Antybiotykooporność jest zabójcza. Jak się przed nią uchronić?
Antybiotykooporność to coraz powszechniejszy problem, który jest poważnym zagrożeniem dla wielu pacjentów. Z szacunków WHO wynika, że do 2050 roku może odpowiadać nawet za 10 mln śmierci rocznie. W jaki sposób? Wiadomo na ten temat stosunkowo mało. Uważa się jednak, że jedną z możliwych przyczyn może być nadużywanie lub nieprawidłowe stosowanie antybiotyków. Co jeszcze warto wiedzieć na temat antybiotykooporności? Poniżej znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje.
Wynalezienie antybiotyków odegrało ogromną rolę i całkowicie odmieniło medycynę. Dzięki nim z powodzeniem można leczyć choroby, które jeszcze kiedyś uważane były za śmiertelne. Niestety, powszechne stosowanie antybiotyków niesienie również pewne zagrożenie. Z tego powodu Komisja Europejska na wniosek Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób ustanowiła nawet Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach. Przypada on na 18 listopada. Tego dnia zwraca się uwagę m.in. na kwestię antybiotykooporności, która może obniżać skuteczność wielu terapii. To coraz powszechniejszy problem w wielu krajach.
Szacuje się, że każdego roku z tego powodu umierać może nawet 700 tys. osób. Wiele wskazuje na to, że będzie jeszcze gorzej. Z najnowszych badań wynika bowiem, że do 2050 roku może odpowiadać nawet za 10 mln śmierci rocznie.
Aby dobrze zrozumieć problem, przede wszystkim należy pamiętać o tym, że to nie ludzie są oporni na antybiotyki, a znajdujące się w ludzkich jelitach bakterie. Jedną z możliwych przyczyn antybiotykooporności może być nadużywanie antybiotyków. Specjaliści od dawna alarmują, że przyjmujemy zbyt dużo antybiotyków.
Dodatkowym problemem jest fakt, że substancje te bardzo często przypisywane są pacjentom bez odpowiedniego wskazania. Zwłaszcza w warunkach pozaszpitalnych. Amerykańskie badania pokazują, że skala tego problemu może być ogromna. Wśród 40 mln zbadanych pacjentów aż 27 mln mogło przyjmować antybiotyki niepotrzebnie. Dotyczyło to m.in. chorych na grypę, przeziębienie i inne infekcje wirusowe. Warto pamiętać, że antybiotyki nie są w stanie poradzić sobie z wirusami. Działają wyłącznie na bakterie.
Kolejną kwestią jest nieprawidłowe przyjmowanie antybiotyków. Bywa, że pacjenci zaprzestają brania antybiotyków, gdy tylko poczują lekką poprawę. Tymczasem by uniknąć antybiotykooporności, należy wybrać całą przepisaną dawkę antybiotyków. Do końca! W przeciwnym razie w organizmie mogą zachować się pojedyncze bakterie, które przetrwały leczenie antybiotykiem. Tak właśnie powstają bakterie odporne na działanie substancji zawartych w antybiotykach. Jeśli zaczną się mnożyć, kolejna terapia tym samym lekiem nie będzie już na nie działała.
Nie ma wątpliwości, że na ten temat wciąż wiemy stosunkowo mało. Jedno jest jednak pewne - antybiotykooporność jest nieodwracalna. Aby zagwarantować pacjentom odpowiednie metody leczenia, stale poszukuje się nowych antybiotyków. Niezwykle ważne jest również to, aby podczas każdej antybiotykoterapii zachować ostrożność i stosować się do wskazań lekarskich. Nie należy samodzielnie odstawiać leku - nawet w przypadku, gdy zauważymy znaczną poprawę stanu zdrowia. To samo dotyczy ewentualnego przedłużenia terapii.
Tak jak zostało już napisane - antybiotyki zdecydowanie zbyt często przypisywane są przez lekarzy, dlatego wiele akcji społecznych na ten temat kierowanych jest bezpośrednio do środowiska lekarskiego. Kluczowe jest nagłośnienie problemu i zwrócenie uwagi na długotrwałe zagrożenia płynące z nadużywania antybiotyków.
Istotne jest także zachęcenie lekarzy do stosowania antybiogramu, czyli badania mikrobiologicznego. Dotyczy to zwłaszcza długotrwałego leczenia, które nie przynosi żadnych rezultatów. Dzięki badaniu można określić rodzaj bakterii, jaka doprowadziła do infekcji, co znacząco ułatwi dalsze leczenie i dobranie odpowiedniego leku.
Niestety przyjmowane przez nas antybiotyki nie sprowadzają się wyłącznie do substancji przypisywanych przez lekarzy. Wiele antybiotyków spożywamy nieświadomie. Są one bowiem powszechnie stosowane w przemyśle i rolnictwie. Chociażby w hodowli zwierząt - kur, świń czy krów. Aby zminimalizować ryzyko antybiotykooporności, należy rozważyć dietę wegetariańską lub ograniczyć spożywanie mięsa.
Walkę z problemem podejmuje również Parlament Europejski, który zdecydował, że od 2022 roku zabronione będzie podawanie antybiotyków zdrowym zwierzętom. Leki mają być stosowane wyłącznie w przypadku wystąpienia choroby, a nie jak dotychczas także w celach zapobiegawczych. To niezwykle istotna decyzja, ponieważ szacuje się, że zapobiegawcze stosowanie antybiotyków może stanowić nawet 90 proc. wszystkich przypadków podawania zwierzętom antybiotyków.
Czytaj także: