W dzieciństwie podawały nam go mamy i babcie, dziś sięgamy po niego sami. To hit na odporność

Tran, czyli olej pozyskiwany z wątroby dorsza atlantyckiego i innych ryb z rodziny dorszowatych, to jeden z najstarszych i najbardziej cenionych naturalnych suplementów diety. Najwięcej tranu pochodzi z ryb złowionych w zimnych wodach północnego Atlantyku. Wątroba jest oddzielana od reszty ryby i natychmiast przetwarzana, aby zachować maksymalne wartości odżywcze. Choć zapach i smak tranu budzą kontrowersje, nie ma wątpliwości co do jego wyjątkowych właściwości prozdrowotnych.

Kwasy tłuszczowe omega-3 to jedne z najbardziej korzystnych tłuszczów dla organizmu. W tranie dominują dwa rodzaje: kwas eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA). EPA, działając głównie na układ sercowo-naczyniowy, wspomaga zdrowie serca, regulując eikozanoidy wyróżniające się działaniem antyzakrzepowym. Warto również wiedzieć, że jego silne właściwości przeciwzapalne są korzystne dla osób z chorobami autoimmunologicznymi, reumatoidalnym zapaleniem stawów czy zapaleniem jelit. Z kolei DHA odgrywa kluczową rolę w układzie nerwowym, szczególnie w rozwoju mózgu, wzroku i funkcjonowaniu neuronów.

Kwasy tłuszczowe EPA i DHA mają również znaczący wpływ na zdrowie psychiczne. Jak wynika z badań, wprowadzenie oleju rybnego jako źródła EPA i DHA może poprawić jakość zdrowia psychicznego u osób cierpiących na depresję, a także może wiązać się obniżeniem ryzyka zachorowania na depresję. Kwasy te zmniejszają stany zapalne w mózgu, poprawiają nastrój oraz pamięć i koncentrację. Obydwa korzystnie działają na gospodarkę lipidową. Obniżają poziom "złego" cholesterolu LDL i trójglicerydów, jednocześnie zwiększając stężenie "dobrego" cholesterolu HDL.

Tran to także witaminy - witamina D i witamina A. 

Witamina D, znana głównie z pozytywnego wpływu na zdrowie kości, jest niezbędna do prawidłowego wchłaniania wapnia i fosforu. Tran, który jest jej źródłem, był jednym z pierwszych naturalnych środków stosowanych do zwalczania krzywicy. Warto jednak wiedzieć, że witamina D pełni także funkcję immunomodulatora, regulując prawidłowe działanie układu odpornościowego. Pomaga w aktywacji komórek odpornościowych, takich jak makrofagi i limfocyty T, które są niezbędne do zwalczania patogenów. 

W badaniach opublikowanych w "Journal of Nutrition" wykazano, że osoby z niedoborem witaminy D są bardziej podatne na infekcje dróg oddechowych, w tym na grypę i przeziębienie, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Regularne stosowanie tranu może zmniejszyć ryzyko infekcji układu oddechowego u dzieci o nawet 30-40 proc. 

Witamina A, również obecna w tranie, także ma swój wpływ na ochronę przed wirusami i bakteriami, szczególnie w przypadku infekcji dróg oddechowych. Jej działanie polega na wzmacnianiu błon śluzowych, które stanowią pierwszą linię obrony organizmu przed patogenami. 

Stany zapalne są naturalną odpowiedzią układu odpornościowego na infekcje, ale ich nadmierne i długotrwałe występowanie może prowadzić do osłabienia odporności. Kwasy omega-3 z tranu działają przeciwzapalnie, zapobiegając chronicznym stanom zapalnym i wspierając układ odpornościowy w walce z infekcjami. Powinny go stosować osoby cierpiące na choroby przewlekłe, ale także sportowcy i osoby aktywne fizycznie. Odnotowuje się, że tran może łagodzić również bóle stawów. 

Zalecana dawka tranu dla dzieci to od pół łyżeczki do dwóch łyżeczek dziennie, co odpowiada ok. 2,5-5 ml (zależy od wieku). Niektóre preparaty są wzbogacone o składniki, które neutralizują smak tranu, a przez to są dla dzieci bardziej przystępne. 

W przypadku osób dorosłych większość producentów zaleca jako dzienną dawkę 5 ml tranu. Jeśli przyjmujemy go w kapsułkach, zalecana dawka wynosi 2-3 kapsułki dziennie. Niektóre źródła zalecają dostosowanie dawkowania w zależności od poziomu witaminy D we krwi lub zapotrzebowania na kwasy omega-3. Osoby z niedoborami witamin A i D mogą potrzebować większych dawek, pod kontrolą lekarza. U seniorów tran może być stosowany w celu wsparcia zdrowia kości, stawów oraz układu odpornościowego. Dawkowanie podobne jak u dorosłych, z uwzględnieniem ewentualnych schorzeń i leków, które mogą wpływać na wchłanianie witamin.

Tran może być korzystny dla kobiet w ciąży ze względu na jego wysoką zawartość kwasów omega-3, które wspierają rozwój mózgu płodu. Ważne jest jednak, aby kobiety w ciąży skonsultowały się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji, aby upewnić się, że dawka witaminy A nie jest zbyt wysoka. Nadmiar tej witaminy może być szkodliwy dla płodu.

CZYTAJ TAKŻE: 

Na odporność jedz czosnek w takiej ilości i formie. Ochroni też żyły i serce

Odpędzają wirusy i bakterie, poprawiają krążenie. Dodawaj do herbaty i kawy

Idealny do potraw, a do tego wzmocni odporność. Jak działa "ocet młodości" z pigwy?