność, ale napój zawiera też witaminę C, witaminy z grupy B oraz polifenole, które też są niezwykle istotne dla utrzymania prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego i zwalczania stanów zapalnych. Ten fermentowany napój to także choćby kwas octowy o działaniu antybakteryjnym.
Wpływ na wątrobę
Badania z udziałem zwierząt i z wykorzystaniem linii komórkowych wykazały, że kombucha ma właściwości detoksykacyjne. Może zapobiegać zmianom lub łagodzić zmiany fizjologiczne i uszkodzenia wątroby indukowane przez różnego rodzaju szkodliwe czynniki.
Kombucha może przedłużać życie
W badaniach na myszach stwierdzono, że efektem spożywania kombuchy może być dłuższe życie. Poza tym u zwierząt zaobserwowano poprawę kondycji fizycznej. Uważa się, że kombucha wzmacnia, dodaje witalności, a jej zwolennicy zwracają uwagę, że dodaje energii i poprawia koncentrację.
Spożywanie kombuchy a ryzyko chorób serca
Badania, ponownie na zwierzętach, pokazują, że kombucha może zmniejszać ryzyko chorób serca. Spożywanie kombuchy może zwiększyć poziom "dobrego" cholesterolu, a obniżyć poziom "złego" cholesterolu. Poza tym napój ten może regulować ciśnienie krwi.
Kombucha a nowotwory
Wskazuje się na możliwe właściwości chemoprewencyjne kombuchy. Według badaczy ma to związek z obecnością związków polifenolowych i produktów ich rozkładu powstających podczas fermentacji napoju. Kombucha może działać hamująco lub spowalniająco na zmiany nowotworowe.
Kombucha a poziom cukru we krwi
Regularne picie kombuchy obniża poziom cukru we krwi u osób chorych na cukrzycę typu 2 - wynika z ostatnich badań. Potrzebne są jednak dalsze badania na ludziach, by potwierdzić wyniki.
Picie fermentowanego napoju herbacianego na figurę
Kombucha przyspiesza metabolizm, może pomóc kontrolować apetyt, co może wspierać kontrolę masy ciała. Badania wykazały, że dzięki zawartości kwasu octowego, jabłkowego i polifenoli napój ogranicza gromadzenie się tłuszczu w organizmie.
Kombuchy przypisuje się wiele właściwości, co niewątpliwie zwróci uwagę wielu osób, jednak warto wiedzieć, że nie będzie ona dobrym wyborem dla wszystkich. Jak wskazują eksperci, kombucha ma bardzo niskie pH, kwasowe, co jest ważną informacją dla osób z chorobami układu pokarmowego, np. wrzodami. Powinni oni unikać kombuchy, ewentualnie mocno ją rozcieńczyć.
Druga ważna kwestia - kombucha może zawierać pewne ilości alkoholu, zwłaszcza ta przygotowywana samodzielnie w domu. Dlatego nie powinno podawać się jej dzieciom, nie powinni jej pić kierowcy, kobiety w ciąży i karmiące piersią. Co się tyczy sklepowej kombuchy to zawartość alkoholu jest redukowana.
Warto także mieć na uwadze, że ten fermentowany napój zawiera dużo fluoru. Regularne spożywanie już jednej szklanki (ok. 300 ml) tego napoju każdego dnia może spowodować przekroczenie dopuszczalnych norm i skutkować problemami zdrowotnymi.
Źródła:
Funkcjonalny i pokrzepiający napój kombucza - właściwości prozdrowotne i bezpieczeństwo zdrowotne, "Problemy Higieny i Epidemiologi": 2016, 97(4): 335-340.
https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C94396%2Ckombucha-moze-byc-zrodlem-fluoru-w-diecie-wiec-trzeba-uwazac-ze-spozyciem.
https://pharmeasy.in/blog/benefits-of-kombucha-a-detailed-examination-based-on-research/.
https://www.healthline.com/nutrition/8-benefits-of-kombucha-tea.
CZYTAJ TAKŻE:
Najgorsze towarzystwo dla kawy. Unikaj rano, podczas obiadu i na imprezie
To nie jest najlepsza pora na herbatę. Zwracaj też uwagę na to, ile pijesz
Sekretny napój gwiazd na płaski brzuch i odchudzanie. Tylko trzy składniki