Po jakim czasie badanie medycyny pracy traci ważność? Kto za nie płaci? Sprawdź

Badanie lekarza medycyny pracy polega na wstępnym, okresowym bądź kontrolnym badaniu zdolności pracownika do wykonywania swojej pracy. Wykonuje się je również m.in. u studentów przed rozpoczęciem nauki w celu oceny, czy stan ich zdrowia pozwala na pobieranie nauki. Na całe badanie składa się zarówno badanie fizykalne w gabinecie lekarskim, jak również analiza wyników badań dodatkowych oraz ewentualne skierowanie na dalsze konsultacje.

Lekarz medycyny pracy przeprowadza trzy główne rodzaje badań pracowników:

• badania wstępne, które są wykonywane u wszystkich nowych pracowników;
• badania okresowe, na które pracownik kierowany jest na kilka dni przed wygaśnięciem poprzedniego zaświadczenia od lekarza medycyny pracy;
• badania kontrolne do pracy - wykonuje się je u pracowników, którzy przebywali na zwolnieniu dłużej niż 30 dni, aby sprawdzić, czy po chorobie są oni zdolni do zajęcia uprzednio zajmowanego stanowiska pracy.

W zdecydowanej większości przypadków każdy nowy pracownik musi obowiązkowo przejść badania wstępne u lekarza medycyny pracy. Istnieją od tej sytuacji jednak dwa specyficzne i dość rzadkie wyjątki. Pierwszy z nich ma miejsce wtedy, gdy pracownik najpierw został zwolniony, a następnie zatrudniony przez tego samego pracodawcę w okresie nieprzekraczającym 30 dni. Drugi natomiast pojawia się, gdy pracownik zostaje zatrudniony przez innego pracodawcę, ale na dokładnie tym samym stanowisku. W obu przypadkach nie jest konieczne ponawianie badania medycyny pracy, o ile nie utraciło ono swojej ważności.

Badanie medycyny pracy rozpoczyna się już w gabinecie lekarskim. Specjalista na początku zbiera wywiad dotyczący tego, czy występują jakiekolwiek niepokojące objawy, pyta o poprzednie choroby, urazy, pobyty w szpitalu czy przyjmowane leki. Może również zbadać ciśnienie, zmierzyć poziom cukru przy pomocy glukometru, osłuchać płuca czy zbadać ruchomość stawów. Po zakończeniu badania, jeśli to konieczne, kieruje na dodatkowe badania laboratoryjne lub konsultacje specjalistyczne.

To, jakie badania zleca lekarz medycyny pracy, zależy w dużej mierze od typu narażeń znajdujących się na skierowaniu od pracodawcy. Mogą to być m.in. czynniki fizyczne (hałas, hałas ultradźwiękowy, drgania, zimny i gorący mikroklimat, promieniowanie jonizujące), biologiczne (bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty), chemiczne (substancje alergizujące, toksyczne, rakotwórcze) i pyły, które mogą dostać się do dróg oddechowych pracownika. 

Lekarz medycyny pracy może zlecić m.in.:

• konsultacje specjalistyczne (np. u otolaryngologa, okulisty, foniatry, neurologa),
• EKG,
• EEG,
• RTG klatki piersiowej,
• badanie ogólne moczu i morfologię krwi,
• lipidogram i oznaczenie poziomu glukozy na czczo,
• rzadziej inne badania specjalistyczne, np. na obecność WZW typu B, C, HIV.

Badanie medycyny pracy należy wykonać u lekarza medycyny pracy. Wielu lekarzy przyjmuje w ogólnodostępnych przychodniach bądź prowadzi prywatne gabinety. Niezależnie od miejsca badania w obu przypadkach będą tak samo honorowane. W większości placówek terminy również nie są odległe, dzięki czemu wszystkie badania i oświadczenie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy można zdobyć w krótkim czasie.

Ważność badania medycyny pracy zależy od rodzaju pracy oraz rodzaju czynników, na które narażony jest pracownik przy wykonywanej pracy. I tak badania należy wykonywać co:

• trzy lata przy narażeniu na hałas ultradźwiękowy;
• cztery lata do 45. roku życia, a co dwa od 45. roku życia u pracowników narażonych na pole elektromagnetyczne;
• 4-5 lat u pracowników biurowych pracujących przed monitorami ekranowymi;
• 3-5 lat u osób, których praca wymaga stałego i nadmiernego wysiłku głosowego.

Odpowiedź na to pytanie jest dość skomplikowana. Badanie medycyny pracy można przeprowadzić zarówno w placówce wybranej przez pracodawcę, z którą ma on podpisaną umowę, jak i na podstawie skierowania w wybranej przez siebie placówce. W tym pierwszym przypadku za wykonanie badań płaci pracodawca, natomiast po wybraniu samodzielnie placówki badania są przeprowadzane na koszt pracownika.

Źródła:

Czynniki szkodliwe w środowisku pracy - Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Białymstoku - Portal Gov.p "Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Białymstoku", https://www.gov.pl/web/wsse-bialystok/czynniki-szkodliwe-w-srodowisku-pracy 2019 r., dostęp 30 grudnia 2023 r.

CZYTAJ TAKŻE:

Tak Polacy oszukują na L4. Lekarka wyjawia, co słyszy od pacjentów

W takich sytuacjach lekarz może odmówić leczenia. Ma do tego prawo

Co lub kto może skrócić twoje chorobowe? Przepisy mówią jasno