Najczęstsze problemy z nerkami, które wpływają na zdrowie całego ciała. Objawy można przeoczyć

Kamica nerkowa to choroba, w której w nerkach lub przewodach moczowych powstają złogi, tzw. kamienie. Złogi te powstają z substancji chemicznych, które występują w nerkach i które zazwyczaj wydalane są z moczem. Jeśli ich stężenie jest zbyt wysokie, dochodzi do ich "zlepienia się" w kryształki. Początkowo są one niewielkie i wówczas mówi się o obecności "piasku" w nerkach. Z czasem tworzą one zbite złogi, czyli kamienie. 

Skład kamieni nerkowych to przede wszystkim szczawiany lub fosforany wapnia, ale też kwas moczowy i fosforan magnezowo-amonowy. 

Niektóre choroby towarzyszące zwiększają ryzyko powstawania kamieni, jak np. przerost gruczołu krokowego, choroba Leśniowskiego i Crohna lub przyjmowanie zbyt dużych dawek witaminy C i D, jednak w większości przypadków u pacjentów trudno szukać jednoznacznej przyczyny powstawania kamieni. 

Kamica nerkowa częściej występuje u mężczyzn niż u kobiet. Na atak kolki nerkowej narażeni są mężczyźni w wieku 40-50 lat i kobiety w wieku 50-70 lat, jednak zdarzają się pacjenci młodsi. 

Kamica nerkowa jest powszechnym schorzeniem i dotyczy około 10 proc. populacji.

Oznacza to, że w Polsce  około 3,8 miliona Polaków może doświadczać tego schorzenia. W krajach europejskich częstość występowania kamicy nerkowej wynosi od 5 proc. do 10 proc.

Kamica nerkowa często ma charakter nawrotowy i szacuje się, że w ciągu 15 lat od pierwszego epizodu kolki nerkowej nawrót występuje aż u około 40 proc. pacjentów.

Kamica nerkowa najczęściej ujawnia się przy pierwszym epizodzie kolki nerkowej. Kolka to nagły, silny ból w okolicy lędźwiowej lub podbrzuszu, w zależności od lokalizacji kamieni. U chorych mogą występować nudności i wymioty. 

Ból jest kurczowy, może pojawiać się i znikać, a niektórzy pacjenci odczuwają jego promieniowanie aż do pachwiny.

Wydalany mocz może mieć czerwone zabarwienie, co jest spowodowane domieszką krwi. Niewielki kamień może przesunąć się przed moczowód i trafić do pęcherza moczowego i wówczas ból mija, a pacjent wydala kamień wraz z moczem. 

Jeśli złogi są duże, może dojść do zatkania moczowodu i wówczas konieczna jest interwencja urologa. 

Objawy, które mogą występować w kamicy nerkowej to także: 

• pieczenie podczas oddawania moczu, 
• uczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza, 
• częste parcie na mocz. 

Zakażenie układu moczowego wywołane jest obecnością drobnoustrojów w układzie moczowym. Najczęstszą bakterią wywołującą ZUM jest E. coli, jednak w niektórych przypadkach stwierdza się także S. saprophyticus czy enterokoki. 

ZUM może być także wywołany zakażeniem grzybiczym, jednak taka infekcja częściej występuje u chorych z współistniejącą cukrzycą, leczonych antybiotykami lub zacewnikowanych. 

Zakażenie układu moczowego najczęściej dotyczy kobiet (ze względu na budowę anatomiczną) i szacuje się, że 50 proc. kobiet przynajmniej raz w życiu doświadczy zakażenia układu moczowego. 

U mężczyzn ryzyko zakażenia wzrasta po 60. roku życia. 

Przyczyną ZUM najczęściej jest nieprawidłowa higiena intymna, ale także niepełne opróżnianie pęcherza moczowego, ciąża, okres menopauzy, osłabienie odporności. 

Symptomy, które wskazują na ZUM, to przede wszystkim ból i pieczenie podczas oddawania moczu jak i zwiększona częstotliwość oddawania moczu. Zakażeniu może towarzyszyć ból w podbrzuszu, wysoka gorączka i ogólne złe samopoczucie. 

Ze względu na zakażenie w moczu może pojawić się krew, może być on mętny i mieć nieprzyjemny zapach. 

Objawem sugerującym ZUM jest także nietrzymanie moczu i najczęściej występuje on u dzieci. Nierzadko jest to jedyny objaw infekcji u najmłodszych - zawsze wymaga on konsultacji z lekarzem i wykonania badania ogólnego moczu. 

ZUM zazwyczaj przebiega na skutek bakteryjnego zakażenia, dlatego konieczne jest wdrożenie antybiotykoterapii. 

Przewlekła choroba nerek przez długi czas nie daje żadnych objawów, a 95 proc. pacjentów nie wie, że choruje. Szacuje się, że pacjenci z PChN będą żyli nawet o 30 proc. krócej niż osoby zdrowe. 

Przewlekła choroba nerek spowodowana jest uszkodzeniem jednej lub obu nerek i przestają one w prawidłowo oczyszczać organizm z produktów ubocznych przemiany materii, przestają prawidłowo filtrować wodę w organizmie oraz tracą zdolność do regulowania homeostazy, czyli samoregulacji wszystkich procesów biologicznych w organizmie.

Za przyczyny PChN uznaje się infekcje, kłębuszkowe zapalenie nerek, kamicę nerkową. Pacjentami z grupy zwiększonego ryzyka są przede wszystkim cukrzycy, osoby z nadciśnieniem tętniczym i niewydolnością serca. 

Choroba nerek jest łatwa do wykrycia, jednak przez długi czas nie daje ona objawów, zatem pacjenci nie wiedzą o jej istnieniu. Organizm dostosowuje się do gorszej pracy nerek, dlatego pierwsze objawy są ledwo odczuwalne przez chorego. 

Do najczęściej występujących objawów przewlekłej choroby nerek zalicza się:

• osłabienie i znużenie,
• utrata masy ciała,
• sucha skóra,
• obrzęki,
• nawracające bóle brzucha, 
• bóle kości i stawów,
• mrowienia w rękach i nogach,
• zespół niespokojnych nóg,
• zaburzenia miesiączkowania,
• problemy ze snem.

Źródła:

1. Solnica B. (red.), Diagnostyka laboratoryjna, PZWL, Warszawa 2023
2. https://journals.viamedica.pl/renal_disease_and_transplant/article/download/10478/8947.html
3. https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/choroby/chorobyudoroslych/51945,kamica-nerkowa-przyczyny-objawy-leczenie-i-zapobieganie

CZYTAJ TAKŻE: 

Blokuje rozwój bakterii, pobudza nerki do pracy. Dlaczego jeszcze warto pić sok z żurawiny?

Uczucie zimna i swędząca skóra. Tak też mogą o sobie dać znać chore nerki

Przez chore nerki cierpi całe ciało. Te badania wykryją nieprawidłowości