Cynk ważny dla odporności. Niedobór można poznać po skórze i włosach
Czy wiesz, że bez cynku organizm nie będzie działał prawidłowo? Pośród wielu funkcji, jakie spełnia on w organizmie, najczęściej wymienia się jego dobroczynny wpływ na kondycję naszych włosów i paznokci, a także odczuwanie smaku i zapachu. Choć należy do mikroelementów, trzeba sobie powiedzieć jasno - czasem małe jest wielkie, a w tym przypadku nawet niezbędne. Dlaczego? Bo bez cynku nie ma mowy o dobrej odporności organizmu.
Cynk jest niezwykle ważnym pierwiastkiem, który odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Wykazuje on właściwości immunomodulacyjne, które korzystnie wpływają na reakcje obronne organizmu i pomagają w zapobieganiu infekcjom. Cynk jest istotny w procesach tworzenia i dojrzewania różnych komórek odpornościowych, w tym limfocytów T, fagocytów oraz komórek NK (Natural Killer). Te komórki odgrywają kluczową rolę w rozpoznawaniu i zwalczaniu infekcji oraz zarażeń, co sprawia, że cynk jest niezwykle istotny dla zdolności organizmu do obrony przed chorobami.
Cynk pełni wiele ważnych funkcji w naszym organizmie. Oddziałuje na ponad 300 enzymów, wchodząc w skład ok. 80 z nich. Jest niezbędny w syntezie białka oraz kwasów nukleinowych DNA i RNA. Wspiera pracę układu odpornościowego i wzmacnia naczynia krwionośne. Ale nie tylko.
Cynk:
- odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Jego niedobór powoduje spadek odporności oraz stany zapalne skóry;
- odgrywa ważną rolę w odczuwaniu zapachu i smaku;
- poprawia sprawność intelektualną, wspomaga również leczenie depresji;
- wpływa korzystnie na płodność, reguluje miesiączkowanie;
- chroni komórki przed niszczącym działaniem wolnych rodników;
- jest niezbędny w syntezie białka oraz kwasów nukleinowych DNA i RNA;
- wzmacnia włosy i paznokcie;
- uczestniczy w procesie mineralizacji kości i regeneracji tkanek;
- przyczynia się do regulacji ciśnienia krwi i zapobiegania żylakom;
- uczestniczy w przemianach białek, tłuszczów, węglowodanów.
Cynk jest niezbędny do produkcji przeciwciał, które są białkami produkowanymi przez układ odpornościowy w odpowiedzi na obecność patogenów. Przeciwciała pomagają organizmowi rozpoznawać i zwalczać infekcje. Dodatkowo cynk odgrywa istotną rolę w utrzymaniu integralności bariery śluzowej w organizmie, która stanowi pierwszą linię obrony przeciwko infekcjom. Zdrowa błona śluzowa jest bardziej odporna na patogeny.
Cynk wpływa także na rozwijanie i aktywację limfocytów, które są kluczowymi komórkami układu odpornościowego. Limfocyty B produkują przeciwciała, a limfocyty T uczestniczą w bezpośrednim niszczeniu zainfekowanych komórek. Cynk jest także zaangażowany w procesy antyoksydacyjne organizmu, chroniąc komórki przed uszkodzeniami wywołanymi przez reakcje oksydacyjne. Pomaga on również kontrolować odpowiedzi zapalne i ogranicza nadmierne stany zapalne.
Normy na cynk nie są stałe i podlegają zmianom w zależności m.in. od wieku i płci:
- dzieci 1-3 lata - 3 mg/dobę;
- 4-9 lat - 5 mg/dobę;
- 10-12 lat - 8 mg/dobę;
- 13-18 lat - 11 mg/dobę (chłopcy), 9 mg/dobę (dziewczęta);
- >19 lat - 11 mg/dobę (mężczyźni), 8 mg/dobę (kobiety).
Za najlepszą formę uważa się cynk w postaci 100 proc. chelatu aminokwasowego. Chelatacja, czyli przypisanie cząsteczkom ładunku elektrycznego, zwiększa ilość cynku w danej cząsteczce. Dzięki temu wzrasta dostępność cynku i jego lepsza przyswajalność przez organizm. Dość dobrze wchłaniane i powszechnie stosowane formy cynku to organiczne sole takie jak octan czy cytrynian.
Niedobór cynku może prowadzić do osłabienia układu odpornościowego, zwiększając ryzyko infekcji. Dlatego istotne jest, aby dostarczać organizmowi odpowiednią jego ilość poprzez zrównoważoną dietę.
Objawy niedoboru cynku to:
- pogorszenie stanu włosów, skóry i paznokci (m.in. stany zapalne skóry, trądzik, trudności z gojeniem się ran czy zajady),
- suchość w ustach,
- zaburzenia smaku i węchu,
- utrata apetytu,
- podatność na infekcje wirusowe,
- pogorszenie pamięci,
- ciągłe zmęczenie.
Za najlepsze źródła cynku uznaje się:
- otręby pszenne,
- kakao,
- kaszę gryczaną,
- fasolę,
- orzechy nerkowca,
- pistacje,
- pestki dyni,
a z produktów odzwierzęcych:
- ostrygi,
- kraby,
- wątróbkę,
- mięso drobiowe, wołowe.
CZYTAJ TAKŻE:
Mikstury na odporność. Pięć sprawdzonych receptur
Kiedy brakuje witaminy D. Objawy i skutki niedoboru witaminy słońca