Pijesz kawę z mlekiem w ciągu dnia? Lekarka: to droga do insulinooporności i tycia

Niedawno, podczas wizyty lekarskiej kardiolog zaleciła mi zweryfikowanie tego, co i o jakiej porze piję. Borykam się z zespołem metabolicznym, muszę więc pilnować ciśnienia tętniczego i jestem obarczona większym ryzykiem przybierania na wadze. Na moją uwagę o tym, że wraz z wiekiem i pogorszeniem metabolizmu, trudniej jest schudnąć, lekarka zapytała, czy pije kawę z mlekiem. - Oczywiście, cały czas - odpowiedziałam.  - Nie pani jedna - skomentowała, i zasugerowała mi zmianę tego nawyku. 

- Badania mówią, że kawę z mlekiem powinno się pić wyłącznie do posiłków. Jeśli pije ją pani później, to tak, jakby cały czas zajadała przekąski - dodała. Zaprotestowałam, że przecież nie słodzę kawy, a mleko, które do niej dolewam, jest niskotłuszczowe. W odpowiedzi usłyszałam, że nie ma to znaczenia - dla organizmu każda, nawet najmniejsza dawka węglowodanów, oznacza konieczność produkcji insuliny. 

Wydawać by się mogło, że kawa, do której dodajemy tylko mleko, nie ma wiele kalorii, a zatem nie będzie wpływała na nadprogramowe kilogramy. Jednak mleko to w dużej mierze tłuszcz i cukier (a konkretnie cukier mleczny, czyli laktoza), które nie pozostają obojętne dla organizmu. Należy wiedzieć, że przyjęcie jakiegokolwiek pokarmu, niezależnie czy jest on w formie stałej, czy płynnej, powoduje wzrost glikemii, czyli poziomu cukru we krwi. 

Nawet pojedynczy krakers, orzech, jogurt lub dwa łyki mleka, jak ma to miejsce w przypadku kawy z mlekiem, sprawiają, że trzustka zmuszona jest produkować insulinę - niezbędną do metabolizowania cukru i obniżania jego poziomu we krwi (mówiąc w dużym uproszczeniu).  

Najwyższy poziom cukru we krwi mamy bezpośrednio po posiłkach. Zwłaszcza, jeżeli są to posiłki z wysokim indeksem glikemicznym, wysokowęglowodanowe, zawierające produkty mączne, ryż, makaron, kaszę, pieczywo, a także owoce i gotowane warzywa korzeniowe - bo to w nich stosunek węglowodanów jest najwyższy. 

Organizm zdrowego człowieka po zmetabolizowaniu składników odżywczych przyjętych z posiłkiem dość szybko wyhamowuje produkcję insuliny - jej poziom we krwi spada, a cukier przetwarzany jest w energię. Takiej osobie jedna kawa z mlekiem, nie ważne - z cukrem czy bez - zapewne nie zaszkodzi. 

Zupełnie inaczej dzieje się u osób, które mają niewrażliwość komórek na insulinę, czyli właśnie insulinooporność. Podobnie zachowuje się organizm osób z cukrzycą typu 2, a także większości osób z otyłością brzuszną. Ciągłe dostarczanie sobie cukru, nawet w maleńkich dawkach, pod postacią słodzonego lub mlecznego napoju, doprowadza do utrzymywania się poziomu insuliny na wysokim poziomie. W efekcie dochodzi do uniewrażliwienia się organizmu na insulinę - komórki przyzwyczajają się do jej wysokiego stężenia i staje się mniej skuteczna.

Nie bez powodu więc jedną z głównych zasad zdrowej diety odchudzającej i przeciwcukrzycowej, jest reguła niejedzenia między posiłkami. Jednak o ile osoby na diecie faktycznie pilnują się i stronią od przekąsek, to o napojach bardzo często zapominają. Kawa jest tego częstym przykładem.

Kawa czarna w wersji bez cukru nie ma kalorii i ma zerowy indeks glikemiczny, nie zaburza więc metabolizmu cukrów. Mało tego, jak pokazują niektóre badania, kawa działa na ten proces pozytywnie, poprawiając poposiłkową odpowiedź glikemiczną organizmu. 

Czytaj więcej na ten temat: Czarna kawa wpływa na spadek cukru we krwi. Może pomóc ustrzec się przed cukrzycą

Często zadajemy sobie pytanie: dlaczego mieszkańcy południa Europy, na przykład Włoch, są szczupli, mimo że jedzą spore ilości węglowodanów pod postacią makaronu pieczywa i pizzy? A czemu mieszkańcy Stanów Zjednoczonych znacznie częściej obarczeni są nadwagą? Oczywiście na występowanie otyłości w populacji wpływ ma bardzo wiele czynników, od poziomu aktywności fizycznej, przez nawyki żywieniowe, aż po geny i klimat, nie mniej nie bez znaczenia pozostaje również to, w jaki sposób w danym kraju podchodzi się do jedzenia między posiłkami, w tym do picia kawy. 

Na południu pije się duże ilości wody, a kawę pije się zwykle czarną. Włosi nie wyobrażają sobie zamówienia cappuccino inaczej niż tylko do śniadania. Osoby, które we włoskiej kawiarni popijają kawę ze spienionym mlekiem po południu, najprawdopodobniej są turystami - tak też zresztą Włosi rozróżniają ich już z daleka. 

W Polsce dużą popularnością cieszy się biała kawa. Wiele osób ma dodatkowo nawyk jej słodzenia, co podnosi i kaloryczność i indeks glikemiczny tego napoju. Jesteśmy też narodem, który lubi kawę pić długo i powoli. Kubek białej kawy niejednej osobie towarzyszy przez cały dzień, stojąc tuż obok jej miejsca pracy. Popijana małymi łykami biała sprawia, że poziom insuliny we krwi jest przewlekle podwyższony. 

Ważnym zaleceniem dla osób z otyłością i insulinoopornością jest przestrzeganie regularności posiłków. Dzięki stałym porom jedzenia, metabolizm jest dobrze wyregulowany, a organizm "wie" kiedy spodziewać się wyrzutów insuliny. Dzięki temu w czasie postu między posiłkami, poziom insuliny szybciej spada i dłużej utrzymuje się na niskim poziomie. Pilnowanie postu między posiłkami to droga do powtórnego uwrażliwienia organizmu na insulinę i poprawy stanu zdrowia. Pozytywnym efektem będzie również zrzucenie zbędnych kilogramów, gdyż metabolizm cukrów zacznie lepiej funkcjonować. 

Jeśli więc borykasz się z otyłością brzuszną, trudno jest ci zrzucić kilogramy, a po posiłku czujesz ochotę na słodycze - prawdopodobnie poziom, insuliny w twojej krwi po posiłkach zbyt długo utrzymuje się na wysokim poziomie. 

Pilnuj, aby między posiłkami pić wyłącznie napoje, które mają zerowy indeks glikemiczny: jest to niesłodzona herbata czarna, zielona, czerwona, biała, herbata rooibos, rozmaite napary ziołowe oraz kawa bez mleka i bez cukru. Na szczycie listy najlepszych napojów jest oczywiście woda. 

Jeżeli nie lubisz smaku gorzkiej, czarnej kawy możesz dodać do niej odrobinę cytryny lub sproszkowanego cynamonu, który, jak pokazują badania, jest jedną z najskuteczniejszych przypraw naturalnie wspomagających walkę z cukrzycą. 

Wracając zaś do samej kawy - jak najbardziej możesz ją pić. Naucz się jednak wybierać mądrze. Kawę z mlekiem (niezależnie od tego, jakie mleko wybierasz, roślinne czy krowie, wysoko czy niskotłuszczowe) pij wyłącznie do posiłku, najlepiej do śniadania, gdyż rano odpowiedź glikemiczna organizmu jest zwykle najlepsza. Potem staraj się już pić kawę bez dodatków, które podniosłyby jej indeks glikemiczny. 

Czarna, mocna kawa w ilościach od trzech do maksymalnie czterech filiżanek dziennie jest zalecana w profilaktyce cukrzycy, wpływa pozytywnie na pracę wątroby i serca. Nie trzeba więc z niej rezygnować.

CZYTAJ TAKŻE:

Kawa przedłuża życie i chroni serce. Pij tylko taką!

Tak sprawdzisz, czy masz insulinooporność. Najważniejszy wskaźnik ujawnia się rano

Olej MCT to hit na spalanie tłuszczu. Kuloodporna kawa niszczy też grzyby i bakterie