Powinien być w każdej apteczce. Pomoże na wzdęcia i uspokoi drażliwe jelita
Olejek z mięty pieprzowej, znany ze swoich właściwości łagodzących dolegliwości żołądkowo-jelitowe, zdobywa coraz większe uznanie jako skuteczny środek wspomagający leczenie zespołu jelita drażliwego (IBS). Badania naukowe potwierdzają jego pozytywny wpływ na redukcję bólu brzucha, łagodzenie objawów biegunki czy zaparć. Istotne jest także, że olejek miętowy jest wymieniony w zaleceniach diagnostyczno-terapeutycznych dotyczących zespołu jelita nadwrażliwego, wydanych przez Polskie Towarzystwo Gastroenterologii. W jakich celach możemy jeszcze stosować olejek z mięty pieprzowej? Odpowiadamy.
Zespół jelita drażliwego (IBS, od ang. Irritable Bowel Syndrome) to zaburzenie funkcji jelit, które charakteryzuje się różnymi objawami związanymi z pracą przewodu pokarmowego. Najczęściej występujące między 20. a 50. rokiem życia. Ocenia się, że może dotyczyć nawet 20 proc. populacji, choć warto pamiętać, że wiele przypadków nie zostaje zdiagnozowanych.
Objawy zespołu jelita drażliwego mogą obejmować:
- bóle brzucha,
- zmienność rytmu wypróżnień,
- wzdęcia i gazy,
- zmiany w konsystencji stolca,
- odczucie niepełnego wypróżniania.
Kryteria rzymskie:
Według kryteriów rzymskich IV typowymi cechami zespołu jelita drażliwego są:
Ból brzucha lub dyskomfort w jamie brzusznej trwający co najmniej 3 dni w miesiącu przez ostatnie 3 miesiące (początek objawów datowany na 6 miesięcy przed rozpoznaniem).
Ból brzucha/dyskomfort związany jest z co najmniej dwoma z trzech wymienionych objawów:
- zmniejsza się po wypróżnieniu,
- zmniejsza się po wypróżnieniu i związany jest ze zmianą częstotliwości wypróżnień,
- zmniejsza się po wypróżnieniu i związany jest ze zmianą konsystencji stolca.
American College of Gastroenterology (ACG) wyróżnia cztery główne podtypy IBS:
IBS-D (Zespół jelita drażliwego z biegunką). W przypadku tego podtypu dominują objawy biegunki. Pacjenci mogą doświadczać częstych i luźnych stolców.
IBS-C (Zespół jelita drażliwego z zaparciem). W tym przypadku głównym objawem jest zaparcie. Pacjenci mogą odczuwać trudności w regularnym i skutecznym wypróżnianiu.
IBS-M (Zespół jelita drażliwego z mieszanymi objawami). Osoby z tym podtypem doświadczają zarówno biegunek, jak i zaparć. Objawy mogą zmieniać się w czasie.
IBS-U (Zespół jelita drażliwego nieokreślony). W tej kategorii znajdują się pacjenci, którzy nie spełniają jasnych kryteriów dla żadnego z powyższych podtypów, ale nadal doświadczają objawów zespołu jelita drażliwego.
Przyczyny IBS nie są dokładnie znane, ale wiele czynników może wpływać na rozwój tego schorzenia. Mogą to być czynniki genetyczne, zaburzenia w ruchu jelit, nadwrażliwość jelit, "tzw. "nieszczelne jelito", stres czy infekcje. Diagnoza opiera się na ocenie objawów i wykluczeniu innych możliwych schorzeń.
Pacjenci z IBS, u których występują łagodne i sporadyczne objawy, zwykle czują się lepiej po wprowadzeniu zmian w stylu życia i diecie, która często obejmuje dietę ubogą w fermentowane oligo-, di- i monosacharydy oraz poliole (tzw. dieta FODMAP), a w niektórych przypadkach wiąże się z unikaniem laktozy i glutenu.
Według wytycznych Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii z 2018 roku, olejek z mięty pieprzowej jest uznawany za jedną z opcji terapeutycznych w leczeniu osób cierpiących na zespół jelita nadwrażliwego, obok probiotyków, błonnika i modyfikacji diety. Zaleca się stosowanie tego preparatu szczególnie u pacjentów z IBS, u których główne objawy to bóle brzucha i wzdęcia.
