Po skórze poznasz, że tarczyca choruje. Wyraźną zmianę widać w lustrze

Choroby tarczycy są jednymi z najczęstszych schorzeń. Wskazuje się, że nawet co piąty Polak ma jakieś problemy z tarczycą. U większości stwierdzana jest niedoczynność, czyli zaburzenie, w którym tarczyca produkuje za mało hormonów w stosunku do potrzeb organizmu. W krajach rozwijających się odpowiada za nią zwykle niedobór jodu, natomiast w krajach rozwiniętych przede wszystkim uszkodzenie tarczycy spowodowane przez chorobę Hashimoto, a także leczenie jodem promieniotwórczym oraz operacje tarczycy (usunięcie części lub całości narządu). Schorzenie diagnozowane jest u osób w każdym wieku, ale aż 4-5 razy częściej występuje u kobiet. Ryzyko zachorowania rośnie z wiekiem. Objawy mogą mieć różne nasilenie, choroba może rozwijać się podstępnie.

Nadczynność tarczycy, czyli zwiększenie wydzielania hormonów tarczycy przekraczające aktualne zapotrzebowanie tkankowe, występuje rzadziej, ale, podobnie jak niedoczynność, częściej dotyczy kobiet. Może rozwinąć się m.in. pod wpływem choroby Gravesa-Basedova czy obecności nadczynnych guzków tarczycy. Zakres objawów może być różny u poszczególnych chorych.

Ze względu na nieswoistość objawów niedoczynność tarczycy bywa nazywana niewidzialną chorobą. Trudno jest szybko ustalić właściwe rozpoznanie. Osoby z niedoczynnością tarczycy są mylnie traktowane jako osoby np. z depresją.

Objawy, które mogą sugerować niedoczynność tarczycy, to przede wszystkim:

• ospałość, zmęczenie,
• apatia,
• przyrost masy ciała,
• zaburzenia koncentracji,
• pogorszenie tolerancji wysiłku,
• marznięcie, nietolerancja zimna,
• suchość i wypadanie włosów,
• łamliwość paznokci,
• skłonność do obrzęków,
• zaparcia,
• spowolnienie czynności serca,
• zaburzenia miesiączkowania.

Nadczynność tarczycy także może sugerować inne problemy zdrowotne. Objawy wynikające z nadmiernej produkcji hormonów tarczycy to:

• uczucie gorąca,
• wzmożona potliwość,
• niezamierzony spadek masy ciała,
• nerwowość, niepokój, rozdrażnienie,
• duża męczliwość,
• drżenie rąk,
• uczucie kołatania serca,
• wypadanie włosów,
• wytrzeszcz oczu,
• nieregularne miesiączkowanie.

Kiedy tarczyca produkuje niewystarczającą ilość hormonów lub produkuje ich za dużo, dochodzi również do różnych zmian na skórze. Dlatego dermatolog może być pierwszym specjalistą, który zauważy objawy choroby.

Jaka jest skóra w niedoczynności tarczycy? Zimna, sucha, szorstka, bladożółta i obrzęknięta. Objawem choroby jest obrzęk śluzowaty (lub inaczej - śluzakowaty), związany z nadmiernym odkładaniem się w skórze hydrofilnych mukopolisacharydów. Powoduje pogrubienie rysów twarzy, charakterystyczny obrzęk powiek i rąk. Zajmuje też okolice ust i nosa, a mimika jest osłabiona. Co typowe - obrzęk śluzowaty nie ustępuje pod wpływem ucisku (ucisk palcem nie pozostawia wgłębienia).

Warto zwrócić uwagę na łokcie i kolana. Jeśli wydają się brudne, to także może być niedoczynność. Przyczyną tzw. objawu brudnych łokci i kolan jest nasilona hiperkeratoza - nadmierne rogowacenie naskórka objawiające się suchością, szorstkością i łuszczeniem się skóry, a obok hiperkeratozy obecność obrzęku na kończynach. W okolicach wyprostnych powierzchni kończyn skóra wygląda na ciemniejszą. Taka sama sytuacja może dotyczyć wewnętrznych kostek i grzbietów stóp, jednak dzieje się to rzadko.

W niedoczynności tarczycy obserwuje się również powolne gojenie się ran.

Jeśli chodzi o włosy - u osób z niedoczynnością tarczycy są suche, łamliwe, wolno rosną lub wypadają. Czasami obserwuje się utratę bocznych części brwi. Paznokcie też rosną wolniej, rozdwajają się i są kruche.

Nadczynność tarczycy również odciska swój ślad na skórze. Stan nadmiaru hormonów tarczycowych sprawia, że skóra staje się gładka i aksamitna, wilgotna i nadmiernie ucieplona. Dłonie są spocone, często zaczerwienione. Nadmierna potliwość dotyczy również stóp. Niektóre osoby skarżą się na świąd i przewlekłą pokrzywkę. Rzadko pojawiają się przebarwienia na powiekach (to tzw. objaw Jellinka).

U pacjentów z długotrwałą nadczynnością tarczycy obserwuje się obrzęk śluzowaty - na podudziach i grzbietach stóp.

Nadczynność tarczycy może być również powodem przedwczesnego siwienia włosów. Włosy przy tym schorzeniu ulegają też przerzedzeniu. Paznokcie stają się łamliwe, mają nierówną powierzchnię, często zmieniają kolor.

CZYTAJ TAKŻE: 

Te rady da ci dobry endokrynolog. Tarczyca odżyje, objawy niedoczynności ustąpią

Pierwsze objawy raka tarczycy. Trzy z nich zauważysz w obrębie szyi

Takie włosy to objaw chorej tarczycy lub serca. Dotknij, przeczesz i oceń