Jedz koniecznie na czczo i długo wstrzymaj się z kawą lub sokiem. Inaczej nie podziałają

Niektóre z medykamentów muszą być zażywane o określonej porze dnia, przed lub po posiłku, a nawet popijane odpowiednimi płynami. Czemu istnieją konkretne zasady co do przyjmowania leków? Które należy brać rano? Co jeśli pominie się dawkę leku? Odpowiadamy.

Chociaż większość leków można przyjmować niezależnie od pory dnia i spożywanego posiłku, część z nich wymaga znacznej systematyczności i konkretnych okoliczności stosowania. Np. niektóre farmaceutyki muszą być zażywane na czczo, a inne po posiłku. Wynika to z tego, że substancje zawarte w pożywieniu mogą wchodzić w interakcje z medykamentami, w efekcie nasilając lub osłabiając ich działanie. Zjedzenie posiłku wpływa także na wchłanianie. Poza tym, w zależności od pory dnia zmieniają się również inne czynniki:

• rano - wzrasta ciśnienie krwi, przyspiesza przemiana materii i intensyfikuje się praca gruczołów hormonalnych;
• po południu - szczyt aktywności pracy osiąga układ pokarmowy (wydzielane jest dużo soków trawiennych);
• wieczorem - większość procesów zwalnia, przygotowując organizm do snu, wtedy najlepiej zażywać leki na alergię lub astmę, obniżające cholesterol i nasenne. 

Jeżeli na ulotce danego leku widnieje informacja o tym, że powinien być przyjmowany na czczo, oznacza to zwykle chwilę po przebudzeniu, co najmniej pół godziny przed śniadaniem i około 8-12 godzin od ostatniego posiłku. 

Poranek jest najlepszą porą do stosowania leków:

• moczopędnych;
• na nadciśnienie;
• antydepresyjnych;
• na refluks;
• hormonów tarczycy;
• przeciwzakrzepowych.

Rzecz jasna mogą istnieć wyjątki od reguły, dlatego należy zachować czujność i zawsze zapoznać się z ulotką danego leku, a także przestrzegać zaleceń lekarza. To ważne, ponieważ u niektórych pacjentów farmaceutki są stosowane, "off -label", czyli poza wskazaniami uwzględnionymi w charakterystyce leczniczej produktu. Praktyka stosowania leku poza zaleceniami rejestracyjnymi jest legalna oraz powszechna i służy dobru pacjenta.

Może się zdarzyć, że zapomnisz wziąć lek. Jeżeli odstęp czasowy do kolejnej dawki jest niewielki (np. parę godzin), można pominąć tę jedną dawkę i powrócić do przyjętego schematu stosowania farmaceutyku. Jeśli do kolejnej dawki byłaby doba - należy wziąć lek, niezależnie od tego, że zjadło się już śniadanie czy wypiło kawę. Jest tak w przypadku leków z hormonów tarczycy - zawsze lepiej wziąć lek, który ewentualnie słabiej się wchłonie, niż nie wziąć go wcale. 

Z kolei godzina opóźnienia nie powinna być wskazaniem do nieprzyjęcia medykamentu - ewentualnie kolejną tabletkę można zażyć również z godzinnym opóźnieniem. Przyjmuje się, że pominąć dawkę leku powinno się zawsze jeśli do następnej dawki pozostało mniej niż 6 godzin. Najrozsądniej zapytać lekarza w trakcie wizyty, o to co zrobić w takiej sytuacji.

Czytaj także: Zapomniałeś o dawce witaminy D? Nic straconego! Możesz brać więcej raz w miesiącu

Farmaceutyki najbezpieczniej popijać wodą. Jak łatwo się domyślić, zdecydowanie niewskazane jest popijanie ich alkoholem, wchodzi on w interakcje, które mogą prowadzić do przekształcenia określonych substancji w szkodliwe związki zdolne do uszkodzenia wątroby i innych narządów wewnętrznych. 

Dobrym przykładem takiej sytuacji jest stosunkowo bezpieczny paracetamol - jego połączenie z napojem wysokoprocentowym, przedłuża metabolizm w wątrobie i osłabia działanie przeciwbólowe. 

Podobny mechanizm dotyczy antybiotyków. Z kolei leki przeciwdepresyjne popijane alkoholem mogą wykazywać nasilone działanie uspokajające, a przeciwzakrzepowe - zwiększać ryzyko niebezpiecznych krwawień. 

Co ciekawe inne płyny mogą okazać się równie niebezpieczne - np. sok z grejpfruta w połączeniu ze statynami i lekami przeciwhistaminowymi, napar z dziurawca i hormonalna terapia zastępcza, czy produkty mleczne i niektóre antybiotyki z grupy fluorochinolonów lub tetracyklin.

Jak uchronić się przed błędami podczas stosowania leków? Trzymaj się tych czterech zasad.

1. Przede wszystkim nie należy odstępować od zaleceń lekarza. Kierowanie się sugestiami znajomych lub niezweryfikowanymi internetowymi poradami może być bardzo niebezpieczne. 
2. Ponadto nie powinno się przyjmować jednoczasowo leków o podobnym działaniu. W tym celu warto zwracać uwagę na nazwy międzynarodowe substancji czynnych zawartych w lekach, aby uniknąć zażywania dokładnie tego samego leku, ale pod różnymi nazwami handlowymi. 
3. Pamiętaj także, by poinformować lekarza o wszystkich swoich schorzeniach przewlekłych i przyjmowanych substancjach. Pomocne może okazać się prowadzenie dzienniczka zażywania leków.  
4. Pamiętaj, by leki przyjmować zgodnie z zaleceniami. Warto poświęcić chwilę, by zapoznać się z ulotką. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem.

CZYTAJ TAKŻE: 

Jak przyjmować hormony tarczycy? To najbardziej kapryśny lek

Cztery witaminy w jednej tabletce. Oto co musisz wiedzieć o suplemencie diety ADEK