Olejek miętowy zawiera związki, które działają na patofizjologię IBS, w tym L-mentol, który blokuje kanały wapniowe w mięśniach gładkich, wywołując w ten sposób działanie przeciwskurczowe na przewód pokarmowy. Ma działanie przeciwdrobnoustrojowe, przeciwzapalne, przeciwutleniające, immunomodulujące i znieczulające, z których wszystkie mogą być istotne w leczeniu IBS.
W 2016 roku Cash i in. opublikowali wyniki 4-tygodniowego, podwójnie ślepego, kontrolowanego placebo badania RCT, w którym testowano nowatorski, zastrzeżony preparat mięty pieprzowej z powłoką dojelitową pod kątem jego potencjalnej skuteczności w zmniejszaniu objawów IBS u 72 pacjentów z IBS-M (typ mieszany) lub IBS-D (z zaparciami).
Specjalistyczna powłoka dojelitowa zastosowana w ich badaniu składała się z matrycy w stanie stałym, która była potrójnie powlekana i zaprojektowana tak, aby dostarczać olejek miętowy o przedłużonym uwalnianiu do jelita cienkiego z mniejszą liczbą potencjalnych działań niepożądanych.
Po zakończeniu badania zaobserwowano istotne korzyści w grupie pacjentów stosujących olejek miętowy w porównaniu do grupy stosującej placebo w leczeniu zespołu jelita drażliwego (IBS). W grupie stosującej olejek miętowy zaobserwowano 40% redukcję całkowitej punktacji objawów IBS. W porównaniu do grupy placebo, gdzie zmniejszenie to wyniosło 24,3%. To sugeruje, że olejek miętowy mógł być skutecznym środkiem w łagodzeniu objawów IBS. Stwierdzono zwiększoną poprawę zarówno ogólnej punktacji objawów żołądkowo-jelitowych, jak i indywidualnych objawów w grupie stosującej olejek miętowy w porównaniu do grupy placebo.
W celu zmniejszenia objawów ogółem rekomendowane jest stosowanie wybranych preparatów olejku z mięty pieprzowej. Autorzy "Rekomendacji diagnostyczno-terapeutyczne w zespole jelita nadwrażliwego" sugerują stosowanie preparatu w przeliczeniu na miligramy olejku miętowego w dawce 180-225 mg olejku dwa razy na dobę.
Dotychczas nie określono minimalnego, optymalnego ani maksymalnego czasu stosowania olejku z mięty pieprzowej. Na podstawie dostępnych badań sugerowane jest stosowanie preparatu od 2 do 12 tygodni. Skuteczność i bezpieczeństwo dłuższego stosowania muszą być potwierdzone badaniami.
Pamiętaj: przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza jeśli istnieją inne schorzenia lub są przyjmowane leki. Niektóre osoby mogą być wrażliwe na miętę, dlatego ważne jest monitorowanie reakcji organizmu i dostosowywanie dawki w razie potrzeby.
Od wieków znane są lecznicze właściwości mięty pieprzowej. Znajduje ona zastosowanie m.in. w:
Leczeniu dolegliwości żołądkowych. Olejek z mięty pieprzowej może pomóc w łagodzeniu objawów niestrawności, wzdęć, bólów brzucha i zgagi. Wpływa on na wydzielanie soku żołądkowego, ułatwiając trawienie i przyswajanie pokarmów.
Łagodzeniu bólu głowy. Wdychanie aromatu olejku z mięty pieprzowej może pomóc w złagodzeniu bólu głowy i migren.
Przynosi ulgę dla układu oddechowego. Olejek może być stosowany do inhalacji w celu ulgi dla dróg oddechowych. Może pomóc w łagodzeniu objawów przeziębienia, kataru i kaszlu.
Stymuluje układ krążenia. Masaż z użyciem olejku z mięty pieprzowej może pomóc w pobudzeniu krążenia krwi.
Działa relaksacyjnie i redukuje stres. Aromaterapia z użyciem olejku z mięty pieprzowej może pomóc w relaksacji, redukcji stresu i poprawie nastroju.
Odstrasza insekty. Zapach olejku z mięty pieprzowej może działać odstraszająco na owady, takie jak komary.
Źródło:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6337770/
Anna Pietrzak i inni.: Rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne w zespole jelita nadwrażliwego