Nieoczywiste właściwości ziemniaka. Tego o nim nie wiedziałeś
Barabola, bulba, rzepa, swapka, grula, perka, pyra, ziymniok, inaczej kartofel. Ziemniak niejedno ma imię i nie tylko na polskich stołach króluje. Jest w ścisłej piątce najczęściej uprawianych roślin na świecie. Ale czy jest zdrowy? Wokół ziemniaków narosło niestety wiele mitów. Jednym z najczęściej powtarzanych jest ten, który mówi, że są one bardzo kaloryczne. To jednak nie wszystko. Tymczasem ziemniaki są dobre dla serca, jelit czy śledziony.
Ziemniaka znajdziemy na wszystkich kontynentach. Do Europy trafił za sprawą Hiszpanów wracających z konkwisty. Zanim jednak zachwycił smakiem królewskie podniebienia, zdobył serca węgierskich księżniczek i francuskich władców swoim kwiatem. Wpinany we fraki i włosy budził zachwyt. Ponoć król Jan III Sobieski swojej ukochanej Marysieńce, z podróży, w dowód miłości, wysyłał ziemniaki. Uznał je za najpiękniejszy wyraz swoich uczuć.
W ostatnich latach ziemniak nieco rzadziej gości na stołach. Posądza się go o kaloryczność. A niesłusznie, bo ugotowany ziemniak ma raptem 72 kcal, a za złą chlubę odpowiadają dodawane do niego sosy, zasmażki, masło czy śmietana.
Polecamy: Nigdy nie łącz z ziemniakami. Dojdzie do fermentacji w żołądku
Ziemniaki są bogate w witaminy: C, z grupy B (B1, B2, B3, B6, B12), A, D i E.
Poza witaminami znajdziemy w nich związki fenolowe o charakterze przeciwutleniaczy. Do tego mikroelementy (jod, żelazo, miedź, cynk i mangan) i makroelementy (fosfor, wapń, magnez, potas, sód).
Najbardziej cenne ze względu na prozdrowotne właściwości są andyjskie odmiany ziemniaka, o barwnym miąższu, zawierające antocyjany, których ziemniak nie traci nawet po rocznym przechowywaniu czy upieczeniu. Związki te pomagają zapobiegać rozwojowi chorób sercowo-naczyniowych, nowotworów oraz degradacji siatkówki oka.
Słodycz ziemniaka, z powodu której wielu wyeliminowało go z diety, pozytywnie wpływa na pracę śledziony i trzustki. Szczególnie u tych, którzy nie przyswajają innych węglowodanów wystarczająco dobrze.
Ziemniak łagodzi wszelkiego rodzaju zapalenia. Neutralizuje kwasy w organizmie, co pomaga w przypadku artretyzmu i reumatyzmu.
Sok z ziemniaka stosuje się zewnętrznie na oparzenia, a pije, by obniżyć ciśnienie i wyleczyć wrzody żołądka i dwunastnicy.
Zwalcza również drobnoustroje i korzystnie wpływa na florę bakteryjną jelit.
W Ameryce Południowej, skąd ziemniak pochodzi, był powszechnie znanym lekarstwem stosowanym zewnętrznie na owrzodzenia, egzemy, karbunkuły (czyraki gromadne), obrzęki i bóle oczu.
Walory smakowe ziemniaka docenił król Francji Ludwik XVI, który znalazł sposób, by przełamać niechęć chłopów do nowinek. Kazał grodzić plantacje ziemniaka, a na ich straży stawiał wojsko. Fortel okazał się skuteczny. Miejscowa ludność uznała uprawy za cenne, zakasała rękawy i rozkradła bulwy ziemniaka, przyczyniając się tym samym do rozpowszechnienia upraw.
Ziemniak jedzony ze skórką jest jednym z najbardziej kompletnych pod względem odżywczym posiłków, a dowiedli tego na własnej skórze duńscy naukowcy, którzy przez trzy lata żywili się wyłącznie ziemniakami.
Według chińskiej medycyny ziemniaki wzmacniają aspekt Yin organizmu, rozwijając u człowieka wrażliwość, opiekuńczość i współczującą naturę.
Są i tacy badacze, którzy gwałtowny wzrost liczby Europejczyków przypisują właśnie uprawie ziemniaka.
Elżbieta Sawerska
CZYTAJ TAKŻE:
Czarna lista produktów, które szkodzą wątrobie
Ustalono, kto nie powinien jeść ziemniaków. Groźny też groch i kapusta
