Jedna filiżanka przed snem ukoi nerwy. Na stres działa nie tylko melisa
Stres powoduje znaczne pogorszenie samopoczucia, a w dzisiejszych czasach jest on niezwykle częsty. Stresuje nas brak lub nadmiar pracy, otoczenie, ciągły pośpiech. Jego objawami są zmęczenie, bezsenność lub wzmożona senność czy przyspieszone bicie serca. Zdarza się też, że odczuwalne są nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak biegunka czy ból brzucha. Najkorzystniej byłoby oczywiście wyeliminować czynniki stresogenne, jednak nie zawsze jest to możliwe. Z pomocą przychodzą zioła o właściwościach uspokajających, które zmniejszają objawy stresu i ułatwiają zasypianie. Które wybrać?
Za jedno z mocniejszych ziół o działaniu uspokajającym uchodzi dziurawiec lekarski. Stosuje się go w stanach nerwicowych i nawet przy depresji (głównie wyciągi alkoholowe i olejowe). Ziele dziurawca wykazuje działanie uspokajające, łagodzące stany obniżonego nastroju, zmniejszające napięcie i przeciwlękowe.
Zwykle jednak na nadmierne zdenerwowanie wystarczą łagodniejsze, a wciąż skuteczne zioła takie jak kozłek lekarski zwany walerianą. Ma charakterystyczny, intensywny zapach. Zawiera olejek eteryczny z głównym składnikiem octanem bornylu oraz kwasem walerenowym. Waleriana ma przede wszystkim właściwości uspokajające, nie wykazuje jednak wpływu uzależniającego na organizm, więc może być stosowana przez dłuższy czas. Kozłek lekarski stosowany jest w łagodnych niepokojach nerwowych, zmęczeniu, bezsenności, przy menopauzie, a także przy zespole napięcia przedmiesiączkowego (PMS). Stosowany bywa dla łagodzenia trzewnych bólów skurczowych z uwagi na swoje właściwości rozkurczowe. Do przygotowania naparu wykorzystuje się korzeń kozłka.. Każdy chyba słyszał o kroplach walerianowych. Dostępne są też tabletki walerianowe, które można zakupić w aptece.
Łatwo można też przygotować własne przetwory z tego ziela. Stosując czysty kozłek, trzeba pamiętać, żeby po 3-4 tygodniach zrobić kilkudniową przerwę - po czym można znów wrócić do jego stosowania. 3 łyżki rozdrobnionych korzeni kozłka zalej szklanką letniej wody i odstaw na 24 godziny. Przecedź, pij 3 razy dziennie po łyżce stołowej maceratu. Na dobry sen wypij herbatkę z kozłka: łyżeczkę rozdrobnionego korzenia zaparzaj 10 minut w 150 ml wrzątku, przecedź, posłódź miodem. Pij na godzinę przed snem. Na bezsenność pomoże też połączenie kozłka lekarskiego z chmielem zwyczajnym.
Szyszki chmielu pozwalają cieszyć się ukojonymi nerwami, gdyż chmiel osłabia przewodnictwo nerwowe. Szyszki chmielowe łatwo też zastosować w domowych terapiach na stres i problemy ze snem. Na przykład, 2 szyszki chmielowe zalej wrzątkiem i odstaw na 10 minut, a następnie przecedź. Pij 3 razy dziennie po 1/3 szklanki naparu przed jedzeniem. Inna opcja by ułatwić sobie zasypianie zaleca wrzucić do poszewki na małą poduszkę kilkanaście szyszek chmielu. Można też dodać garść lawendy. Pachnącą poduszkę połóż obok głowy lub użyj jak jaśka.
Liść melisy wykazuje działanie uspokajające i znajduje zastosowanie w nadpobudliwości nerwowej oraz trudnościach z zasypianiem. Klasyczny napar z melisy poprawi sen i zredukuje stres. Zawarte w niej substancje pomagają poradzić sobie z uczuciem "ściśniętego żołądka", spowodowanym zdenerwowaniem. Napar z melisy ma przyjemny, orzeźwiający, lekko cytrynowy smak.
Męczennica cielista (passiflora) działa uspokajająco, ułatwia zasypianie, znajduje zastosowanie w stanach napięcia nerwowego, lęku, a także w zaburzeniach gastrycznych pochodzenia nerwowego.
