Tych leków nie łącz ze sobą. Działanie będzie odwrotne do zamierzonego
Interakcje między lekami pojawiają się, gdy stosowane jednocześnie leki oddziaływują na siebie, przez co może dojść do modyfikacji ich działania - zmniejszenia efektywności leczenia czy zwiększenia ryzyka działań niepożądanych. Interakcje leków mogą zachodzić na wszystkich etapach wędrówki preparatu w organizmie - od wchłaniania w przewodzie pokarmowym, do interakcji na poziomie receptorów komórkowych. Jakie są rodzaje interakcji między lekami? Których leków nie należy ze sobą łączyć?
Interakcje między lekami pojawiają się najczęściej u pacjentów przyjmujących kilka (4-5) tabletek jednocześnie.
Pierwsze interakcje mogą się pojawić już na etapie przygotowania leku do podania, podczas sporządzania mieszaniny leków, np. w celu ich podania dożylnego. Ten typ interakcji nazywany jest interakcją farmaceutyczną.
Do interakcji może także dojść podczas przyjmowania dwóch różnych leków, które działają na te same receptory w organizmie - dochodzi wtedy do konkurencji między nimi o połączenie się z receptorem, co może skutkować zmianą siły (osłabieniem bądź nasileniem) i czasu działania jednego z leków.
Trzecim typem interakcji są interakcje farmakokinetyczne, które odbywają się podczas wędrówki leku w organizmie - zachodzą na etapie wchłaniania, transportu we krwi, dystrybucji leku w organizmie, metabolizmu czy wydalania z organizmu. W efekcie może dojść do:
- osłabienia działania danego leku pod wpływem utrudnionego wchłaniania, zwiększonego metabolizmu w wątrobie lub zwiększenia eliminacji;
- nasilenia działania lub toksyczności leku, co może być związane z osłabieniem wiązania się leku z białkami, obniżeniem rozkładu leku w wątrobie lub zmniejszeniem wydalania przez nerki.
Niektóre leki mogą wywoływać liczne interakcje z wieloma lekami. Chodzi tutaj w szczególności o doustne leki przeciwkrzepliwe (warfaryna), leki przeciwcukrzycowe i niesteroidowe leki przeciwzapalne. Interakcje pojawiają się również często przy stosowaniu leków przeciwarytmicznych, obniżających ciśnienie tętnicze i działających moczopędnie. Pojawiają się także w terapii antybiotykami i lekami przeciwnowotworowymi.
Niektóre interakcje mogą być niebezpieczne w skutkach, jeżeli odpowiednio wcześnie się ich nie wykryje. Należy tu wymienić m.in.:
- osłabienie działania przeciwpłytkowego kwasu acetylosalicylowego przez ibuprofen;
- łączenie niesteroidowych leków przeciwzapalnych i doustnych leków przeciwzakrzepowych (np. warfaryny) - połączenie to zwiększa ryzyko krwawień;
- osłabienia działania hipoglikemizującego insuliny przez glikokortykosteroidy, hormony tarczycy i leki moczopędne;
- nasilenie działania obniżającego tętno i ryzyko bloku serca przy jednoczesnym stosowaniu beta-blokerów (np. metoprolol) z blokerami kanału wapniowego (werapamil, diltiazem);
- obniżenie skuteczności doustnej antykoncepcji hormonalnej przez antybiotyki, leki przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe, niektóre leki antydepresyjne i przeciwpadaczkowe;
- zaburzenie wchłaniania leków przez inhibitory pompy protonowej (omeprazol, esomeprazol).
Niesteroidowe leki przeciwzapalne, czyli powszechnie dostępne i stosowane leki przeciwbólowe, bardzo często są przyczyną interakcji między lekami. Nie należy ich przyjmować z kwasem acetylosalicylowym (popularny Acard), ponieważ ograniczają one jego działanie przeciwpłytkowe.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne dodatkowo mogą wywoływać interakcje z:
- lekami przeciwzakrzepowymi - nasilają ich działanie przeciwkrzepliwe;
- lekami moczopędnymi;
- litem i metotreksatem poprzez zwiększenie ich stężenia w osoczu;
- glikokortykosteroidami - zwiększają ryzyko krwawień z przewodu pokarmowego;
- zydowudyną stosowaną w leczeniu HIV.
Przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku zapytaj się swojego lekarza o możliwe interakcje z lekami, które już przyjmujesz. Możesz je także sprawdzić w ulotce załączonej do opakowania preparatu. Pomocne mogą się okazać także darmowe platformy dostępne w internecie, które, po wpisaniu nazw leków, pokazują, jakie między nimi mogą zachodzić interakcje.
CZYTAJ TAKŻE:
Antybiotykooporność jest zabójcza. Jak się przed nią ochronić?