Lawenda wywiera łagodne działanie uspokajające i rozkurczowe na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, zatem pomaga w dolegliwościach jelitowych o podłożu nerwicowym, a także w stanach niepokoju i trudnościach z zasypianiem. Napar z kwiatów lawendy łagodzi bóle i zawroty głowy oraz obniża ciśnienie krwi. Kwiaty lawendy zawierają olejek eteryczny niezwykle chętnie wykorzystywany w aromaterapii. Jego główne składniki to octan linalilu i linalol, które obniżają aktywność ośrodkowego układu nerwowego. Wystarczy zaaplikować kilka kropel olejku lawendowego do kąpieli, rozcieńczony w oleju bazowym można stosować do masażu, a wymieszany z wodą do aromatyzowania powietrza.
Serdecznik pospolity wywiera działanie łagodnie uspokajające i znajduje zastosowanie w stanach napięcia nerwowego. Zawiera substancje (m.in. stachydrynę), które zmniejszają częstość skurczów serca, obniżają ciśnienie krwi i działają uspokajająco. Jest dostępny jako ziele do parzenia oraz w preparatach złożonych.
Osoby żyjące w ciągłym stresie i narażone na spadek odporności mogą sięgnąć po berberys. W medycynie ludowej berberys stosowany był jako lek uspokajający i regulujący pracę układu pokarmowego. Napar ziołowy z berberysu łagodzi stres i ułatwia zasypianie.
Arcydzięgiel - korzenie i owoce tej rośliny działają wyciszająco na układ nerwowy, łagodzą migreny i zaburzenia układu nerwowego, mają także pozytywny wpływ na trawienie i metabolizm. Arcydzięgiel jest częstym składnikiem ziołowych mieszanek uspokajających.
Rumianek to kolejna roślina łagodząca stany napięcia nerwowego. W koszyczkach rumianku znajdują się między innymi flawonoidy, pochodne kumaryny, cholina (korzystnie wpływa m.in. na rozwój i funkcjonowanie układu nerwowego, a także pracę wątroby). Z suszonych koszyczków rumianku przyrządza się napar lub nalewkę do picia. Kąpiele z rumiankiem wskazane są w celu poprawy nastroju.
Adaptogeny czyli środki, które mają zwiększyć odporność organizmu na czynniki stresogenne. Najbardziej popularne z nich to ashwagandha, traganek, różeniec górski, żeń-szeń, cytryniec chiński czy wąkrotka azjatycka. Preparaty adaptogenne są zalecane osobom przewlekle narażonym na stres, zapracowanym i zabieganym.
Różeniec górski przywraca równowagę psychiczną i fizyczną organizmu. Wspiera układ nerwowy i wspomaga pracę mózgu, co w efekcie prowadzi do rozluźnienia napięcia emocjonalnego i złagodzenia objawów nerwicy. Poprawia koncentracje i pamięć, a pity regularnie dodaje sił witalnych.
W każdej terapii ziołami należy robić przerwy: po czterech tygodniach spożywania ziół, zaleca się tygodniowy lub dwutygodniowy odstęp.
Bezpieczne zioła na uspokojenie przy karmieniu piersią oraz w ciąży to przede wszystkim rumianki. Najczęściej stosowany rumianek szlachetny ma kategorię A (można stosować w okresie ciąży), w klasyfikacji opracowanej przez ESCOP (ang. European Scientific Cooperative on Phytotherapy).
Przeciwwskazania do stosowania ziół należy rozpatrywać indywidualnie do każdego zioła. I tak np. w przypadku melisy będą to choroby wątroby, rumianku - reakcje alergiczne, lawendy - ciąża, choroby nerek, wątroby i żołądka.
Pijąc dziurawiec nie wolno się opalać, gdyż grozi to nabyciem trwałych plam lub przebarwień na skórze. Generalnie zioła na uspokojenie nie powinny być łączone z lekami uspokajającymi, nasennymi lub środkami farmakologicznymi przyjmowanymi w leczeniu stanów lękowych, depresji oraz nerwicy.
CZYTAJ TAKŻE:
Stres rujnuje zdrowie. Nadciśnienie, cholesterol i wrzody to nie wszystko
